برای محرمیت فرزندخوانده‌ها به والدین جدید چه کنیم؟

حق چشم آن است که آن را از دیدن چیز‌هایی که حلال نیست بپوشانی و به وسیله نگاه کردن با آن عبرت بگیری. (امام سجاد علیه السلام، الحکم الزاهره، ٢/۴۵۳)

سؤال: برخی از خانواده‌ها به علّت نداشتن فرزند، بچه‌های بی‌سرپرست را به فرزندی گرفته و بزرگ می‌کنند. آیا برای محرمیّت آن‌ها به مرد یا زن چه راه‌هایی وجود دارد؟

حضرت آیت الله خامنه ای:‌

می‌توانند آن دختر را در صورت وجود مصلحت و اذن حاکم شرع یا وکیل او به عقد موقت پدر خود درآورند و نسبت به محرمیّت پسر غیر از طریق شیر دادن به نحوی که در رساله حضرت امام (ره) ذکر شده راه دیگری وجود ندارد.

حضرت آیت الله بهجت:

راه‌های مختلف دارد، به یکی از علما مراجعه نمایید.

حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:

راه‌های متعدد وجود دارد. مثل اینکه قبل از تمام شدن دو سال کودک، رضاعی که موجب محرم شدن آن‌ها به مرد یا زن است، حاصل شود.

حضرت آیت الله تبریزی:

اگر قبل از دو سالگی باشد می‌تواند خواهرآن زن، او را شیر دهد و پس از تمامیت رضاع با شرایط آن، آن زن خاله رضاعی او می‌شود و نیز خواهر آن مرد او را به همان نحو شیر دهد تا آن مرد دایی رضاعی می‌شود.

حضرت آیت الله سیستانی:

اگر شیرخوار باشند با شیرخوردن از خواهر یا زن برادر و مانند آن محرمیّت حاصل می‌شود و اگر شیرخوار نباشند با ازدواج با پدر یا مادر به شرط مقاربت با او و مانند آن تحصیل محرمیّت ممکن است، ولی متوقف بر اجازه پدر یا پدربزرگ بچه می‌باشد و بدون آن عقد صحیح نیست.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی:

اگر دختر باشد و پدر آن مرد در حیات باشد، می‌تواند عقد موقت آن دختر را با اجازه حاکم شرع برای پدر خویش بخواند تا حکم زن پدر پیدا کند و محرم شود؛ و اگر خواهر آن مرد شیر داشته باشد و از شیر آن خواهر بخورد، با شرایط لازم حکم خواهرزاده اش را پیدا می‌کند و محرم می‌شود و در صورتی که پسر باشد راه محرمیّت همان است که از شیر خواهر یا مادر آن زن فاقد فرزند بخورد تا آن زن خاله یا خواهر رضاعی آن پسر شود و محرم گردد و اگر دوران شیرخوارگی پسربچه گذشته باشد راهی برای محرمیّت او نیست.

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی:

اگر کودک دختر شیرخواره باشد، از راه‌های زیر بین او مرد (پدرخوانده) محرمیّت ایجاد می‌شود:

١. شیر همسر انسان را بخورد، که در این صورت دختر رضاعی مرد می‌شود.

٢. شیر مادر مرد را بخورد که در این صورت خواهر رضاعی مرد می‌شود.

٣. شیر خواهر مرد را بخورد که دخترخواهر رضاعی مرد می‌شود و یا شیر دخترخواهر مرد را بخورد.

٤. شیر زن برادر مرد را بخورد که دختر برادر رضاعی او می‌شود و یا شیر دختر برادر او را بخورد.

٥. اگر شیرخوار نباشد یا اگر شیرخوار است و شیر موارد فوق وجود ندارد، می‌توان به وسیله صیغه نکاح موقت بین دختر و پدر مرد یا پدربزرگ او محرمیّت ایجاد کرد، که در این صورت این دختر زن بابای مرد می‌شود. ولی باید توجه داشت اگر دختر نابالغ باشد نکاح مذکور باید به اذن، ولی شرعی او باشد و در صورت نبودن ولی، باید از مجتهد جامع‌الشرایط اذن گرفت، و در هر صورت نباید صیغه محرمیّت برای دختربچه مفسده داشته باشد، بلکه رعایت مصلحت او لازم است. کما اینکه اگر دختر بالغ باشد اذن پدر یا جد پدری به احتیاط واجب معتبر است؛ و اگر کودک پسر و شیرخوار باشد از راه‌های زیر می‌توان بین او و زن (مادرخوانده) ایجاد محرمیّت کرد:

١. شیر همان زن را بخورد که فرزند رضاعی او می‌شود.

٢. شیر مادر زن را بخورد، که برادر رضاعی زن می‌شود.

٣. شیر خواهر زن را بخورد، که پسر خواهر رضاعی زن می‌شود یا شیر دختر خواهر زن را بخورد.

٤. شیر زن برادر زن را بخورد که پسر برادر رضاعی زن می‌شود یا شیر دختر برادر زن را بخورد.

٥. اگر پسر شیرخوار نباشد و مادر خوانده مادر بدون شوهر داشته باشد و او را به عقد دائم یا موقت پسر درآورند پس از دخول به او مادرخوانده ربیبه او می‌شود و به او محرم می‌شود.

البته راه‌های دیگری هم وجود دارد که فعلاً محل ذکر آن‌ها نیست. (جامع المسائل، ١/٤٣٤)