از گزند چه کسانی در امان نیستیم؟

هر كه از خدا پروا نمايد از او پروا كنند و هر كه از خدا فرمان برد از او فرمان برند و هر كه از خالق اطاعت كند از خشم مخلوق ترسى به خود راه ندهد و هر كه آفريدگار را خشمگين سازد پس بايد مطمئن باشد كه به خشم آفريدگان دچار آيد.

حضرت علی بن محمد امام هادی(ع) می فرمایند:خدا را بقعه‏ هاست كه دوست دارد در آنها دعا شود و آن دعاها را مستجاب گرداند، كه يكى از آن بقعه ‏ها بارگاه امام حسين عليه السّلام است.

– هر كه از خدا پروا نمايد از او پروا كنند و هر كه از خدا فرمان برد از او فرمان برند و هر كه از خالق اطاعت كند از خشم مخلوق ترسى به خود راه ندهد و هر كه آفريدگار را خشمگين سازد پس بايد مطمئن باشد كه به خشم آفريدگان دچار آيد.

– به راستى، خداوند وصف نشود جز به آنچه خودش خود را وصف نموده است. كجا مى‏ تواند وصف ‏پذير باشد در حالى كه حواسّ از دركش عاجز است و خردها بدو نرسند و تصوّرات به كنه او پى نبرند و او در ديدگان نگنجد، آن خدايى كه با تمام نزديكيش دور است و با تمام دوريش نزديك؛ چگونگى را پديد آورد ولى «چگونه» در مورد او به كار نرود و كجايى را آفريد ولى «كجا» در باره او استفاده نشود.
او از چگونگى و كجايى بركنار است، يگانه است و يكتا، جلالت او پرجلال و نامهايش مقدّس باد!

– حسن بن مسعود [احتمال دارد: «حسن بن سعيد» صحيح باشد] گويد: خدمت امام هادى عليه السّلام شرفياب شدم، در حالى كه انگشتم خراش برداشته بود و سوارى در اثر برخوردى كه به من كرده بود شانه ‏ام آسيب ديده بود و در ازدحامى گرفتار شدم كه در اثر آن پاره‏اى از لباسهايم پاره شد، ناگهان بر زبان آوردم كه: وه چه روز شومى! خدا شرّت را از من بگرداند.
امام هادى عليه السّلام فرمود: اى حسن! تو هم كه با ما رفت و آمد دارى گناه خود را بر گردن بى‏ گناه مى‏ اندازى؟!
حسن گفت: به سر عقل آمدم و فهميدم كه دستخوش اشتباه شده ‏ام، گفتم مولاى من، از خداوند طلب آمرزش دارم.
امام عليه السّلام فرمود: اى حسن! روزها چه گناهى دارند كه چون شما به سزاى اعمالتان مى‏ رسيد آنها را شوم مى ‏پنداريد.
حسن گفت: يا ابن رسول اللَّه، من همواره استغفر اللَّه گفتن را ورد زبانم سازم و اين توبه من باشد؟ امام عليه السّلام فرمود،: به خدا سوگند! اين ثمر بخش نباشد و ليكن خداوند به خاطر نكوهشى كه بر بى ‏گناهى انجام گرفته شما را مجازات نمايد.
اى حسن! مگر نمى‏ دانى كه پاداش دهنده و مجازات‏ كننده و جزا دهنده به اعمال در اين دنيا و در آن دنيا، فقط خداست؟
گفتم: آرى چنين است اى مولاى من.
آنگاه امام هادى عليه السّلام فرمود: پس خلاف مرو، و براى روزگار اثرى در حكم خداوند قائل مشو. عرض كردم: چشم! مولاى من.

– هر كه از مكر خدا و مؤاخذه دردناك او آسوده خاطر باشد، دچار تكبّر گردد تا آنكه قضاى الهى و امر نافذش بر او جارى شود. هر كه خدا را از روى دليل روشن بشناسد، مصائب دنيا بر او سبك آيد، هر چند با قيچى قطعه قطعه شود و پراكنده گردد!

– شكرگزار به خود شكر سعادتمندتر است از نعمتى كه موجب شكرگزارى او شده است؛ زيرا نعمتها كالاى دنيايند ولى شكر، هم نعمت دنياست و هم آخرت.

– به راستى، خداوند دنيا را خانه آزمايش و آخرت را خانه ماندگار و آزمايش در دنيا را سببى براى ثواب آخرت و ثواب آخرت را عوض آزمايش دنيا قرار داده است.

– همانا، ظالم بردبار بسا كه به خاطر بردباريش از ظلم او درگذرند و صاحب حقّ بى ‏خرد بسا كه به خاطر بى‏ خردى خود نور حقّ خويش را خاموش سازد.

– هر كه دوستى و نظر خود را [به طور كامل و صادقانه‏] در اختيارات گذارد، تو نيز با تمام وجود از او اطاعت كن.

– هر كه براى خود شخصيّت و ارزشى قائل نشود از گزند او خاطر جمع مباش.

– دنيا بازارى است كه عده ‏اى در آن سود برند و عده ‏اى هم زيان نمايند.

پی نوشت:تحف العقول / ترجمه حسن زاده، ص: ۸۸۰تا۸۸۳٫