چالش اصلی «مالی‌سویینی» مونولوگ‌محوری است

به گزارش قائم آنلاین،نمایش «مالی سویینی» به نویسندگی برایان فریل، کارگردانی مرتضی میرمنتظمی و بازی امیر آقایی، صابر ابر و الهام کردا از نهم اردیبهشت ماه در سالن اصلی تئاتر شهر به صحنه می‌رود.

این نمایش پیش‌تر در سال ۹۴ در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفته بود و اکنون نیز با استقبال روبه‌رو شده است. ماجرای این نمایش درباره مالی زنی نابینا است که در پی تلاش‌ها و اصرارهای همسرش،‌ چشمانش را عمل می‌کند و قدم در مسیر بینایی می‌گذارد اما پس از مدتی به اصطلاح پزشکان دچار کوربینایی می‌شود.

یکی از نکات جذاب این نمایش دکور جالب همراه با آکواریوم بزرگ و نمادهای محتوایی آن بود که فضای کار را برای مخاطبان جذاب می‌کرد.

ماجرای این نمایش درباره مهاجرت،‌ هویت و مواجهه انسان‌ها با شرایط متفاوت است که درباره آن با مرتضی میرمنتظمی به گفت‌وگو نشستیم.

* شما در سال ۹۴ هم این کار را در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه بردید و این دومین مرتبه‌ای است که مالی سویینی به صحنه می‌رود، اجرای مجدد کار چه نوع تجربه‌ای برایتان محسوب می‌شود؟

بله، اجرای اول در سال ۹۴ بود. البته کلیات کار همین بود قدری فضا و تجربه کاری متفاوت شد که کار را در سالن بزرگتری به صحنه ببریم، هر چند من خیلی با مقوله بازتولید موافق نیستم اما وقتی این کار به من پیشنهاد شد تا در سالن اصلی تئاتر شهر کار را به صحنه ببرم به عنوان تجربه جدید بدان نگاه کردم.

یکی از ویژگی‌های این کار سکون و سکوت آن است، شاید خیلی‌ها فکر کنند در یک سالن بزرگتر باید کارهای عجیب و غریب انجام داد، من اتفاقا این تجربه را در همین سالن کسب کردم و موفق هم از آب در آمد، بنابراین به لحاظ شکلی خیلی کار تغییری نداشت ولی باید فضا و اتمسفر را قدری تغییر می‌دادم و به نظرم جواب داد.

*دکور اجرای قدیمی متفاوت بود؟

خیر ، آکواریوم و سایر دکوراسیون وجود داشتند ولی ابعاد و اتمسفر تغییر کرده است.

*درباره نمادها و فضای کار بیشتر توضیح دهید؟

من نمی‌توانم بگویم که المان‌ها و آکواریوم و سایر عناصر چه چیز را قرار است تداعی کند چرا که براساس متن طراحی شده است و متن هم اشاره‌ای به این چیزها نمی‌کند ولی چون در متن پیشنهاداتی می‌دهد و خودش هم اذعان به مونولوگ‌های خیلی طولانی دارد، این متن یکی از بزرگترین متن‌های مونولوگ‌ محور نمایشنامه‌های دنیا در ۵۰ سال اخیر محسوب می‌شود.

درباره اِلِمان‌ها این را می‌توانم بگویم که من از دل یک محتوا این المان‌ها را بیرون کشیدم و طراحی کردم چرا که در متن هیچ پیشنهاد اجرایی نیست و اتفاقا این امر برایم جالب بود.

*برای اجرای یک نمایش به این بزرگی ولی مونولوگ‌محور، ترس از جذب مخاطب نداشتید؟

به‌هرحال این اجرا، دیالوگ ندارد و خیلی به ادبیات داستانی نزدیک می‌شود و از ادبیات نمایشی دورتر می‌شود، بنابراین وقتی می‌خواهیم آن را اجرا کنیم با موانع زیادی روبه‌رو هستیم که تماشاچی را سرجایش بنشانیم و بتوانیم اجرای موفقی داشته باشیم، بنابراین اجرای این نمایش باید طوری باشد که تماشاچی گوش کند، ببیند و از آن لذت ببرد و از این بابت کار مشکل بود.

به علاوه اینکه به جز مونولوگ‌محور بودن، پیشنهادی هم کار به کارگردان نمی‌دهد، هر چند که خیلی جذاب است. اساسا من به دنبال تجربه کردن هستم در همه کارهایم سعی می‌کنم تجربه جدیدی داشته باشم برای خودم هم این جذاب بود که مدام در این کار به دیوار می‌خورم. بنابراین من با تجربه قبلی از این کار احساسم این بود که در اجرا موفق می‌شویم.

*بازخوردها از این اجرا چطور بود؟

خوشبختانه بازخوردها هم در اجرای قبلی و هم فعلی خوب بود البته این را شاید من نتوانم بگویم اما آنچه از مردم و منتقدان شنیدم خوب بود. دو سال پیش ترس داشتم که با مشکل تماشاچی عام مواجه شویم اینکه تماشاچی نتواند با کار ارتباط برقرار کند اما خوشبختانه تماشاچی هم جذب و خیلی هم با کار همراه شد.

*یکی از بازیگرانتان از کار قبلی تغییر کرده و امیر آقایی جایگزین او شده است، علت این انتخاب چه بود؟ آیا به دلیلی سینمایی بودن امیر آقایی این انتخاب صورت گرفت؟ با توجه به اینکه او چند سالی بود از فضای تئاتر هم دور شده بود…

حقیقتا پیشنهادهای زیادی مطرح بود من اول این را بگویم که اعتقادی به چهره و این جور صحبت‌ها ندارم بلکه به این فکر می‌کنم که فلان فرد، بازیگر است یا خیر؟! بقیه موارد حاشیه است.

درباره امیر آقایی هم من باید بگویم که باز هم متن مرا به صدا و تخصص و کار امیر آقایی سوق داد، چند گزینه بررسی شدند و امیر آقایی به نظرم برای این نقش خوب بود.

*اجرایتان تا چه تاریخی است؟

ما در ماه رمضان هم اجرا داریم و فعلا تا ۱۰ خرداد تمدید شده است، البته هم در ماه رمضان و هم جام جهانی اجرایمان مصادف شده است.

*قصه چقدر برای این کار در اولویت قرار داشته است؟

قصه‌ای که در این نمایش روایت می‌کند درباره نابینایی و اساسا یک قصه خطی است اما چیزی که مرا به این کار جذب کرد زیرمتن‌های آن بود که به شدت به جزئیات و روابط آدم‌ها و خشونت پنهان در جامعه می‌پردازد.

اینکه همه با عناوین خوب می‌خواهند کاری برای ما انجام دهند در نهایت اتفاق دیگری می‌افتد اینها زیرمتن‌های کار است به طور کلی خشونت پنهان برایم جذاب است حال چیزهایی چون مهاجرت و هویت نیز دراین کار مطرح است. درباره قصه هم نمی‌توانم بگویم که برایم جذاب نبوده اما در اولویت‌های بعدی قرار دارد.

*درباره هزینه‌های نمایش توضیح داد؟

هزینه‌ها که خیلی زیاد بود کلا این روزها هزینه تئاتر نسبت به خرج‌ها و فروش کار خیلی بالاتر رفته است اما بهرحال ما نمی‌توانیم کار نکنیم! از دستمزد،‌ متریال، دکور و لباس و آماده سازی همه هزینه‌های تولید کار تئاتر را سخت کرده است.

*تمایل به اجرای مجدد کار هم دارید یا قصد دارید کار جدیدی شروع کنید؟

خیر این کار که دیگر پرونده‌اش بسته می‌شود و آخرین اجرایش خواهد بود ، قرار است فیلم کار نیز در نشرهای فیلم‌های تئاتری منتشر شود.

امسال تصمیم دارم کار جدیدی شروع کنم، کار «کلفَت‌ها» متنی از ژان ژانه که ان‌شاءالله همین نیمه اول سال اجرا می‌رود، سالن هم مشخص شده ولی الان درباره‌اش صحبت نمی‌کنم، حتی بازیگران هم سه خانم هستند که بعد از این کار تمرینات شروع می‌شود اصلا قرار بود این نمایش زودتر از مالی سویینی به صحنه برود که به دلائل مختلف نشد.

احتمالا این کار اواخر یا اواسط تابستان به صحنه برود.

*در نهایت نکته پایانی درباره تئاتر صحبتی دارید؟

درباره وضعیت تئاتر که جوابی ندهم بهتر است خیلی کلی و سخت است نمی‌توانم در چند جمله خلاصه کنم، ولی این را می‌دانم که همه ما الان در شرایط گذار هستیم تا به یک نقطه مطلوب برسیم اما هنوز بدان دست نیافته‌ایم.

الان شرایط تجربه و تمرین و آزمون هست، تصور می‌کنم در آینده‌ به این شرایط نزدیک شویم با وجود سالن‌های خصوصی این روزها تئاتر گسترش یافته اما هنوز جای بحث دارد امیدوارم به زودی شاهد اتفاقات خوبی در عرصه تئاتر باشیم.