رئیس مجلس: کشور را گران اداره می‌کنیم/ اقتصاد مقاومتی علاج بیماری اقتصادی

به گزارش علویون؛ علی لاریجانی امروز ـ سه شنبه ۲۸ بهمن ـ در افتتاحیه کنگره ملی اقتصاد مقاومتی، گفت: سیاستهای اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری پاسخگوی بیماری اقتصادی درازمدت کشور است.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود:‌گاه فکر می‌شود که به دلیل تحریم‌ها سیاست اقتصاد مقاومتی مطرح شد، اما واقعیت این است که این ارزیابی دقیق نیست و شاید تحریم‌ها نیشتری به بیماری‌های اقتصادی در کشور زد.

دکترلاریجانی با بیان اینکه در بحث سیاست‌های اقتصاد مقاومتی باید به چند موضوع اشاره کنم که برای روشن شدن مسئله بسیار حائز اهمیت است، ادامه داد: مسئله اول ارزیابی است که ماحصل آن منجر به تدوین سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.

وی افزود: بر اساس آن ارزیابی این سیاست‌ها مدون شده است. طبیعتا فهم این موضوع کمک می‌کند که ما در چه شرایطی هستیم و چه امکاناتی را باید سامان دهیم.

دکترلاریجانی با اشاره به نکته دوم، گفت: نکته بسیار مهم دیگر روح حاکم بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. این روح حاکم بر اساس‌‌ همان ارزیابی از شرایط اقتصادی کشور به وجود آمد.

رئیس مجلس ادامه داد: مسئله سوم نکات مهمی است که در این زمینه باید پیگیری شود. برخی از این موضوعات بسیار سریع قابل رسیدن و تحقق هستند به شرط اینکه اراده لازم وجود داشته باشد اما برخی دیگر نیاز به زمان دارند.

وی با اشاره به تحریم‌ها و باورهای حاصل از آن گفت: گاهی فکر می‌شود که به خاطر تحریم‌ها سیاست‌های اقتصاد مقاومتی نوشته شد، اما این ارزیابی دقیقی از مسئله نیست. شاید تحریم‌ها نیشتری به بیماری‌های اقتصادی زد و مطلب را روشن‌تر کرد.

دکترلاریجانی افزود: اقتصاد ما مشکلات درازمدتی دارد و به خاطر همین، تغییر رویکرد‌ها و بهره گیری از اقتصاد مقاومتی پاسخگوی آنهاست.

رئیس مجلس با اشاره به مطالعات اخیر خود درباره برخی دغدغه‌های شهید مدرس، تصریح کرد: اخیرا مطالبی از مرحوم مدرس را مطالعه می‌کردم که به دغدغه‌های جالبی برخوردم، از جمله اینکه دیدم اکثر مشکلاتی که در ۱۰۰سال اخیر در زمینه اقتصاد داشتیم هنوز هم پابرجاست و به نوعی مشکلات اخیر کشور ماست.

وی با اشاره به نقل قولی از شهید مدرس، گفت: ایشان در جایی نوشته است دولت کارفرمای خوبی نیست و مردم باید اقتصاد را اداره کنند، امروز هم همین مشکل را می‌بینیم که هیچ ربطی هم به تحریم‌ها ندارد، بلکه بیماری است که فکر می‌کنیم دولت باید اقتصاد را اداره کند.

دکترلاریجانی تصریح کرد: یا اینکه شهید مدرس در جای دیگر اشاره کرد که چرا مواد معدنی را صادر می‌کنیم و چرا در داخل شرایط بهره وری از آن‌ها فراهم نمی‌شود؟

رئیس مجلس گفت: این‌ها مسائلی است که سالهای سال است با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم.

مردم در اقتصاد ما حضور ندارند

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: پس یک مشکل اساسی اقتصاد ما این است که اقتصاد ما، اقتصادی نیست که مردم در آن حضور داشته باشند. تا رقابت نباشد، بهره وری بالا نمی‌رود. الان هم همین آسیب را داریم که شاید در سالهای اخیر این مسئله کمی بهتر شده است.

دکترلاریجانی ادامه داد: نکته دوم اینکه اقتصاد ما در برابر برخی مسائل از مقاومت لازم برخوردار نبوده و نیست. یعنی که تئوری که امام راحل در اول انقلاب فرمود مبنی بر اینکه استقلال سیاسی، استقلال اقتصادی و استقلال فرهنگی محور کار باشد در برخی حوزه‌ها محقق شد، اما در حوزه اقتصادی نقایص بسیاری دارد.

استقلال اقتصادی به معنای بستن دروازه‌های کشور نیست

وی افزود: وقتی می‌گوییم استقلال اقتصادی، رویکرد ما این نیست که دروازه‌های کشور را ببندیم و همه چیز در داخل کشور تولید شود. رهبر انقلاب در این زمینه توضیحات لازم را داده‌اند.

رئیس قوه قانونگذاری با انتقاد از برخی اظهارات روشنفکرانه، گفت: متاسفانه شاهدیم گاهی که در کشور ما فضای روشنفکری باب می‌شود، برخی می‌گویند مسائل اول انقلاب از مفهوم تهی شده است.

رئیس مجلس ادامه داد: این دیدگاه، نگاهی سطحی به مطالب است. وقتی می‌گوییم استقلال در حوزه امنیت داشته باشیم، به معنای این نیست که نباید با دیگر کشور‌ها ارتباط داشت، بلکه مقصود این است که دیگران نتوانند در حوزه امنیت ما دخالت کنند؛ یعنی باید جنبه بازدارندگی داشته باشیم تا دیگر کشور‌ها تاثیرگذاری در مسائل سیاسی و امنیتی ما نداشته باشند.

وی افزود: در حوزه اقتصادی هم همین طور است یعنی دشمنان ما در خارج از کشور نتوانند در مسائل اقتصادی ما اختلال ایجاد کنند و الا این مسئله به معنای عدم ارتباط با دیگر کشور‌ها نیست.

نتوانستیم مفهوم درست استقلال اقتصادی را در کشور حاکم کنیم

دکترلاریجانی در ادامه تاکید کرد: ما از این نقطه نظر آسیب‌هایی دیده‌ایم و این یعنی اینکه نتوانسته‌ایم مفهوم درست استقلال اقتصادی را در کشور حاکم کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به دغدغه‌های شهید مطهری، گفت: مرحوم شهید مطهری وقتی درباره جمهوری اسلامی و شرایط کشور بعد از انقلاب صحبت می‌کردند، بر روی استقلال اقتصادی بسیار تاکید داشتند که اگر این استقلال را نداشته باشیم نمی‌توانیم عدالت را رعایت کنیم و این مسئله بر سایر موضوعات کشور به ویژه استقلال سیاسی و فرهنگی هم تاثیر می‌گذارد.

وی ادامه داد: بنابراین این موضوع و این دغدغه بسیار مهم است که در شرایط روز برای مجمع تشخیص مصلحت مسئله شد و به آن پرداخته است.

کشور را گران اداره می‌کنیم

دکترلاریجانی در ادامه با اشاره به هزینه‌های بالا در اداره کشور، گفت: نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این است که کشور را گران اداره می‌کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: هزینه‌های زیادی می‌شود، اما بهره وری به اندازه آن نیست. ما منابع بسیاری در کشور داریم، نیروی انسانی متخصص هم داریم، پس چرا رشد اقتصادی ما پایین است؟

وی تاکید کرد: منابع هزینه می‌شود، اما تبدیل به رشد اقتصادی مناسب نمی‌شود، نیاز داریم که در این زمینه دچار جهش شویم.

رئیس قوه مقننه افزود: این ارزیابی از شرایط کشور باعث شد به ویژه پس از تحریم‌ها، توجهات بیشتر به این مسائل جلب شود، یعنی به جای اینکه با معلول برخورد کنیم، با علت برخورد کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: رویکرد مجمع تشخیص مصلحت این بود که ما ریشه‌ها را بررسی و نقایص را رفع کنیم.

وی با اشاره به روح حاکم بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، گفت: سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بسیار روشن و قابل اجراست، ابهام در مفهوم ندارد، باید اراده‌ها و تحلیل‌ها یکی شود تا این سیاست‌ها تحقق یابد.

دکترلاریجانی تاکید کرد: اما اگر هم تنوع آن‌ها را نگاه کنیم یک روح کلی بر آن حاکم است و آن اینکه باید رشد اقتصادی را بر تولید ملیمان قرار دهیم، یعنی تولید ملی اصل قرار گیرد.

رئیس مجلس افزود: نباید آن اسناد بالادستی آنقدر شلوغ باشد که روح اصلی که باعث جهت گیری حرکت می‌شود، گم شود. مانند قوانین زیادی که باعث گم شدن مسیر می‌شود. روح حاکم بر این سیاست این است که تولید ملی از رونق برخوردار شود.

وی اضافه کرد: طبیعتا برای این کار باید صادراتمان رشد پیدا کند و بهره وریمان افزایش یابد؛ لذا باید توجه داشت که اگر ما روح اصلی سیاست‌هایمان را درک کنیم، بقیه اجزاء باید با چینش متناسب با آن حرکت کنند.

باید اقتصاد مردمی تدوین شود

دکترلاریجانی در ادامه گفت: اولین مسئله در این سیاست این است که اگر بخواهیم تولیدمان جهشی در سطح ملی داشته باشد، باید اقتصادمان مردمی باشد. این مسئله باید تدوین شود.

رئیس مجلس افزود: این بحث از مدت‌ها قبل در کشور مطرح بود و سیاست‌های اصل ۴۴هم به خاطر آن تدوین شد، اما به خوبی اجرایی نشد.

وی تاکید کرد: سیاست‌های اصل ۴۴برای مردمی کردن اقتصاد است نه اینکه بخش‌های دولتی را به بخش‌های دیگر دولتی واگذار کنیم.

کشور نیاز به فضای رقابت دارد

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: اگر سیاست‌های اصل ۴۴ را درست اجرا کنیم باید جلوی انحصار گرفته شود و فضای رقابت در کشور ایجاد شود.

دکترلاریجانی ادامه داد: مشکل کشور ما در قانون و قانون گذاری نیست سیاست‌ها مدون و قانون تصویب و ابلاغ شده است مشکل کشور ما در اجراست.

وی تاکید کرد: بسیاری از موارد و قوانین در کشور ما مشکل اجرا دارد. این ضعف بزرگی است که باید رفع شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: وقتی در کشور رقابت نباشد بیکاری ایجاد می‌شود. رقم بیکاری قبل از تحریم‌ها هم کم نبود. امروز ۴۲ درصد از فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار هستند. این‌ها کارآفرین هستند.

دکترلاریجانی با اشاره به بودجه کشور گفت: در بودجه کل کشور ۱۸۰ هزار میلیارد بودجه عمرانی و جاری است که از این رقم ۱۵۰ هزار میلیارد بودجه جاری و ۳۰ هزار میلیارد عمرانی است. با این رقم که نمی‌توان شکوفایی ایجاد کرد.

وی تاکید کرد: قرار بود حجم دولت را کاهش دهیم اما امروز خلاف آن را شاهدیم لذا استخدام کردن در بخش دولتی بد‌ترین کار است دولت باید کوچک شود و کار‌ها را واگذار کند.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: پس نکته اول این است که اقتصاد باید مردمی شود و حرکت در این مسیر باید واقعی باشد.

وی افزود: نکته دوم اینکه محور پیشرفت و رونق تولید باید مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان باشد. این‌ها در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی دیده شده است.

دکترلاریجانی ادامه داد: در این زمینه صندوقی برای حمایت از کارآفرینی ایجاد شده که همه بخش‌ها باید به آن توجه کنند.

ارتباط دانشگاه و صنعت در کشور ناچیز است

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان این مطلب که مهم‌ترین مسئله این است که در نظام تصمیم سازی کشور باید از افراد صاحب نظر و دانشگاهی استفاده شود گفت: دولت‌ها نباید خود بسنده باشند بلکه همیشه نیاز به دانشگاهیان دارند. مشکل ما این است که ارتباط دانشگاه و حوزه‌های اقتصادی بسیار محدود است.

وی افزود: پس از پیروزی انقلاب حرکت‌هایی در این زمینه صورت گرفته اما زیاد کارآمد نبود به عنوان مثال بودجه پژوهش را افزایش دادیم اما حادثه مهمی ایجاد نکرد.

دکترلاریجانی افزود: مشکل دیگر این است که در این زمینه نه دانشگاه و نه صنعت احساس نیاز نمی‌کنند و نتیجه آن شده که نتوانستیم از دانش دانشمندان خود در حوزه تولید استفاده بهینه کنیم. ما دانشمند کم نداریم اما وقتی از آن‌ها حمایت و توجه شود شاهد شکوفایی آن‌ها خواهیم بود مانند آنچه در حوزه انرژی هسته‌ای و نانو شاهد بودیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: باید برای این مشکل فرمول پیدا کرد خواهشم از دانشگاهیان این است که مشکلات اصلی را دریابند و تعاریف و مفاهیم را‌‌ رها کنند مشکل در اجرایی کردن مسائل است. ما قانون مثبت داریم اما هنوز مشکلات رفع نشده و زنجیره ارتباطی خوب متصل نیست.

وی با اشاره به هدفمندی یارانه‌ها گفت: در زمینه هدفمندی اصلیترین مشکل دولت پرداخت بهای نقدی است این بد‌ترین شیوه اجراست.

دکترلاریجانی تاکید کرد: مگر قانون نگفت که بخشی از درآمد هدفمندی باید برای بهداشت و تولید هزینه شود. الان سهم تولید پرداخت نمی‌شود و دغدغه ما پرداخت نقدی است.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به صادرات نیز گفت: در مورد حمایت هدفدار صادرات نیز با مشکل روبرو هستیم. انتخاب مشتریان راهبردی به ویژه در حوزه انرژی بسیار مهم است که کمتر به آن پرداخته‌ایم.

وی افزود: ما کشوری صاحب انرژی هستیم و می‌توانیم از این ابزار برای یافتن دوستان راهبردی بهره ببریم اما در این زمینه بسیار کوتاهی کردیم این‌ها موضوعاتی است که باید به آن توجه شود.

منطقه آزاد دروازه واردات شده است

دکترلاریجانی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به مناطق آزاد اقتصادی گفت: اصل تئوری آن خوب است یعنی دریچه‌ای برای صادرات اما در اجرا درست برعکس اجرا می‌شود.

وی افزود: به این معنا که منطقه آزاد دروازه‌ای شده است برای واردات بیشتر. یعنی به جای اینکه سکوی پرش برای صادرات باشد به محلی برای واردات تبدیل شده است. در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به این مسائل توجه شده است اما نباید نحوه اجرایش را سامان داد.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به صندوق توسعه ملی نیز گفت: فلسفه ایجاد آن این بود که حتی المقدور از منابع نفت و گاز برای اداره کشور استفاده نکنیم این منابع به صندوقی می‌رود که از دسترس دولت خارج است و برای تولید و تقویت بخش خصوصی اختصاص یابد. این مسئله را می‌تواند استقلال اقتصادی کشور را تامین کند.

دکترلاریجانی با انتقاد از اجرایی نشدن اهداف تاسیس صندوق توسعه ملی گفت: لذا اصل موضوع خیلی دقیق و درست است و در اینجا نیز به آن تاکید شده است اما آسیب‌های بسیاری دیده یعنی به خاطر مشکلات کشور دستبردهای غیر قانونی و قانونی به آن می‌زنند اگر این اصل رعایت شود در دراز مدت بسیار به نفع کشور است اما به شرط اجرای درست و دقیق.

منبع: ابنا