«کنایه‌های رفراندومی» انصاری و کرباسچی به روحانی

به گزارش قائم آنلاین،  «حسن روحانی» رئیس جمهور، در سخنان خود در مراسم راهپیمایی روز ۲۲ بهمن طی اظهاراتی به مسئله «رفراندوم» اشاره کرد و با تاکید بر اینکه اگر جایی ما با هم بحث داریم باید به اصل ۵۹ قانون اساسی مراجعه کنیم، گفت:

اصل ۵۹ قانون اساسی می‌گوید در برخی موارد قانون‌گذاری و اعمال قوه مقننه در مسایل مهم اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی،  مراجعه به آراء مستقیم مردم است. اگر در دو تا مسأله اختلاف نظر داریم، جناح‌ها اختلاف دارند، دعوا و شعار ندارد، صندوق آراء را بیاوریم و طبق اصل ۵۹ قانون اساسی هر چه مردم گفتند، به آن عمل کنیم، این ظرفیت قانون اساسی ماست و باید به ظرفیت‌های قانون اساسی‌مان عمل کنیم.

اظهارات روحانی اما واکنش‌هایی مسبوق به سابقه در میان اصلاح‌طلبان هم دارد…

*اظهارات رئیس‌جمهور روحانی که خود در یک رفراندوم بزرگ و عینی به نام «راهپیمایی تماشایی ۲۲ بهمن» ایراد شدند؛ یک واکنش جالب از سوی غلامحسین کرباسچی، دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی را در پی داشت.

او در این باره ضمن تأکید بر رفراندوم -که اصلاح‌طلبان همواره به آن اصرار دارند- به اعتماد گفته است:

«این حرف ها از زبان رییس جمهور بسیار خوب است اما این از توقعات عمومی مردم است که مسوولان اجرایی در مرحله اول در مورد اهدافی که می خواهند رفراندوم برگزار کنند، از ظرفیت های قانونی خودشان استفاده کنند. اشکالی که به نظر می آید این است که قبل از اینکه به استفاده از ظرفیت رفراندوم در قانون اساسی برسیم، آیا توانسته ایم از همین ظرفیت های موجود قانون در بخش های دیگر استفاده کنیم. این اشکالی است که به دولت وارد است.»

در همین حال، اشاره به صحبت‌های ۳ سال قبل مجید انصاری، فعال اصلاح‌طلب و معاون پارلمانی وقت رئیس‌جمهور روحانی هم خالی از لطف نیست که پس از طرح رفراندوم از سوی رئیس‌جمهور در همان روزها، به خبرگزاری ایرنا گفته بود: حضور در راهپیمایی ۲۲ بهمن نوعی رفراندوم سالانه نسبت به اصل انقلاب، نظام و آرمان‌های امام(ره) است.

گفتنیست، آقای روحانی غیر از اظهارات اخیر خود در روز ۲۲ بهمن، سه سال قبل نیز طی اظهاراتی در اجلاس ملی اقتصاد ایران تصریح کرده بود:

«خوب است بعد از ۳۶ سال یک بار هم که شده این اصل قانون اساسی را اجرا کنیم و برای مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به جای آنکه قانونی در مجلس تصویب شود، ماده قانونی یا برنامه را مستقیم به آرای مردم و همه‌پرسی بگذاریم».

درباره مسئله رفراندوم یا «همه‌پرسی» لازم به توضیح است که اصل ۵۹ قانون اساسی کشورمان می‌گوید:

«در مسائل‏ بسیار مهم‏ اقتصادی‏، سیاسی‏، اجتماعی‏ و فرهنگی‏ ممکن‏ است‏ اعمال‏ قوه‏ مقننه‏ از راه‏ همه‏ پرسی‏ و مراجعه‏ مستقیم‏ به‏ آراء مردم‏ صورت‏ گیرد. در خواست‏ مراجعه‏ به‏ آراء عمومی‏ باید به‏ تصویب‏ دو سوم‏ مجموع‏ نمایندگان‏ مجلس‏ برسد.»

اما این اصل برای مواردی است که مسئله‌ای در حاکمیت و یا در قبال مردم دچار ضرورت همه‌پرسی و یا احیانا بن‌بست شده باشد.

مقوله‌ای که پیش از این در کشور ما، فقط یک بار و آنهم در ماجرای «بازنگری قانون اساسی» ضرورت یافته است.

در مابقی قضایا ولی هرگز بن‌بست یا ضرورتی که حکما مد نظر آقای روحانیست؛ پیشامد نداشته و روال عمومی کشور مسیری معقول را پیموده است.

بدیهیست که برگزاری رفراندوم برای مقولاتی مثل «اعتماد بیشتر دولت به آمریکا»، «مذاکره موشکی»، «مادام‌العمر شدن ریاست‌جمهوری» و… از هیچ عقلانیتی برخوردار نیستند که انگاره همه‌پرسی حتی، در قبال آنها مطرح باشد.