پوپولیست یا پدیده؟ رهبر جدید حزب کارگر انگلستان، مدافع فلسطین، موافق خلع سلاح اتمی و ظاهرا ساده زیست

عصرساری،

جرمی کوربین را چه دوست داشته باشید و چه نه برای خودش پدیده ای است.

رهبر جدید حزب کارگر حدود سه دهه در پارلمان بریتانیا به عنوان نماینده این حزب حضور داشته است. اتومبیل شخصی ندارد، دوچرخه سوار می شود، مخالف درگیری های نظامی است، با حمله بریتانیا به عراق مخالف بوده و تقریبا در قطب کاملا مقابل تونی بلر قرار می گیرد.

از بلریسم به سوسیالیسم

تونی بلر در زمان نخست وزیری اش بند برقراری سوسیالیسم را از محورهای حزب کارگر حذف کرد و مخالفت جریان های چپ تر این حزب را با خود به همراه داشت. بعد از بلر، براون و میللبند هم همان رویه را در پیش گرفتند. اما کوربین با شعار بازگشت بند سوسیالیسم به محورهای حزب کارگر توانست به قدرت برسد. کوربین وعده داده بر طبق این بند، اقتصاد سوسیالیستی، سیاست خارجی سوسیالیستی و دولت رفاه سوسیالیستی را در رئوس برنامه هایش تعریف خواهد کرد.

رهبر جدید حزب کارگر مخالف سفت و سخت تسلیحات هسته ای است و ادعا می کند در صورت رسیدن به قدرت خلع سلاح اتمی را در بریتانیا و دیگر کشورهای جهان دنبال خواهد کرد. کوربین هیچ وقت سمت دولتی نداشته، از افزایش مالیات ثروتمندان دفاع می کند و به دنبال تحصیلات رایگان برای دانشجویان است.

سفر به تهران

رهبر تازه حزب کارگر بریتانیا سال گذشته در قالب هیئت پارلمانی به کشورمان آمد و به همراه بخشی دیگر از نمایندگان مجلس عوام انگلستان سابقه سفر به تهران را دارد. آقای کوربین در آن سفر و همچنین دیگر اظهار نظرهایش درباره گفتگوهای هسته ای ایران، سیاست های خاورمیانه ای بریتانیا و همچنین نقش آفرینی تهران در معادلات خاورمیانه اظهار داشته که باید به حق ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای احترام گذاشت و استمرار تحریم ها علیه تهران هیچ منطق و مبنایی ندارد.

کوربین چگونه به قدرت رسید؟

پس از شکست سنگین میللبند در مقابل دیوید کامرون در انتخابات اخیر پارلمانی، سران حزب کارگر تصمیم گرفتند تغییراتی در سامان دهی این حزب ایجاد کنند. در نتیجه ساز و کار ورود آسانتر شد و حدود ۵۰۰ هزار نفر عضو جدید که عموما هم جوانان علاقه مند بودند به یکباره به بدنه حزب تزریق شدند. این گروه جدید از ایده ها و وعده های کوربین به وجد آمدند و عامل مهمی در رساندن این مرد ۶۶ ساله به راس حزب به شمار می روند.

پوپولیسم یا پدیده؟

کوربین چه پوپولیسم باشد و چه نه، حتما یک پدیده ارزیابی می شود. کسی که باورها و جهان بینی هایش همخوانی چندانی با آنچه در چند دهه اخیر در بریتانیا گذشته ندارد. مطالعه تاریخ بریتانیا به ما نشان می دهد مردم این کشور بیش از اینکه از تمایلات رادیکالی در هر حوزه ای طرفداری کنند حفظ نظم موجود را بر تغییرات تند و تیز ترجیح می دهند. کشوری که در طول تاریخش حتی یک انقلاب هم تجربه نکرده، احتمالا تعدیل نرم و آرام را به تغییرات ساختاری و اساسی در نظام سیاسی و سیاست گذاری های حکومتش ترجیح می دهد. هر چند در علم سیاست هیچ چیزی غیر ممکن نیست و هر امر نامحتملی می تواند تحت شرایطی امکان وقوع بیابد اما شاید روحیه جامعه بریتانیا ما را به این جمع بندی برساند که بعید است انگلیسی ها سکان هدایت خود را به دست فردی بسپارند که اینهمه ایده تازه و نیازموده در خانه شماره ۱۰ خیابان داونینگ لندن دارد.

ضمن اینکه نباید از یاد برد چپ ها بیشتر در ایده زیبا هستند و هنوز مدل پیاده شده ای از آنچه در تئوری ها و شعارهایشان و آنچه مارکس برای آنها به ارث گذاشته در جهان واقعی دیده نمی شود.