آیا پوتین ابتکار عمل بحران فلسطین را به دست می‌گیرد؟

سال ۱۹۹۰ و در گرماگیر جام جهانی فوتبال، وحدت دو آلمان روند سریعی گرفت تا یک مسابقه فوتبال و یک اقدام ورزشی به دیوار کشی میان مردمان یک کشور در دو بخش شرقی و غربی پایان دهد.

با گذشت بیست و هفت سال از تابستان سال ۹۰ اکنون و در روزهای پایانی زمستان سال ۲۰۱۷ ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بار دیگر همگان را متعجب کرد.

تصمیمی که چهارشنبه هشتم آذر ماه در رسانه‌ها منعکس شد، یک شهر در جهان مدرن که این بار برخلاف برلین هویتی تاریخی و فرهنگی تمدنی آن ریشه در جهان کهن دارد را به رژیمی واگذار کرد که در کودک کشی شهرت خاصی دارد و به دولت ترور شهرت یافته است.

واگذاری بیت المقدس به صهیونیست‌ها بر خلاف تجربه برلین که منجر به وحدت و صلح شد، بذر خشونت را در منطقه آبیاری کرد تا شاهد موج تازه‌ای از نا آرامی‌ها باشیم؛ نا آرامی‌هایی که مانند انتفاضه‌ها و درگیری‌های خیابانی ادوار گذشته رژیم حاکم بر اراضی اشغالی را پلیسی‌تر و ترسوتر از گذشته می‌کند.

صهیونیست‌ها در منطقه خاورمیانه با چالش جدی هویتی رو به رو هستند که با به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان مرکز آنها این هویت نه تنها ایجاد نمی‌شود بلکه مراحل جذب آنها را به مخاطره می‌اندازد.

تصمیم ترامپ به باور نویسندگان غربی و آنهایی که برای روزنامه‌های آمریکایی چون واشنگتن پست می‌نویسند، با هدف هل دادن فلسطینی‌ها و مذاکره کنندگان آنها برای پایان دادن به یخبندان بحران فلسطینی – یهودی تعبیر شده است.

برخی از این نویسندگان بر این باورند که اگر عرفات طرح دو کشور را قبول می‌کرد اکنون عباس و تشکیلات خود گردان با چالش فوق رو به رو نبود که مجبور شود اعلام کند مناسباتش با آمریکایی‌ها را برهم خواهد زد، اما اکنون این آمریکایی‌ها همانند دهه ۱۹۹۰ در میان اعراب محبوبیت ندارند و به مرور زمان جایگاه خود را به طور مشخص طی چهار سال گذشته به روسیه واگذار کرده‌اند.

ترامپ قادر نیست میان اروپا و خاورمیانه برای صهیونیست‌ها متحدانی را گردهم آورد، اما روسیه قادر است گفت‌وگوهای خاورمیانه را با توجه به روابط خاصش با ایران، ترکیه و عربستان سعودی و حتی مصر هدایت و مدیریت کند. به همین منظور واگذاری ریاست گفت‌وگوهای آینده فلسطینی – یهودی به روسیه آنطور که عباس در آبان ماه سال ۱۳۹۶ آن را اعلام کرد بعید به نظر نمی‌رسد.

اما چرا ترامپ محبوبیتش را از دست می‌دهد و پوتین محبوب‌تر می‌شود؟ برای پاسخ دادن به این سوال ساده باید به نقش مسلمان ستیز ترامپ و توئیت‌های صبحگاهی او اشاره کرد و در مقابل، رئیس جمهوری روسیه بر اساس آنچه نیوزویک در ۱۱/۷/۲۰۱۷ منتشر کرده از هر ۱۰ متخصص روابط بین‌الملل ۴ تن بر این باورند که پوتین قادر خواهد بود مسائل بین‌المللی را بهتر مدیریت کند که معادل ۳۹ درصد است و تنها ۱۱ درصد بر این باورند که ترامپ قادر است این مساله را مدیریت کند.

در مقابل دعوایی که ترامپ با تمامی اقوام در منطقه خاورمیانه آغاز کرده، همانطور که اشاره شد روسیه می‌تواند اجماعی ایجاد کند و مذاکرات آینده را برپا کند. عباس می‌گوید تا زمانی که ترامپ از تصمیم خود عقب نشینی نکند حاضر به مذاکره نیست؛ در حالیکه به نظر می‌رسد ترامپ از تصمیم خود عقب نشینی نمی‌کند، اما آن را عملیاتی نخواهد کرد تا دور نخست مذاکرات برگزار شود و این مذاکرات با میانجی گری روسیه برگزار می‌شود اما به نظر نمی‌رسد گروه‌های حاضر بتوانند با آنچه نتانیاهو و ترامپ در سر می‌پروانند همراه شود.