ستاد احیای دریاچه ارومیه با هزینه‌های کلان شکست خورد

به گزارش قائم آنلاین،  فاطمه ظفر نژاد پژوهشگر آب و توسعه پایدار در گفت‌وگو در خصوص وضعیت کنونی دریاچه ارومیه و پیشنهاد انتقال آب از دریاچه وان ترکیه با بیان اینکه داستان دریاچه ارومیه، «یکی داستانی است پر آب چشم» گفت: ستاد نجات دریاچه ارومیه تمام امیدها را ناامید کرده است و علی‌رغم هزینه‌های بسیار کلان، این پروژه شکست‌خورده است.

وی ‌اظهار داشت: امیدوار بودیم این ستاد بتواند راهکارهایی برای احیای دریاچه ارومیه ارائه دهد و با موفقیت در احیای آن، تمام دریاچه‌ها و تالاب‌های خشکیده مانند بختگان  جازموریان گاوخونی و رودهای خاموش شده و در معرض خطر نیز یکی پس از دیگری احیا شود،  اما متأسفانه ستاد احیای دریاچه ارومیه زیر چتر مدیریت سازه ای آب قرار گرفت، یعنی مدیران سازه‌ای آب و دستگاه‌های متولی آن در ستاد حرف اول را می‌زنند و روش‌هایی که تا به امروز برای احیای دریاچه ارومیه داشته‌اند، کمکی به وضع آن نکرده است.

 مهندسی تهاجمی و مدیریت سازه‌ای وضعیت آب را به‌جاهای باریکی رسانده است

ظفر نژاد بابیان اینکه تسلط مدیریت سازه‌ای و مهندسی تهاجمی به‌جای مدیریت سازگار با طبیعت، کار را در حوزه آب به‌جای باریکی رسانده است، اظهار داشت: آثار این تسلط مدیریت سازه‌ای را در همه نقاط کشور می‌بینیم و دریاچه ارومیه  تنها یک نمونه آن است، این مسئله برای ادامه حیات جوامع بومی تهدید بزرگی محسوب می‌شود و موجب تحمیل هزینه‌های بسیار سنگین به بودجه عمومی کشور شده و می‌شود.

این پژوهشگر آب با بیان اینکه امروز ۲۲ کیلومترمربع از وسعت دریاچه ارومیه نسبت به ماه مشابه در سال گذشته کاهش‌یافته است، اظهار داشت: در این شرایط، ستاد احیای دریاچه به‌جای آسیب‌شناسی و برخوردهای سازگار با محیط زیست، بازهم به فکر مدیریت سازه‌ای است و طرح‌های انتقال آب است.

ظفر نژاد با ابراز تأسف از اینکه دریاچه ارومیه براثر سدسازی‌های متعدد در پنجاه سال گذشته (با ساخت ۵۶ سد) خشک‌شده است در خصوص طرح جدید انتقال آب از دریاچه وان ترکیه به دریاچه ارومیه گفت: انتقال آب به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند دریاچه را احیا کند، برخی می‌خواهند با مطرح کردن مسئله انتقال آب از دریاچه وان یا دریای خزر و… بر هزینه‌های تاکنون انجام‌شده برای احیای ارومیه که با شکست روبرو شده سرپوش بگذارند و نیز از آب گل‌آلود ماهی بگیرند.

وی افزود: حتی مطالعه طرح انتقال آب از دریاچه وان هم بسیار خطرناک است چه رسد به اجرای آن به‌ویژه که تاکنون هر طرحی انتقال آبی که مطالعاتش کلید خورده علیرغم همه اعتراضات و نقدهای سنگین خبرگان و پژوهشگران به اجرا رفته است..

ظفر نژاد با اشاره به گزارش اولیه پیشنهادی طرح انتقال آب از دریای خزر به ارومیه اظهار داشت: بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه، این طرح نیز که بر اساس تفکر سازه‌ای و بدون توجه به مبانی علم اکولوژی یا بوم‌شناسی ارائه‌شده فاقد منطق و ذهن اکولوژیک و فاقد هرگونه توجیه اقتصادی و اجتماعی بوده است. حتی مطالعات امکان‌یابی چنین طرح‌هایی مبالغ سنگینی هزینه دربر دارد درصورتی‌که می‌دانیم که این انتقال کمکی به دریاچه نخواهد کرد.

وی ابراز داشت: اجرای پروژه‌های انتقال آب هزینه نجومی و بسیار کلان برای کشور در بردارد اما نتیجه‌بخش نبوده و نیست و نخواهد بود.

به گفته ظفر نژاد، برخی در ستاد احیای دریاچه ارومیه با شلوغ‌کاری  وانمود می‌کنند کارهای مهمی انجام می‌دهند، درحالی‌که برای مردم و محیط ‌زیست کاری نمی‌کنند و با هزینه‌های سنگین بی‌نتیجه، بودجه عمومی کشور را تهدید می‌کنند.

این پژوهشگر آب از به‌کارگیری مسئولان ستاد احیای دریاچه ارومیه در سمت‌های بالاتر دولتی انتقاد کرد و گفت:‌ وقتی این افراد نتوانستند در ستاد احیا درست عمل کنند و  علیرغم هزینه‌های گزاف تحمیلی به سبب تسلط تفکر سازه‌ای و غیر اکولوژیک، این ستاد شکست خورد، چطور پست‌های بالاتری می‌گیرند؟

وی راه‌حل نجات ایران از شرایط بحران آبی کنونی را مدیریت یکپارچه آب، خاک و منابع طبیعی عنوان کرد و گفت: همان‌طور که در طبیعت آب،‌ خاک و  دیگر اجزای یک زیست‌بوم یکپارچه عمل می‌کنند،  مدیریت این منابع نیز باید به‌صورت یکپارچه و البته  با کمک کشاورزان و جوامع بومی مولد آبخیزها و حوضه‌های آبی کشور انجام شود تا بتوانیم نه‌تنها بر بحران کنونی غلبه کنیم که همچنین به احیای زیست‌بوم‌ها و امنیت  خوراک که مهم‌ترین اصل پایداری و تحقق توسعه پایدار است دست‌یابیم.