تار و پود بازار فرش از هم گسسته است

به گزارش قائم آنلاین، چهارمحال و بختیاری خاستگاه بسیاری از هنرهای سنتی و صنایع دستی، به ویژه فرش دستباف است، سالیان زیادی است که زنان این منطقه برای کسب درآمد و تولید اثری ماندگار تار و پود دار قالی را به هم گره می‌زنند.

یلمه، ترنج، بختیاری، خشتی، ترنج، سروکاج، قابی سماوری، گل مینا، گلدانی و درختی از جمله طرح‌های رایج و مرسوم در داخل استان است.

فرش بختیاری تولیدی این استان به دلیل طرح،  نقشه و رنگ‌های منحصر به فرد به ثبت جهانی و سبک یلمه نیز به ثبت ملی رسیده، در سایر نقاط استان مانند اردل سبک گبه‌بافی از استان‌های دیگر عاریه و با فرهنگ و نقوش منطقه بومی شده است.

در چهارمحال و بختیاری به دلیل محرومیت، عدم توسعه و نبود اقتصاد پویا بافت فرش برای زنان خانوار به عنوان منبع درآمد پایدار محسوب می‌شود اما چند وقتی است که نبود صادرات و عدم حمایت داخلی، بازار خرید و فروش قالی را راکد کرده است به صورتیکه گاهاَ درآمد ناشی از فروش فرش هزینه‌های اولیه را نیز تأمین نمی‌کند.

حمایت و پشتیبانی دولت از قالیبافان و ایجاد رونق در بازار فرش می‌تواند علاوه بر زنده نگهداشتن آثار هنری، ارزآوری و زنده نگهداشتن اقتصاد مقاومتی، درآمدی برای مردم مناطق روستایی و شهری ایجاد کند.

علیرضا جیلان صبح امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهرکرد، با اشاره به اینکه طی سالیان گذشته معیشت مردم در اکثر روستاها و شهرهای چهارمحال و بختیاری از طریق قالیبافی تأمین می‌شده است، افزود: با رونق مناسب بازار فرش در دهه‌های اخیر فرش تولیدی استان هم صادر می‌شد و هم به مصرف خانگی می‌رسید.

رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری، استحکام، استفاده از رنگ‌زاها و مواد طبیعی و رنگ‌های تند مختص مناطق سردسیر را از جمله خصوصیات فرش استان عنوان کرد و افزود: اگرچه سهم زیادی از فرش تولیدی استان به دلیل پایین بودن قیمت تمام شده، در بازار خانگی به فروش می‎رسید اما در نهایت حق‌الزحمه بافنده تأمین می‌شد.

در حال حاضر بازاری برای فروش فرش وجود ندارد

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بازاری برای فروش فرش وجود ندارد، اضافه کرد: بنا به دلایلی در ۶ سال گذشته صادرات فرش به صورت بازرگانی و قانونی در کشور وجود ندارد و گاهاً به صورت غیرقانونی، چمدانی و یا با چند خرید و فروش فرش استان به آمریکا، آلمان، کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس رسیده است.

فرش چهارمحال و بختیاری برای مصارف خانگی مقرون به صرفه است

جیلان ادامه داد: فرش استان به دلیل قیمت مناسب مواد و مصالح مصرفی و رج شمار پایین، برای مصرف داخلی و خانگی مقرون به صرفه‌تر از فرش‌های سایر نقاط کشور است؛ با وجود این ظرفیت باید تمرکز تولید استان بر روی مصارف خانگی و داخلی باشد.

اگر مهارت بافنده به روز باشد قیمت فرش نیز بالاتر می‌رود

رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه بافندگان استان نیازمند گذراندن دوره‌های به‌بافی و حرفه‌ای فرش هستند، گفت: در صورتی که فرش بدون نقش و متناسب با سبک‌های موجود استان باشد قیمت دو برابر نسبت به فرشی دارد که بدون توجه به اصول اولیه و با نقص بافته شده است؛ اگر مهارت بافنده به روز باشد قیمت فرش نیز بالاتر می‌رود.

مشکلات اقتصادی بازار فرش را راکد کرده است

وی با اشاره به اینکه زمانی قیمت فرش بالا می‌رود که در چرخه خرید و فروش قرار داشته باشد، افزود:  تا زمانیکه فرش بر روی زمین مانده باشد قیمت پایین می‌آید و تثبیت می‌شود؛ باتوجه به وضعیت بد اقتصادی کشور و مردم فرش به عنوان کالای تشریفاتی محسوب و در صورت تأمین نیازهای اولیه خریداری می‌شود.

مسؤولان باید راهی برای صادرات فرش پیدا کنند

جیلان با بیان اینکه در حال حاضر صادراتی وجود ندارد و از فروش خانگی نیز درآمدی حاصل نمی‌شود، اضافه کرد: این مشکل به بافنده برنمی‌گردد بلکه مسبب نبود تثبیت اقتصادی است، مسؤولان باید راهی برای صادرات فرش پیدا کنند.

بافندگان توانایی پرداخت حق بیمه به صورت آزاد را ندارند

رئیس اداره فرش چهارمحال و بختیاری ادامه داد: بافنده‌ای که در حال حاضر توانایی فروش کالای تولیدی خود را ندارد و تنها راه معیشتش فروش فرش است باید از طرف دولت حمایت و بیمه شود؛ مجلس شورای اسلامی، هیأت دولت و سازمان تأمین اجتماعی باید برای بیمه شدن بافنده تأمین اعتبار کنند، این قشر ضعیف جامعه توانایی پرداخت حق بیمه به صورت آزاد را ندارند.

نبود اعتبار کافی دولت برای پرداخت یارانه مربوط به بیمه قالیبافان

وی با اشاره به اینکه در چهارمحال و بختیاری یکصد هزار بافنده وجود دارد، گفت: از این تعداد ۱۹ هزار نفر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی هستند، این تعداد به دلیل نبود اعتبار کافی دولت برای پرداخت یارانه مربوط به بیمه قالیبافان در سالیان گذشته دچار ریزش شدند.

جیلان افزود: به دلیل این کمبود اعتبار، بافنده‌ای که برای مدت کوتاهی دار قالی و توانایی بافتن فرش را ندارد با وجود پرداخت هشت سال حق بیمه از پوشش تامین اجتماعی حذف می‌شود و این موضوع به دغدغه و نگرانی برای قالیبافان تبدیل شده است.