عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع کشور و در بین سرطان‌های دستگاه ادراری، کشنده‌ترین سرطان است.
دکتر پیام آزاده، متخصص انکولوژی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهرخانه، درخصوص وضعیت سرطان مثانه در ایران تصریح کرد: به‌طور کلی سرطان در ایران نسبت به جهان شیوع کمتری دارد، اما در مورد سرطان مثانه این وضعیت متفاوت است؛ به‌طوری‌که میزان شیوع سرطان مثانه در ایران از سطح دنیا بالاتر است. طبق آمار وزارت بهداشت، سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع کشور است. همچنین کشنده‌ترین سرطان دستگاه ادراری در دنیا سرطان پروستات، اما در ایران سرطان مثانه است. این سرطان عموماً در افراد بالای ۶۰ سال و بیشتر در مردان شایع است. مردان سه برابر بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
کار با مواد شیمیایی احتمال ابتلا به سرطان مثانه را بالا می‌برد
او با اشاره به علایم سرطان مثانه اظهار کرد: ادرار خونی، تغییر رنگ در ادرار، ادرار دردناک و سوزش ادرار از شایع‌ترین علایم سرطان مثانه هستند. البته نمی‌توان گفت: این سرطان علامتی مخصوص دارد. عموماً اختلالات بالا در سنگ‌ها و عفونت‌های مثانه نیز بروز می‌کند که به‌ویژه در زنان شایع‌تر است. با این وجود این علایم، علایم کلی سرطان مثانه است. مثانه جزو ارگان‌های دفع‌کننده و ارگان بالون‌مانندی است که ادرار در آن جمع می‌شود و ظاهر آن شبیه یک بادکنک کوچک است و دیواره ماهیچه‌ای بسیار قوی دارد که منقبض و منبسط می‌شود تا ادرار در زمانی که می‌خواهیم، دفع شود. عفونت‌ها هم در ابتلا به این بیماری تأثیرگذار هستند؛ به‌ویژه نقش یک انگل خاص در این زمینه بسیار مطرح است. کار کردن در کارخانه‌های رنگ، مواد شیمیایی، واکس و چرم نیز تأثیرگذار است.
۱۵ تا ۲۰ درصد افراد بالغ سیگار می‌کشند
آزاده درباره علت ابتلا به این بیماری و نقش سبک زندگی در آن گفت: سبک زندگی تا حدودی در ابتلا به این بیماری تأثیر دارد، اما تحقیقی جدی در این زمینه در مورد سرطان مثانه نداریم که مانند سایر سرطان‌ها بگوید کاهش یا افزایش مواد غذایی مشخصی چه تأثیری در میزان ابتلا به این سرطان دارد. البته مصرف دخانیات نیز در حوزه سبک زندگی است که به‌طور مشخص به این موضوع پرداخته شده است. براساس آمار رسمی کشور در حال حاضر ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد بالغ سیگار می‌کشند. البته آمار غیررسمی به ۲۰ درصد هم می‌رسد که این آمار زیادی است.
مصرف تریاک احتمال ابتلا به سرطان مثانه را چهار برابر می‌کند
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به یکی از تحقیقاتی که در حوزه ارتباط سبک زندگی و سرطان در ایران انجام شده است، افزود: یکی از بزرگ‌ترین تحقیقات دنیا در مورد سبک زندگی در شمال ایران انجام شد که حدود ۳۰ سال کوهورت بود که در مورد انواع سرطان‌ها تحقیق قابل استنادی است. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این تحقیق این بود که تریاک به تنهایی به غیر از سیگار عامل سرطان‌های مختلفی می‌شود. دکتر ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اعلام کرد که تریاک سرطان‌زاست. این ماده مخدر ابتلا به سرطان مری و ریه را ۲ برابر، معده و لوزالمعده را سه برابر و مثانه را چهار برابر می‌کند. این اولین تحقیق در دنیا بود که فقط روی تریاک انجام می‌شد. البته نتایج دیگری نیز داشت مانند خوردن چای داغ و سبک زندگی که در سرطان‌های مختلف آمارهای مختلفی دارد. برای این پژوهش، ۳۰ سال تحقیق کردند و حدود سه سال است که مقالات متعدد و بسیار قوی از آن منتشر می‌شود.
بیماری در مراحل اولیه کاملاً قابل درمان است
این متخصص انکولوژی با بیان این‌که درمان در مرحله اولیه بیماری بسیار راحت است، ادامه داد: بیماری در مراحل اولیه کاملاً قابل درمان است. هرچه این بیماری پیشرفته‌تر و تهاجمی‌تر شود یعنی هرچه بیشتر بماند و در مثانه تهاجم پیدا کند، می‌تواند غدد لنفاوی، استخوان، ریه و حتی کبد را درگیر کند که باعث سخت‌تر شدن درمان می‌شود. مراحل بیماری از صفر تا چهار سطح‌بندی می‌شود. درمان در مراحل اولیه از تراشیدن و واکسن زدن داخل مثانه شروع می‌شود که یکی از درمان‌های بسیار ساده است. در مراحل شدیدتر ممکن است فرد نیاز به جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی داشته باشد.
برخی درمان‌ها در حد پژوهش‌های بالینی است و ذهن مردم را مشوش می‌کند
آزاده با اشاره به روش‌های درمانی جدید افزود: علاوه بر روش‌های درمانی بالا، ممکن است از روش‌های جدیدی به نام درمان‌های آنتی‌بادی یا بیولوژیک استفاده شود که امروزه در دنیا در مورد سرطان مثانه بسیار بسامد داشته است. سایر درمان‌ها نیز در حد پژوهش‌های بالینی است؛ مثل پیشگیری‌های دارویی یا درمان‌های فتودینامیک که درمان‌های استاندارد نیست و بیشتر ذهن مردم را مشوش می‌کند. به‌طور کلی درمان‌های استاندارد جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی هستند که جراحی و پرتودرمانی جزو درمان‌های عاجل سرطان مثانه هستند و سایر درمان‌ها مانند شیمی‌درمانی و درمان‌های بیولوژیک روش‌های کمکی هستند.
امروزه پرتودرمانی جایگزین جراحی‌های وسیع شده است
او درباره چگونگی درمان جراحی در سرطان مثانه تصریح کرد: درمان جراحی می‌تواند از طریق TUR و سیستوسکوپی با استفاده از جریان برق و الکتریسیته انجام شود. در این روش تومور با استفاده از جریان الکتریسیته سوزانده می‌شود. در سطوح پیشرفته‌تر می‌تواند مثانه‌برداری جزیی، انحراف مسیر پیشاب‌راه یا ساختن کیسه‌ای به عنوان مثانه باشد. در سطوح بالاتر بیماری، یک مثانه‌برداری کامل همراه با غدد لنفاوی انجام می‌شود که آخرین جراحی در سرطان مثانه است. البته امروزه پرتودرمانی به همراه شیمی‌درمانی روشی بسیار خوب برای جایگزینی جراحی‌های خیلی وسیع است؛ به همین دلیل این روش‌های جراحی کمتر استفاده می‌شود.
ارتباط سرطان مثانه با ناباروری
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره احتمال برداشتن رحم و دستگاه تولیدمثل بر اثر ابتلا به سرطان مثانه بیان کرد: این احتمال وجود دارد، اما عموماً بیماران در سن باروری مبتلا به سرطان مثانه نمی‌شوند. این بیماری اغلب در افراد بالای ۶۰ سال بروز می‌کند که سن باروری نیست. به‌ندرت شاهد افرادی هستیم که در سنین باروری به این بیماری مبتلا شوند به همین دلیل احتمال ناباروری در ذهن ما تقویت نمی‌شود و بیماری، عوارض بسیار جدی‌تر از ناباروری دارد. از آن‌جایی که مثانه و رحم در کنار یکدیگر قرار دارند، احتمال وارد شدن هرگونه آسیبی به دستگاه تولید مثل وجود دارد؛ به‌طور مثال ممکن است علاوه بر درگیری رحم، تخمدان‌ها، اعصاب آن ناحیه و واژن نیز آسیب ببینند.
سرطان مثانه ارثی نیست
این متخصص انکولوژی ادامه داد: در مجموع سرطان مثانه مانند مثل سرطان پستان و سرطان تخمدان نیست که فرد در سن باروری مبتلا شود؛ پس ارتباطی با ناباروری ندارد. همچنین از آن‌جایی که این بیماری هیچ مورد ارثی ندارد و تا امروز هیچ شاهد علمی مبنی بر ارثی‌بودن بیماری نداشتیم، در سن پایین بروز نمی‌کند؛ زیرا تکرار عوامل خطر طی سال‌ها باعث تحریک و جهش ژن‌ها می‌شوند. به‌طور مثال فرد سیگاری باید حداقل دو تا چهار دهه سیگار کشیده باشد تا دچار سرطان‌های مختلف مانند سرطان مثانه شود و بلافاصله بعد از قطع سیگار نیز بهتر نمی‌شود. همان‌طور که این مسیر به‌صورت منحنی‌وار بالا می‌رود، به‌صورت منحنی‌وار نیز پایین می‌آید. اگر کسی چهار دهه دخانیات مصرف کند و این مصرف را از ۲۰ سالگی شروع کرده باشد، در حدود ۶۰ سالگی مبتلا می‌شود که سن باروری نیست.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0