متفاوت ترین و کارسازترین روش مبارزه با مواد مخدر

یکی از این پیشرفت‌ها و موفقیت‌های برجسته و قابل تأمل کنترل و مدیریت بی‌نظیر و مثال زدنی در امر مبارزه با مواد مخدر در ایسلند است. معمولا در چنین شرایطی ذهن خواننده آسیایی، آفریقایی و شاید اروپای شرقی به سمت نیروهای نظامی خبره و یا سخت‌گیری‌های قضایی می‌رود اما اتفاقی که در ایسلند رخ داده هیچ ارتباطی به این موضوعات ندارد.

ایسلند برای مبارزه با مواد مخدر که تا ۱۵ سال پیش به یک معضل مهم ملی تبدیل شده بود دست به دامن ورزش شد. آموزش و پرورش در ایسلند مانند بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان کاملا رایگان است و البته خدمات رسانی در آن بسیار ایده‌آل و مثال‌زدنی است.

۲۰ سال پیش بود که پارلمان ایسلند به خاطر پیشرفت ضریب استفاده از مواد مخدر نزد نوجوانان و جوانان به مقامات این کشور و مردم هشدار جدی داد. موادی مانند ماری جوانا و هروئین آسانتر از لوازم‌التحریر و شاید خوراکی‌های ساده در اختیار نوجوانان و جوانان ایسلندی قرار می‌گرفت. این فاجعه ملی برای کشوری که در آن زمان هنوز به جمعیت ۳۰۰ هزار نفر نرسیده بود بسیار هولناک به نظر می‌رسید.

مشخص است که این کشور نه ارتش قوی و نه پلیس قدرتمندی در اختیار دارد. اما مقامات ایسلندی به قدرت ورزش اعتقاد داشتند و از همین سلاح مهم برای مهار مواد مخدر استفاده کردند. هر نوجوان ایسلندی که گواهی تائید از مدرسان باشگاه‌های ورزشی مبنی بر حضور فعال در این محیط‌ها را دریافت کند بورسیه تحصیلی دوران دبیرستان و دانشگاهی خود را تضمین کرده است. به جوانانی که در ورزش دانشگاهی موفق عمل کنند وام‌های رویایی اعطا می‌شود.

به توصیه روان درمانگران مشهور و مورد اعتماد دولت وقت ایسلند برخی امکانات رفاهی از جوانان گرفته شد. این اتفاق به این دلیل بود که ایسلند باید نظام تشویق وتنبیه را در کشور خود اجرا می‌کرد اما خدمات‌رسانی تا حدی ایده‌آل بود که چیزی برای پاداش به جوانان در اختیار ایسلند دیده نمی‌شد. در واقع می‌توان گفت حکومت ایسلند همه پاداش‌های ممکن را در قالب خدمات شهری به جوانان داده بود.

پس از حذف برخی امکانات رفاهی یا تسهیلات تحصیلی یا ورزشی نظام تشویق و تنبیه در سطح دانشگاه‌ها تدوین شد. پس از چند سال مردم نیز وارد میدان شدند. حداقل ۴ باند مخوف مافیایی که از خارج از ایسلند اقدام به تزریق مواد مخدر در این جامعه می‌کردند توسط خود مردم معرفی و حتی با کمک خود مردم از بین رفتند.

همه چهره‌های سرشناس فرهنگی و ورزشی در دنیای سینما و ورزش موظف به تبلیغ به نفع سلامتی و مبارزه با پدیده شوم مصرف مواد مخدر شدند. هر یک از این چهره‌های مردمی به واسطه تلاش مدنی برای مبارزه با مواد مخدر معاف از مالیات شدند.

به تمام کارفرمایانی که در امر باشگاه‌های بدنسازی، استخر و اماکن ورزش عمومی سرمایه‌گذاری می‌کردند وام مناسب و مجوز فعالیت تجاری با معافیت کامل مالیاتی اعطا می‌شد. بنابراین می‌توان تصور کرد که در ۱۰ سال گذشته چقدر اماکن ورزشی در این کشور به ظاهر کوچک و کم جمعیت تاسیس شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

کم کم نوجوانان و جوانان به این امر بدیهی پی بردند که زندگی بدون ورزش در شأن یک شهروند ایسلندی نیست و دولت ایسلند به مرور متوجه شد که دیگر نباید نگران گسترش مواد مخدر باشد. چرا که اتفاق خوب رخ داده بود و آن اتفاق چیزی جز نهادینه شدن یک فرهنگ مناسب در جامعه نبود.

اکنون بد نیست این اتفاق مدنی قابل تأمل را در کشور خود با رعایت نکات مربوط به بومی‌سازی و فرهنگ خاص ایرانی اسلامی خویش زیر ذره‌بین بگیریم. آیا آموزش و پرورش نمی‌تواند حداقل دستیار دستگاه‌های مبارزه با مواد مخدر باشد. آیا قدرت معلم‌های دبستانی بیشتر از نیروی نظامی در مرزهای جمهوری اسلامی برای مبارزه با این پدیده شوم نیست که اگر بیشتر نباشد قطعا کمتر نخواهد بود.