این عکس‌ها ارث پدری کسی نیست

قائم آنلاین،

علی فریدونی در گفت‌وگو با خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا، درباره‌ی لزوم راه‌اندازی موزه‌ای برای عکس‌های جنگ، اظهار کرد: من به‌عنوان یک عکاس و عضو کوچکی از جامعه عکاسان دوران جنگ،ْ انتظار داشتم این اتفاق در کشور ما بیفتد. در تمام کشورهای دنیا یادمان‌هایی برای سربازان گمنام و سربازان کشته‌شده در جنگ وجود دارد، اما در ایران به این موضوع و داشتن موزه و یادمانی برای جنگ به‌شکل حرفه‌ای نگاه نشده است.

او به از بین رفتن نگاتیوهای دوران جنگ در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت:این عکس‌ها باید هرچه زودتر با پشتیبانی بالاترین مقام و ارگان رسمی کشور جمع‌آوری شوند. باید یک گروه حرفه‌ای برای جمع‌آوری عکس‌ها و فیلم‌های جنگ انتخاب شوند تا بتوان این اسناد را ساماندهی کرد. این اتفاق نباید سلیقه‌ای باشد و باید زیر نظر یک ارگان رسمی این آثار که متعلق به کل کشور هستند‌، جمع‌آوری و نگهداری شوند. نباید شرایط طوری باشد که آن‌ها را مثل ارث پدری‌شان تقسیم کنند و هر ارگان و نهادی، عکس‌های جنگ در دسترس خود را انحصاری کند.

این عکاس که از سال ۱۳۵۵ در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) فعالیت کرده است، اظهار کرد: ایرنا سال ۱۳۷۷ قراردادی با یک شرکت بخش خصوصی برای اسکن نگاتیوهای خبری و دوران جنگ بست تا آن‌ها را به فایل‌های دیجیتال تبدیل کند. این اتفاق بدون حضور عکاسان و کارشناسان رقم خورد و چیزی شبیه یک فاجعه بود. هیچ کسی روی خروجی این کار کنترل نداشت. ۸۰۰-۹۰۰ هزار فریم نگاتیو اسکن‌شده به‌صورت فله‌ای به هاردها منتقل شدند و در این انتقال ۳۰ هزار فریم عکس نیز دچار آسیب و نابودی شدند.

فریدونی ادامه داد: انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس جلسه‌ای کارشناسی با طرف قرارداد با ایرنا برگزار کرد و کارشناسان انجمن، نوع فعالیت شرکت در زمینه تبدیل نگاتیوها را محکوم کردند. با این حال، شرکت گفت که مقصر، خود ایرنا است، چون همانطور که آن‌ها خواسته و با اطلاعاتی که خودشان داده بودند، این کار انجام شده است.

این عکاس در بخش دیگری از سخنانش با بیان این‌که نگاتیوها در طول زمان دچار آسیب و صدمه می‌شوند، گفت: اگر این اتفاق همین‌طور پیش برود، بخشی از تاریخ مملکت از بین می‌رود. متأسفانه کسی تا امروز برای آرشیوهای دوران جنگ فکری نکرده است. تنها حامی این مجموعه، انجمن کوچک عکاسان انقلاب و دفاع مقدس است که قدرت و امکانات زیادی هم ندارد.

او همچنین بیان کرد: سال گذشته، در نمایشگاه دفاع مقدس با علی جنتی (وزیر ارشاد) که برای دیدن نمایشگاه آمده بود،در غرفه انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس در این‌باره صحبت کردم. دردِ دلم را به‌صورت خلاصه و فشرده در چند دقیقه به ایشان گفتم، در حالی که معاونانش مکرر به من تذکر می‌دادند که حرف‌هایم را تمام کنم. از آقای وزیر سوال کردم، بعد از گذشت ۲۸ سال از پایان یافتن جنگ، وزارتخانه‌ای که میلیاردها تومان برای تبلیغات هزینه می‌کند، چرا برای مسائل مربوط به دفاع مقدس کاری نمی‌کند؟

فریدونی به لزوم تشکیل یک هیئت امنا برای در دست گرفتن کار جمع‌آوری اسناد تصویری جنگ اشاره کرد و گفت: این کار آن‌قدر سنگین است که ما به چند انجمن با چندین نیرو برای جمع‌آوری عکس‌های دوران جنگ نیاز داریم. عکس‌ها باید با سیستم‌های جدید و پیشرفته اسکن و رتوش و در چند جا آرشیو شوند تا اگر خدایی نکرده اتفاقی برای یک بخش افتاد، دچار خسران نشویم. این آثار باید به‌عنوان آثار ملی در دسترس باشند تا بتوان به آن‌ها استناد کرد. کسانی که این کار را به دست می‌گیرند باید از همه گروه‌ها و جناح‌ها و استخوان خردکرده در این حوزه باشند.

این عکاس بر اهمیت داشتم موزه‌ای برای عکس‌های جنگ تأکید و اظهار کرد: متأسفانه آن‌طور که باید و شاید از این بخش پشتیبانی نشده است. قرار بود باغ – موزه دفاع مقدس دوره‌ای شامل قبل از انقلاب تا پایان جنگ را به تصویر بکشد، اما توجه کارشناسی به این موضوع نشده است. پنج – شش ماه پیش، یکی از سرداران سپاه مأموریت داشت که برای بخش عکس موزه ملی دفاع مقدس که قرار بود در محدوده بهشت زهرا (س) ساخته شود، جلساتی تشکیل دهد، اما نمی‌دانم چرا روند آن کار تعطیل شد.

فریدونی اضافه کرد: هشت سال جنگ باعث به‌وجود آمدن فرهنگی شده است که دنیا آرزوی داشتنش را دارد. فرهنگی که بتوان آن را به نسل آینده انتقال داد. اولین کاری که باید انجام شود‌، جمع‌آوری و آرشیو عکس‌ها است تا بعد بتوانیم از آن خروجی بگیریم و یک موزه عکس جنگ داشته باشیم. تا وقتی این عکس‌ها جمع‌آوری نشوند، زیربنای اساسی نخواهیم داشت. بنابراین داشتن موزه عکس جنگ در حال حاضر و بدون جمع‌آوری عکس‌ها، مانند داشتن ساختمانی بدون فونداسیون است.