عایدی «تقریبا هیچ» تبلیغات درباره جذب ۵۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی

به گزارش قائم آنلاین، روزنامه جوان در یادداشتی با همین مضمون می‌نویسد: اقتصاد ایران با توجه به پتانسیل‌ها، ذخایر و پشتوانه‌ای که دارد قابلیت جذب صدها میلیارد دلار را دارد، اما این قابلیت تنها با یک قرارداد و امضا میان پنج کشور که یکی از آنها سال‌ها خصومت خود را به اثبات رسانده، متبلور نمی‌شود.
اگرچنین بود، برجام که امضا شد به گفته مسئولان قرار بود، سیل سرمایه‌گذاری‌ها به ایران سرازیر شود و بلافاصله از «جلب» به جای «جذب» ده‌ها میلیارد دلار سرمایه و قراردادهای مشروط و مبهم چند ده میلیاردی خرید هواپیما سخن به میان نمی‌آمد که امروز تقریبا همگی آن تفاهم‌نامه‌های شکننده یک طرفه نقض شوند.
به طوری که روزنامه گاردین از خروج هشت شرکت چند ملیتی خبر داد که حکایت از پریدن قطعی بیش از ۴۹/۱ میلیارد دلار «جلب» سرمایه گذاری و خرید هواپیما داشت.
این قراردادها شامل امضای ۴/۸ میلیارد دلاری با توتال، قراردادهای ۴۰ میلیارد دلاری فروش هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به ایران، قرارداد ۱/۸ میلیارد دلاری با شرکت فولاد ایتالیایی (احتمالا دنیلی)، قرارداد ۲/۵ میلیارد دلاری شرکت نروژی ساگا (فعال در حوزه انرژی خورشیدی) بود. هرچند که این موارد مربوط به شرکت‌های بزرگ چند ملیتی است و از ترس آمریکا و منافع‌شان خروج زودهنگام را در دستور کار خود قرار داده‌اند، اما بدون تردید میزان فسخ تفاهمنامه‌ها بیش از اینهاست. شاید اگر فضای اقتصادی کشور به گونه‌ای مناسب‌تر و محیط کسب و کار کشور آماده‌تر بود، به جای بزرگ‌نمایی برجام و اعتماد بیش از حد به غرب در مسیر سرمایه‌گذاری به فراهم آوردن بستری برای بستن قراردادهای محکم‌تر متمرکز می‌شدیم و امروز شاهد چنین سرعتی برای خروج شرکت‌های خارجی نبودیم.
درّ ۵۰ میلیارد دلاری که دولت در این یکی، دو سال اخیر نشان داد کجا و مشکلاتی که در دو روز گذشته به وزیر نیرو نشان داده‌اند، کجا؟ آیا اینها تضامین اروپا برای بقای برجام است؟
در حالی که شرکت‌های چندملیتی از کشور خارج شده‌اند، کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا از حمایت بانک سرمایه‌گذاری اروپا از سرمایه‌گذاری شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی در ایران خبر داد و این خبر را هم وزیر نیرو رسانه‌ای کرده است!
تجربه شرکت‌های کوچک اروپایی که در جریان تحریم با آزمون و خطا بر سر آلیاژ‌های فلزات مورد نیاز تجهیزات نفتی و نیروگاه‌ها به شرکت‌های بزرگ بدل شده‌اند یا حضور پررنگ‌تر برندهای دست چندم پوشاک ایتالیایی در بازار پوشاک ایرانی چه دستاوردی می‌تواند برای ما داشته باشد که اینچنین وزیر نیرو حمایت سرمایه‌گذاری شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی در ایران توسط بانک سرمایه‌گذاری اروپا را رسانه‌ای می‌کند؟!
آیا آزمون و خطا و برندسازی شرکت‌های داخلی ارجحیت بر این نوع شرکت‌ها ندارد؟!
آیا مزد ایران که به اذعان کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تعهدات خود را به خوبی به اجرا درآورده، اتحادیه اروپا حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی است که راهی به بازارهای آمریکا ندارند؟ چرا باید حوزه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش راندمان نیروگاه‌ها و حتی بخش آب و فاضلاب را به شرکت‌های دست چندم اروپایی بدهیم، اما به توان تولید داخلی خود اجازه فعالیت ندهیم؟
یادآور می‌شود اغلب آمارهای جذب سرمایه‌گذاری خارجی، معطوف به تفاهم‌نامه است که ارزش حقوقی و اجرایی ندارد و یکی دو مورد قراردادی هم که نهایی شده بود، عملا با بدعهدی و نقض بدون جبران خسارت- نظیر توتال- روبرو شده است.