یمن در سال ۹۶؛ روندها و رویدادها

به گزارش قائم آنلاین، یمن در حالی سومین سال تهاجم ائتلاف استیجاری به سرکردگی عربستان به این کشور را پشت سر گذاشت که به نسبت سال‌های گذشته شاهد و آبستن تغییر و تحولات بنیادین در عرصه داخلی و خارجی (نحوه ارتباط و اختلاف کشورهای عضو ائتلاف متهاجم) بود. این تغییرات داخلی و خارجی به حدی به هم پیوسته و در تأثیر و تأثر با یکدیگر قرار دارند که به هیچ وجه نمی‌توان میان آن‌ها تفکیک قائل شده و یکی را بدون در نظر گرفتن دیگری مورد بررسی و مداقه قرار داد. بنابراین نمی‌توان تحولات درونی و بیرونی یمن در سال ۹۶ را بدون در نظر گرفتن این تأثیر و تأثر مورد بررسی قرار داد. با این وجود نوشتار پیش رو در نظر دارد مهمترین و راهبردی‌ترین تحولات یمن در سال ۹۶ را مورد بررسی و کنکاش قرار داده و در نهایت دورنمایی از یمن سال ۹۷ را پیش روی مخاطب قرار دهد. این دورنما روند تحولات محتمل یمن را بر اساس شواهد و قرائن سال ۹۶ ارائه می‌کند.

۱-جنگ یمن و پیامدهای آن

۱-۱- جنگ یمن و تداوم کشتار و ویرانی

یک نهاد «مستقل آماری» یمن گزارش داد که تعداد قربانیان غیرنظامی یمن در حملات ۳۶ ماهه عربستان سعودی و ائتلاف آن به ۳۵۴۱۵ کشته و زخمی رسیده است. بر اساس این آمار که مرکز حقوقی قانون و توسعه یمن منتشر کرده، تعداد کشته‎ها به ۱۳٫۶۰۳ نفر رسیده است. در جزئیات دقیق این آمار منتشر شده آمده که در نتیجه تجاوزات ۳۶ ماهه عربستان سعودی به یمن، ۲٫۸۸۷ کودک، ۲٫۰۲۷ زن، ۸٫۶۸۹ مرد که همه آنها غیر نظامی هستند، کشته شده‌اند. به گزارش المسیره، مرکز آمار افزود: تعداد زخمی‌ها به ۲۱٫۸۱۲ نفر رسیده که از این میان ۲٫۷۲۲ نفر کودک، ۲٫۲۳۳ نفر زن، ۱۶۸۵۷ مرد هستند و علاوه بر آن بیش از ۲٫۶۵۰ میلیون نفر نیز آواره شدند. در این آمار آمده که بیش از ۴۰۹٫۳۵۶ منزل مسکونی نیز در بمباران ائتلاف سعودی طی این سه سال تخریب و یا آسیب دیده‎اند.

طبق آمار اعلام شده، ۸۲۷ مدرسه و موسسه آموزشی، ۱۱۸ واحد دانشگاهی، ۳۰ مرکز رسانه‎ای، ۳۰۱ بیمارستان و مرکز بهداشت، ۱٫۶۸۴ مرکز دولتی، ۱۷۴ نیروگاه برق، ۵۲۴ منبع و شبکه آب رسانی، ۳۸۷ شبکه ارتباطات و ۱۰۶ تاسیسات ورزشی، ۱۵ فرودگاه، ۱۴ بندر، ۲۱۴۴ جاده و پل، ۳۳۷۸ وسیله نقلیه، ۵۴۸ خوردوی حمل و نقل مواد غذایی ۲۵۱ تانکر سوخت، ۵۹۳ بازار تجاری، ۳۰۰ کارخانه، ۳۳۷ پمپ بنزین، ۶۹۲ انبار غذایی، ۲۴۵ مرغداری و گاوداری تخریب و یا آسیب دیده‎اند.(۱)

آمار اعلام شده توسط مرکز قانونی حقوق و توسعه فقط شامل خسارت‌هایی است که در نتیجه‌ی حملات و تجاوزات مستقیم سعودی به منصه‌ی ظهور رسیده است. این در حالی است که هزاران یمنی دیگر هستند که در نتیجه تحریم‌های اقتصادی تحمیلی علیه یمن و بمباران مراکز بهداشتی جان خود را از دست داده‌اند. به این مصائب ناشی از حمله ائتلاف عربستان می‌توان شیوع بیماری‌های مختلف و قحطی را نیز اضافه کرد.

۲-۱-تحولات میدانی جنگ

یمن طی یک سال گذشته شاهد تحولات مهمی بود. ائتلاف سعودی سال گذشته بیشتر انرژی و توان خود را صرف تصرف استان «مارب» نمود تا از این طریق بتواند با تسلط به دروازه صنعا، ورود به این استان اصلی و پایتخت را تسهیل بخشد اما تلاش‌های ائتلاف عربستان تا کنون بدون نتیجه بوده است. به طوری که با وجود درگیری‌های پراکنده در صنعا و «نِهم» در شمال شرقی صنعا همچنان این استان در اختیار نیروهای انصارالله و کمیته‌های مردمی قرار دارد. جبهه دیگری که عربستان سعی داشت با گشودن آن مسیر ورود به صنعا را تسهیل ببخشد در نقطه‌ی جنوبی یمن قرار داشت. در این جبهه عربستان تلاش کرد با تسلط بر عدن و حرکت از تنگه «باب المندب» و نقطه‌ی مرزی دریای سرخ به سمت «الحدیده» و با هدف به دست آوردن بندر راهبردی الحدیده که شاهرگ حیاتی نیروهای انصارالله از شمال به جنوب یمن محسوب می‌شود ضمن قطع این شاهرگ حیاتی از جنوب به سمت صنعا حرکت کند. در این راستا ائتلاف توانست «ذباب»، «المخا»، «الخوخه» و در مقطعی شهر مهم «حیس» را نیز به تصرف خود در بیاورد. با این وجود مقاومت نیروهای انصارالله و کمیته‌های مردمی موجب باز پس‌گیری مجدد شهر حیس شد.(۲)بنابراین اگر بخواهیم راهبرد میدانی عربستان در سال ۹۶ در رسیدن به صنعا را واکاوی کنیم به حرکت از دو مسیر می‌رسیم، حرکت از مرکز از طریق پیشروی در استان مارب و حرکت از جنوب از طریق تلاش برای تسلط به استان حدیده، راهبردی که به طور واضح در نقشه قابل رؤیت است.

طبق نقشه، ۱۰ درصد پایتخت در اشغال نیروهای ائتلاف استیجاری و ۹۰ درصد آن در اختیار نیروهای انصارالله است. از طرفی با وجود جنگ سه ساله، مناطق و استان‌های شمالی که جزء قلمرو تاریخی زیدی‌ها به شمار می‌رفته همچنان در اختیار این مذهب و جنبش انصارالله قرار دارد. با این وجود عربستان روزانه جنگنده‌های بسیاری را روانه شمال یمن نموده و استان‌هایی چون صعده، صنعا و حدیده را مورد اصابت راکت جنگنده‌های خود قرار می‌دهد.

تحول میدانی دیگر که نسبت به سال‌های گذشته بیشتر نمود پیدا کرد، مورد هدف قرار دادن مراکز و مناطق نظامی و زیرساختی عربستان و استفاده از «گزینه‌های استراتژیک» مورد اشاره عبدالملک الحوثی رهبر جنبش انصارالله بود. به طوری که در راستای این روند ضمن مورد اصابت قرار دادن مراکز نظامی و نیروگاهی عربستان با موشک‌های کوتاه‌برد و دوربرد برکان، زلزال، صمود و.. برای نخستین بار کاخ یمامه معروف به کاخ پادشاهی عربستان مورد هدف موشک‌های انصارالله قرار گرفت. عبدالملک الحوثی در این رابطه اظهار داشت که دشمن کاخ ریاست جمهوری ما در صنعا را هدف قرار داده و ما نیز کاخ پادشاهی او در ریاض را مورد هدف قرار می‌دهیم.

به این مسأله می‌توان پیشروی در استان‌های جنوبی عربستان را نیز اضافه کرد. موضوعی که در نقشه بالا به وضوح نمایان است. اما تحول میدانی قابل توجه و بی‌سابقه دیگر مورد هدف قرار دادن مرکز هسته‌ای امارات متحده عربی بود. در آذر ماه سال ۹۶ یگان موشکی یمن اعلام کرد، یک فروند موشک کروز بالدار ارتش و کمیته‌های مردمی با دقت به تاسیسات در حال ساخت هسته‌ای «براکه» در ابوظبی امارات اصابت کرده است. رهبر جنبش انصارالله یمن این حمله موشکی را نتیجه ماجراجویی‌های امارات در یمن به ویژه در جنوب این کشور دانسته و از آن به آتش در ابوظبی تعبیر کرد. پرتاب موشک به سمت امارات امری بود که در طول این سه سال به وقوع نپیوسته بود.

۲-تحولات داخلی

۱-۲-«شورای انتقالی جنوب یمن» مکانیزمی برای استقلال جنوب از شمال

«عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهور مستعفی یمن زمانی که از طریق فرایند «ابتکار خلیجی» جایگزین علی عبدالله صالح رئیس جمهور اسبق این کشور شد تعهداتی را در زمینه‌های مختلف پذیرفت. تعهداتی که می‌بایست طی دو سال یعنی تا سال ۲۰۱۴ به آن‌ها جامه عمل بپوشاند. از جمله این تعهدات مندرج در ابتکار خلیجی سر و سامان دادن معیشتی و سیاسی به وضعیت جنوب یمن بود. عبد ربه منصور هادی باید طی دو سال ضمن رفع مشکلات و مصائب اقتصادی جنوب، آینده سیاسی آن از منظر استقلال یا فدرالیسم را مشخص می‌کرد. وی در این دو سال نه تنها چشم‌انداز جنوب یمن را ترسیم نکرد بلکه در بهبود معیشت و اقتصاد مردم نیز ناکام ماند.

همین مسأله باعث شد جنوبی‌ها با وجود اتحاد مصلحتی با منصور هادی بر ضد انصارالله، همواره اعتراض و ناراحتی خود نسبت به دولت مستعفی منصور هادی را به نمایش بگذارند. به طور مثال جنوبی‌ها در سال ۹۵ بارها به مراکز تحت امر منصور هادی حمله نموده و معابر اصلی عدن را مسدود کردند. از طرفی جنبش حراک نیز به مثابه بازوی سیاسی استقلال جنوب در سالروز اتحاد یمن شمالی و جنوبی بیانیه‌ی ۲۵ ماده‌ای صادر کرده و مسیر جدایی جنوب از شمال را تصریح و تشریح کرد. این روند جدایی در سال ۹۶ شتاب بیشتری به خود گرفته و مکانیزم‌هایی نیز برای آن در نظر گرفته شد.

عبد ربه منصور هادی اساس این جدایی و تلاش برای ایجاد ساختارها و سازمان‌های مرتبط با استقلال جنوب را سرعت بیشتری بخشید. وی در این راستا «خالد محفوظ بحاح» نخست‌وزیر دولت مستعفی یمن را از سمت خود بر کنار کرد. خالد بحاح از چهره‌های نزدیک به جنوبی‌ها بود که رفت و آمدهای فراوانی به عدن پایتخت سابق یمن جنوبی انجام می‌داد. همین مسأله موجب شد منصور هادی از تحرکات خالد بحاح بیمناک شده و وی را از سمت خود بر کنار کند. برکناری خالد بحاح عزم جنوبی‌ها برای حرکت به سمت استقلال را بیشتر کرد. با این وجود محرک و رفتار تأثیرگذار زمانی به وقوع پیوست که منصور هادی در اردیبهشت ماه عیدروس الزبیدی استاندار عدن را نیز بر کنار کرده و چهره و مهره‌ی نزدیک به خود را به استانداری عدن گماشت. همین مسأله آتش خشم جنوبی‌ها را شعله‌ورتر ساخته و موجب اعتراض‌ها و تظاهرات در جنوب شد. از طرفی چهره‌های سیاسی نیز شرایط را مهیا دیده و در نهایت عیدروس الزبیدی استاندار برکنار شده و یکی از رهبران جنوب یمن تشکیل شورای سیاسی انتقالی با حضور شماری از رهبران جنوب را اعلام کرد.

عیدروس الزبیدی بیانیه‌ای صادر کرده و خبر از طرح تشکیل کیان یا دولتی متشکل از استان‌های جنوبی به مرکزیت عدن داد که شامل باب المندب و بخشی از کرانه سواحل غربی استان تعز نیز می‌شود. رهبران جنوبی متعاقب این بیانیه طی جلسه‌ای خواستار براندازی دولت مستعفی منصور هادی شدند. به محض تشکیل این شورا و اقدامات بعدی آن منصور هادی رئیس جمهور مستعفی یمن آن را مغایر با طرح عربستانی حل بحران یمن و مصوبات مذاکرات ملی فراگیر و قطعنامه ۲۲۱۶ شؤرای امنیت سازمان ملل عنوان کرد. از طرفی انصارالله نیز با تشکیل این شؤرا مخالفت کرده و آن را تهدیدی برای وحدت یمن عنوان نمود.

با تشکیل این شورا نبردهای میدانی بسیاری نیز میان طرفداران منصور هادی و جنوبی‌ها به وقوع پیوست که در نوع خود بی‌سابقه بود. این درگیری‌ها به حدی بود که نیروهای جنوب محل استقرار «احمد عبید بن دغر» نخست‌وزیر دولت مستعفی در عدن را محاصره کرده و با تعیین ضرب‌الاجل خواهان ترک عدن از سوی وی شدند. به نظر می‌رسد در صورت ادامه پیدا کردن جنگ و ایجاد مکانیزم‌ها و بسترها، جنوبی‌ها با حمایت امارات روز به روز به استقلال نزدیک‌تر خواهند شد.

۲-۲-توطئه‌ی علی عبدالله صالح و پایان سیاست‌ورزی او در سپهر سیاسی یمن

با حمله ائتلاف عربستان به یمن انصارالله بنا به برخی ملاحظات که در روند تقابل با دشمن خارجی داشت، مجبور به ائتلاف با علی عبدالله صالح دیکتاتور پیشین یمن شد تا بتواند از پتانسیل سیاسی و نظامی وی و هوادارانش در ارتش برای مقابله با تهدید خارجی استفاده کند. علی عبدالله صالح در میان بدنه ارتش، حزب مؤتمر و قبیله شمالی «حاشد» حامیانی داشت. به طور مثال از ۴۱ گردان ارتش یمن ۲۷ گردان تحت فرماندهی احمد علی عبدالله صالح پسر علی عبدالله صالح بودند. لذا این پتانسیل و خطر دشمن خارجی انصارالله را مجاب کرد تا برای حفظ یمن و انقلاب این کشور به ائتلافی مصلحتی با علی عبدالله صالح دست یازد. ائتلافی که به شدت شکننده بود و هر از گاهی با تحرکات علی عبدالله صالح بر ضد نیروهای مردمی و انقلابی تا مرز فروپاشی پیش می‌رفت. به طور مثال در شهریور ماه و هنگام انتقال ریاست شورای عالی سیاسی از انصارالله به حزب المؤتمر تنش و درگیری لفظی بین طرفین بالا گرفت. به طوری که در ادامه این اختلافات علی عبدالله صالح انصارالله و کمیته‌های انقلابی را «شبه نظامی» توصیف کرده و آن‌ها را متهم به انحصارطلبی در قدرت نمود. با این وجود انصارالله توانست ضمن مدیریت بحران توطئه‌های سعودی‌ها برای دامن زدن و سپس بهره‌برداری از اختلافات را ناکام بگذارد.

اما با این حال ائتلاف کژدار و مریز انصارالله و علی عبدالله صالح در نهایت در آذر ماه سال ۹۶ به نقطه‌ی بحرانی خود رسید. در اواسط این ماه علی عبدالله صالح با راهبردها و نقشه‌هایی که از عربستان و امارات دریافت کرده بود ائتلاف خود با انصارالله را تمام شده عنوان کرده و دستور تسلط بر مراکز سیاسی و نظامی حساس صنعا را صادر کرد. متعاقب این دستور و زمانی که عبدالملک الحوثی می‌کوشید با سخنرانی‌های بعضاً روزانه دو بار خود آبی بر آتش فتنه بریزد به ناگاه علی عبدالله صالح اعلام کرد که حاضر است مقابل «شبه نظامیان حوثی» ایستاده و مذاکره با ریاض را شروع کند. مطابق این اعلام نبردی چند روزه بین نیروهای وابسته به صالح و انصارالله در صنعا به وقوع پیوست که به موجب آن ۱۰۰ نفر کشته و زخمی شدند. عربستان نیز ضمن استقبال و دامن زدن به این درگیری‌ها، تحولات صنعا را «انقلاب مبارک» نامید. با این حال غائله در نهایت با تسلط کامل انصارالله بر صنعا و مرگ علی عبدالله صالح حین فرار به مارب پایان یافت.

کارشناسان در مورد فتنه علی عبدالله صالح دلایل مختلفی ذکر کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به قدرت طلبی شخص صالح، دسیسه‌های عربستان به ویژه امارات برای ایجاد انشقاق در صنعا و تحریک‌های احمد علی عبدالله صالح و «طارق عفاش» برادر زاده صالح اشاره کرد. در مورد دلایل شکست زود هنگام این توطئه نیز دلایلی قابل ذکر است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به ذکاوت، هشیاری و عمل به موقع انصارالله در کور کردن چشم فتنه و عدم همراهی بدنه ارتش، احزاب و قبایل با علی عبدالله صالح اشاره نمود. به عبارتی برخی از نیروهای وابسته نمی‌توانستند این چرخش ناگهانی صالح را هضم کرده و با دشمنان دیروز خود پیمان اخوت و دوستی ببندند با مرگ علی عبدالله صالح انصارالله ثابت کرد که بازیگر مهم و بزرگی در سطح منطقه است. با این مرگ انتقام ۶ جنگ خونین صالح علیه حوثی‌ها و انتقام شهادت مظلومانه و ناجوانمردانه شهید حسین الحوثی نیز گرفته شد.

۳-تحولات خارجی

۱-۳-افزایش نقش امارات در یمن

از جمله مواردی که می‌توان به آن اشاره کرد افزایش نقش امارات در یمن در مقایسه با سال‌های گذشته است. گذشت زمان و عدم موفقیت عربستان در دستیابی به اهداف اعلامی، ابوظبی را به این ادراک رساند که ریاض در قبال یمن دچار سردرگمی شده و در جنگی فرسایشی، فارغ از توجه به اهداف از پیش تعیین شده همچون جنگجویی نابینا به مبارزه ادامه می‌دهد. لذا ادامه این روند ابوظبی را نیز دچار سردرگمی کرده و به منافع این کشور آسیب وارد می‌کند. در نتیجه امارات با درک این موضوع تلاش کرد اهداف مشخصی برای خود در جنگ یمن تعریف کرده و بر نقش خود در این جنگ بیفزاید. اهدافی که غالباً در تعارض و تناقض با اهداف اعلامی آل سعود در آغاز حمله به یمن است. در همین راستا مقامات اماراتی ابتدا با این بهانه که منصور هادی مانعی در برابر صلح است چرا که از ادامه جنگ استفاده می‌برد و می‌داند که هر توافق صلحی مطمئناً به سرنگونی وی منجر می‌شود، تلاش برای به زیر کشیدن دست نشانده عربستان را آغاز کردند. در این شرایط عیدروس الزبیدی که قبلا حاکم سابق عدن بود ،تبدیل به متحد اصلی امارات شد و نیرو‌های تحت فرمان آن تقریبا به طور کامل از سوی اماراتی‌ها آموزش و تسلیح شده و در بیش‌تر استان‌های جنوبی در کنار یگان‌های پلیس و شبه نظامیان محلی حضور به هم رساندند.(۳)

همچنین نیرو‌های تحت حمایت امارات گروه القاعده در شبه جزیره عربی را از شهر «المکلا» در جنوب شرق عدن بیرون کردند. در اقدامی دیگر امارات توانست با استفاده از نیروهای اجیر شده و در تقابل با ریاض استان «شبوه» که بخشی از چاه‌های نفت یمن در این استان قرار دارد را به کنترل خود در بیاورد. از طرفی امارات از سال ۲۰۱۵ تلاش کرد تا بیشتر بنادر و جزایر مهم از جمله جزیره راهبردی «سقطری» و جزیره «میون» را به کنترل خود در بیاورد. این راهبرد باعث شده بیشتر بنادر و جزایر مجاور دریای سرخ و همچنین تنگه باب المندب به کنترل اماراتی‌ها در بیاید. عدن با توجه به تجمع شخصیت‌های جدایی‌طلب در این شهر و حمایت امارات از این امر نزدیک‌تر به ابوظبی است. لذا قدرت اثرگذاری امارات در جنوب همواره بیشتر از سعودی‌ها بوده است. با این حال اگر نقش و اثرگذاری امارات در سال ۹۶ یمن را بررسی کنیم با افزایش فزاینده نقش و اثرگذاری این کشور مواجه می‌شویم. روندی که می‌تواند در سال ۹۷ جنبه‌های بیشتری به خود بگیرد.

۲-۳-تغییر نماینده سازمان ملل در امور یمن

از دیگر تحولات عرصه خارجی یمن در سال ۹۶ می‌توان به تغییر نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن اشاره کرد. «اسماعیل ولد شیخ» فردی بود که در اردیبهشت سال ۹۴ به عنوان نماینده سازمان ملل برای پایان دادن به بحران یمن انتخاب شد. وی در بهمن ۹۶ اعلام کرد که پس از پایان مأموریتش در اسفند ۹۶ دیگر حاضر نیست مأموریت خود را تمدید کند. دبیرکل سازمان ملل یک تبعه انگلیسی به نام «مارتین گریفیتس» را به عنوان نماینده جدید سازمان ملل در امور یمن انتخاب کرد. نگاهی به عملکرد سه ساله اسماعیل ولد شیخ در یمن نشان می‌دهد وی نتوانست کارنامه قابل قبولی در یمن از خود به جای بگذارد. حتی در مقاطعی نگاه به کلی جانبدارانه اتخاذ کرد. به طور مثال اسماعیل ولد الشیخ در آبان ماه ۹۵ طرحی را برای برای حل بحران یمن ارائه کرد. این طرح سطح بحران یمن را به یک دعوای داخلی کاهش داده و در آن هیچ اسمی از عربستان به میان نیامده بود. علاوه بر این در این طرح هیچ سخنی از لزوم توقف هرچه سریعتر حملات وحشیانه رژیم سعودی به یمن به میان نیامده بود.

همچنین ولد الشیخ در طرحی دیگر که به دنبال قطع شریان حیاتی مردم یمن در بندر الحدیده بود پیشنهاد کرد بندر الحدیده به طرف سوم تحویل داده شود و گفت‌وگوهای یمن از سرگرفته شود.(۴) یمنی‌ها این پیشنهاد ولد الشیخ و ترک بندر الحدیده و تسلیم آن به طرف سوم را خیانت تلقی کردند.

۴-دورنمای یمن در سال ۹۷

با توجه به شواهد و قرائن به نظر می‌رسد نمی‌توان برای جنگ یمن در سال ۹۷ پایانی را متصور شد. عربستان با تمام وجود و برای حفظ پرستیژ خود به جنگ یمن ادامه خواهد داد. از طرفی بعد امنیتی حضور انصارالله در صنعا نیز این خواست عربستان را دو چندان خواهند نمود. از طرفی انصارالله نیز با توجه به تجاربی که در طول این سه سال اندوخته و با توجه به توانایی‌هایی که از خود به نمایش گذاشته مغلوب تجاوز سعودی‌ها نخواهد شد. با این وجود عربستان سعی خواهد کرد با حربه‌های مختلف روز به روز به صنعا نزدیک شده و انصارالله و انقلاب یمن را از بین برده و تضعیف کند. از طرفی انصارالله نیز بر حفظ صنعا اصرار خواهد ورزید.

به نظر می‌رسد با توجه به تحولات سال ۹۶ در جنوب این بخش از کشور سعی می‌کند روز به روز تمهیدات جدایی از شمال را مهیاتر کند. فرسایشی شدن جنگ و حمایت امارات کاتالیزوری است که این امر را سرعت خواهد بخشید. اختلافات عربستان و تضاد منافع آن‌ها در یمن بیشتر شده و درگیری میان دو طرف افزایش خواهد یافت. مسأله‌ی بعدی تلاش سعودی‌ها و هم‌پیمانان فرامنطقه‌ایش برای محکوم کردن ایران به خاطر آنچه ارسال سلاح به یمن عنوان می‌کنند است. در این راستا ریاض سعی خواهد کرد با ابزارهای گوناگون محکومیت‌نامه‌ها و قطعنامه‌هایی را بر ضد ایران در سازمان ملل و شؤرای امنیت تصویب کند.

منابع

۱-«آمار تلفات بمباران ائتلاف سعودی علیه یمن طی ۱۰۰۰روز»، بازیابی در پیوند زیر:

http://www.farsnews.com/13960928000959

۲-«تلاش ائتلاف سعودی برای قطع ارتباط صنعاء با دنیای خارج ناکام ماند»، بازیابی در پیوند زیر:

http://www.yjc.ir/fa/news/6358445/

۳-عماد اصلانی مناره بازاری، «بحران یمن؛ بررسی اختلافات عربستان و امارات»، بازیابی در پیوند زیر:

http://tabyincenter.ir/24577

۴-«نگاهی به عملکرد سه ساله اسماعیل ولد شیخ در یمن»، بازیابی در پیوند زیر:

http://islamtimes.org/fa/doc/article/700058/