نود و نهمین سوره قرآن کریم است که در مدینه نازل شده سوره مبارکه زلزال ۸ آیه، ۳۵ کلمه و ۱۹۴ حرف دارد.
محتوای سوره:
به طور کلى موضوعات مطرح شده در این سوره عبارتند از: وقوع زلزله هولناک زمین در هنگامه رستاخیز، بیان این حقیقت که در هنگامه قیامت و با وقوع زلزله شدید آن زمین بارهاى سنگین خویش را بیرون مى افکند بارهایى که به نظر بسیارى از مفسران خیل عظیم انسان هایى است که از درون قبرها بر مىخیزند، اشاره به این که در آن روز انسان علت حوادث را جویا مىشود، تصریح به این حقیقت که زمین در آن روز عظیم تمامى اخبار خویش را بازگو مىکند، تصریح به این حقیقت که وقایع آن روز به اشاره الهى است، اشاره به برانگیخته شدن انسانها به صورت گروه هاى مختلف از درون قبرها اشاره به حساب و کتاب دقیق اعمال آدمى در آن روز و این که هرکس حتى به اندازه ذره اى نتیجه عمل خویش را خواهد دید.
از مهمترین محورهاى سوره مبارکه زلزال اشاره به زلزله وحشتناک رستاخیزى است که در اصطلاح بر آن نفخ صور اول مى گویند. در این روز انسانها از این اتفاقات به شگفت مى آیند. پیام این قسمت سوره مبارکه زلزال آن است که قبل از فرارسیدن این روز مومنان خود را باید براى حضور در صحنه رستاخیز آماده کنند. در بخش دوم سوره زلزال به برخورد انسان با اعمالش در روز قیامت اشاره شده در واقع حساب رستاخیز بسیار دقیق است و انسانها باید مراقب اعمال خود باشند.
فضیلت سوره:
در فضیلت این سوره از امام صادق علیه السلام روایت است: از قرائت سوره زلزال خسته نشوید، زیرا هر کس در نمازهای مستحب خود این سوره را بخواند آزار زلزلهای بر او نخواهد رسید و بوسیله زلزله، صاعقه یا آفتی از آفات دنیایی، نخواهد مرد و وقتی وفات کرد دستور میدهند او را هب بهشت برند و خداوند میفرماید: ای بنده من در هر جای بهشت که دوست داشتی جای گیر.۱
امام رضا علیه السلام از قول رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم میفرمایند: قرائت این سوره برابر یک چهارم قرآن و چهار بار قرائت آن را معادل یک ختم قرآن دانسته اند.۲
از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل شده است: هر کس در شب جمعه دو رکعت نماز گزارد و در هر رکعت بعد از حمد پانزده بار سوره زلزال را قرائت نماید خداوند او را از عذاب قبر و از سختیهای هولناک قیامت ایمن میدارد.۳
نبی اکرم صلی الله علیه و اله وسلم مردی از یارانش را خطاب قرار داد و فرمود:: آیا ازدواج کرده ای؟ گفت: نه، زیرا چیزی ندارم که ازدواج کنم فرمودند: آیا سوره قل هو الله احد را میدانی؟ گفت: آری حضرتش فرمودند: این سوره یک چهارم قرآن است سپس فرمودند:
آیا سوره قل یا ایها الکافرون را میدانی؟
– آری
فرمودند: این سوره یک چهارم قرآن است. سپس فرمودند:
– آیا سوره اذا زلزلت را میدانی؟
– آری
حضرت فرمودند: این سوره یک چهارم قرآن است. ر. ادامه عرض کردند: ازدواج کن، ازدواج کن، ازدواج کن [این سور را مهر زوجه ات قرار ده]۴
امام رضا علیه السلام از قول رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم میفرمایند: قرائت این سوره برابر یک چهارم قرآن و چهار بار قرائت آن را معادل یک ختم قرآن دانسته اند.
آثار و برکات سوره
۱. برای دیدن امورات عجیب در خواب:
هنگامی که خواستی در خواب امورات عجیب یا حاجت و خواستهای را که داری ببینی که چه میشود، هنگامی که سرت را در هنگام خواب روی بالش گذاشتی، سوره زلزال را ۷ مرتبه قرائت کن. پس از این کار بگو: «یا ملائکة ربّی بحق هذه السورة و من انزلها و من نزلت علیه و بحق اسماء الله علیکم و آیاته الکافة کلّها الّا ما اخْبِر تُمونی فی لیلتی هذه کذا و کذا.» یعنی در این جا ذکر حاجت میکنی که در خواب نشان دهند که چه خواهد شد. پس به اذن خداوند به تو پس از دو شب یا ۵ شب در عالم رویا آنچه را که باید نشان بدهند میدهند. همه این موارد را باید در حالی که طاهر و پاکیزه و با وضو هستی انجام دهی.۵،
۲. راه رسوا کردن دزد:
از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است: هر کس سوره زلزال را بنویسد و به سارقی بخوراند دزد به کرده خود اقرار کرده و رسوا میشود…۶،
۳. در امان بودن:
در سخنی از امام صادق علیه السلام آمده است: هر کس سوره زلزال را بنویسد و با خود همراه داشته باشد یا آن را قرائت نماید و بعد بر شخصی که از او میترسد وارد شود از آنچه میترسد در امان خواهد بود…۷،
۴. برای لرزش بدن
امام صادق علیه السلام فرمود: ه اند: … اگر [این سوره را]بر ظرف جدیدی نوشته شود و بیماری که لرزش دارد به آن بنگرد به اذن خدا تا سه روز دیگر بهبود مییابد.۸
در سخنی از امام صادق علیه السلام آمده است: هر کس سوره زلزال را بنویسد و با خود همراه داشته باشد یا آن را قرائت نماید و بعد بر شخصی که از او میترسد وارد شود از آنچه میترسد در امان خواهد بود
۵. سوره زلزال سوره جامع
مردی به حضور رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم رسید و گفت:ای رسول خدا سورهای از قرآن بگو تا بخوانم. پیامبر فرمودند: سه سوره از سورههایی را که با «الر» آغاز میشود [یونس؛ هود، یوسف، ابراهیم، حجر]را بخوان. آن مرد گفت: من پیرم و مشکلاتی دارم نمیتوانم آن را بخوانم. پیامبر فرمود:: سه سوره از سورههایی را که با «حم» آغاز میشود [غافر، فصلت، شوری، زخرف، دخان، جاثیه، احقاف]را بخوان. آن مرد همان حرف سابق را تکرار کرد. پیامبر فرمودند: سه سوره از سورههای «مسبحات» را بخوان [حدید، حشر، صف، اعلی، جمعه، تغابن]؛ باز هم جمله پیرمرد تکرار شد و گفت:ای رسول خدا یک سوره جامع را بگو آنگاه رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: سوره «زلزال» را قرائت کن. آنگه رسول خدا سوره زلزال را برایش قرائت کرد. وقتی به پایان سوره رسید پیرمرد گفت: قسم به خدایی که تو را به حق مبعوث کرد همین برایم کافی است و بر آن نمیافزایم. وقتی پیرمرد آنجا را ترک میکرد: پیامبر فرمود:: آن پیرمرد رستگار شد. ۹
پی نوشتها:
(۱) ثواب الاعمال، ص. ۱۲۴
(۲) عیون اخبار الرضا، ج. ۱، ص. ۴۱
(۳) المصباح کفعمی، ص. ۴۰۷
(۴) درمان با قرآن، ص. ۱۵۸
(۵) کشکول، افشاری ارومیه ای، ص. ۱۰
(۶) تفسیرالبرهان، ج. ۵، ص. ۷۲۵
(۷) همان
(۸) همان
(۹) بحارالانوار، ج. ۸۹، ص. ۳۳۴
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0