ابراهیم یزدی چه کمکی به سفارت آمریکا می‌کرد؟

به گزارش قائم آنلاین، سفارت ایالات متحدهٔ آمریکا در دوران پهلوی امکان فعالیت گسترده در کشور داشت. گزارش‌های متعدد این سفارت در خصوص ملاقاتهای مکرر با مقامات دولت پهلوی گویای این ادعاست.

با پیروزی انقلاب اسلامی و به وجود آمدن فضای ضد آمریکایی میان مردم ایران سفارت آمریکا واهمه‌ای از آیندهٔ فعالیت‌های خود درون کشور داشت. از سوی دیگر سیاست‌های حمایتی آمریکا از شاه سبب شد که نفرت عمومی از ایالات متحده بوجود آید و به دنبال آن حامیان آمریکا منفور و مورد بدبینی مردم قرار گیرند. به همین جهت بی میلی به ادامه ارتباط با سفارت آمریکا در میان حامیان و مرتبطین (خصوصاً مرتبطین دولتی) با سفارت به وجود آمد، در نامه سولیوان[۱] به وزارت خارجه آمریکا در تاریخ ۲۱: اسفند ۵۷ اینگونه آمده است:

«علیرغم اظهارات خصوصی بسیاری از مقامات دولت ایران نسبت آمریکایی‌ها ٬ احساسات ضد آمریکایی به عنوان یک عاملی که می‌بایستی رویش حساب شود ٬ باقی مانده است. کارمندان سفارت رابطین ایرانی را در ملاقات کردن با آنها ٬ به خصوص در میان انظار  بی میل یافته‌اند.»

سفارت آمریکا یکی از علل این بی میلی را معرفی شدن این افراد به عنوان «عامل سیا» می‌داند و به وزارت خارجه آمریکا توصیه می‌کند که از پرس و جو در خصوص مرتبطین با سفارت خودداری کند:‌

«بنابراین ما معتقدیم که در حال حاضر اینکه سفارت به دنبال اقامتگاه‌ها و خانه‌های منابع بگردد٬ بی فایده خواهد بود. در اوضاع کنونی ایران اینگونه پرس و جوها به توسط خیلیها بد تعبیر می‌شود و افراد رابط ممکن است به عامل ” سیا“ بودن و یا بدتر متهم شوند. در چنین زمانی و به محض اینکه شرایط عوض شود.»

آنگونه که از نامه سولیوان آشکار است، سفارت آمریکا نسبت به طرفداران خود در میان اعضای دولت موقت حساسیت بیشتری دارد. علت نیز واضح است: آشکار شدن روابط خوب این افراد با سفارت منجر به کاهش موقعیت اجتماعی- سیاسی و در نتیجه کاهش قدرت مرتبطین می‌شود. یکی از حامیان و مرتبطین سفارت در دولت موقت ابراهیم یزدی است. از قرار معلوم جیمز بیل (ایرانشناس معروف آمریکایی) طی مصاحبه‌ای با مجله تایم بیان می‌کند که طرفدارانی از آمریکا در میان مقامات دولت موقت وجود دارند. وی از انتظام و ابراهیم یزدی اسم می‌آورد. سفارت این کار را مذمت می‌کند:

«اظهارات پروفسور جیمز بیل در مجله تایم در مورد احساس طرفداری از آمریکا در میان مقامات عالیرتبه رهبری فعلی مذهبی در روزنامه‌های محلی پخش می‌شود. متأسفانه بیل از یزدی و انتظام که هر دو از افراد مهم دولت بازرگان هستند٬ اسم می‌برد. در شرایط فعلی این عمل فقط می‌تواند به آنها صدمه بزند و ممکن است به این منجر شود که آنها گامی به جهت ” اثبات“ اینکه ” عامل“ آمریکا نیستند ٬ بردارند.»

سپس سولیوان تاکید می‌کند که ارتباط با یزدی و انتظام از افراد دیگران اهمیت بیشتری دارد و وابستگی سفارت به کمک‌های این دو بیش از دیگران است بنابراین مؤکدا می‌خواهد که چنین اتفاقاتی دیگر تکرار نشود:

«از آنجایی که سفارت برای کمک‌های عملی بسیار گسترده به این دو  در میان سایرین٬ وابسته است٬ چنین حادثه‌ای (مصاحبه جیمز بیل) ممکن است به تنهایی انعکاس به خصوصی داشته باشد. این مسئله یک بار دیگر مضر بودن اظهارنظرهای هر مقام مهم رسمی و غیر رسمی را در مورد ایران نشان می‌دهد. مردم عامی ایران فرق بین رسمی و غیر رسمی را نمی‌دانند.»[۲]

[۲]– اسناد لانه جاسوسی، کتاب سوم، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، صفحه