نقاشی‌های سهراب چوب شعرهایش را می‌خورد؟

سهراب سپهری را این روزها گران‌قیمت‌ترین نقاش ایران می‌دانند؛ همین چند ماه پیش بود که برای یکی از تابلوهایش بالای پنج میلیارد تومان در حراج تهران چکش زده شد. او از کودکی به نقاشی علاقه داشت و حتی برای این علاقه‌اش در مدرسه کتک هم خورد در این مسیر تحصیل و سفر کرد و نمایشگاه برگزار کرد.

امروز ۱۵ مهر ماه نودمین سالروز تولد او است که جواد مجابی ـ منتقد هنری، شاعر و نقاش ـ درباره سهراب سپهری به ایسنا می‌گوید: شکی نیست اغلب افرادی که نقاشی‌های سهراب سپری را می‌خرند، به دلیل ارزش نقاشی‌هایش است. اما شهرت او به شاعری و تبلیغات مفصلی که در ۴۰ سال اخیر برای او انجام شده، در این شهرت بی‌تاثیر نبوده است. شهرت شاعری او پس از انقلاب خیلی بیشتر شده و این روی فروش آثارش تاثیر فرعی دارد.

او ادامه می‌دهد: نه اینکه چون شاعر خوبی است آثارش را می‌خرند، خیلی افراد هستند که شاعر و نقاش هستند اما شهرتشان به فروش آثارشان کمک نکرده اما سهراب سپهری جزو نقاشان مهم ایران است که با مجموعه «تنه درختانی» که کار کرده به حجمی از زیبایی مادی رسیده که کمتر نقاشی این نگاه و دید را نسبت به نقاشی مدرن داشته است. او به حجم و جسمانیت نقاشی توجه کرده و این موضوعی است که همچنان تازگی دارد.

او اظهار می‌کند: سهراب سپهری تقریبا نقاشی و شعر را با هم آغاز کرد اما شهرت شاعری او دیرتر و در نیمه دهه ۴۰ با آثاری مانند «حجم سبز» و «صدای پای آب» آغاز شد؛ این در حالی است که او در دانشکده هنرهای زیبا تحصیل کرد و در دهه ۳۰ نمایشگاه نقاشی برگزاری می‌کرد.

مجابی اضافه می‌کند: گران بودن آثار سهراب سپهری ساز و کاری است که به حراجی‌ها برمی‌گردد. آن‌ها روی هر کسی دست بگذارند می‌توانند او را به عرش برسانند یا زیر فرش قایم کنند. فروش بالای آثار نقاشی لزوما به دلیل خوب بودن اثر نقاشی نیست، ما نقاشان ضعیفی داریم که سازمان‌دهندگان حراجی‌ها هنری به کمک مجموعه‌داران و گردانندگان بازار نقاشی تصمیم می‌گیرند برای سود بیشتر آثار آن‌ها گران‌تر به فروش برود.

این منتقد در عین حال تاکید می‌کند: البته درباره افرادی مانند سهراب سپهری و پرویز تناولی حقشان است آثارشان خوب فروش برود.

مجابی در پاسخ به اینکه کدام وجه سهراب سپهری در نظر او برجسته‌تر است، اظهار می‌کند: من نقاشی‌های سهراب را بیشتر دوست دارم، شعرهایش را هم دوست دارم اما اینطور نیست شعرهایش را مرتب بخوانم البته این موضوع سلیقه‌ای است.

او همچنین درباره هنرمندانی که مانند سپهری در دو یا چند شاخه ادبی و هنری فعالیت می‌کنند، اظهار می‌کند: آزادی اندیشه و بیان حکم می‌کند هرکس هر کاری دوست داشت انجام بدهد به شرط اینکه به ضرر دیگران نباشد. در این میان عده‌ای موفق می‌شوند و عده‌ای آبروی خودشان را می‌برند این به خودشان برمی‌گردد. هنرمندان چند ساحتی و چند بعدی خیلی اهمیت دارند.

مجابی اضافه می‌کند: یک ذهن خلاق می‌تواند یک روز نقاش باشد و روز بعد انرژی خود را روی شعر یا رمان بگذارد. کسی حق ندارد جلوی کسی را بگیرد و تاریخ درباره شهرت و ارزش کارهای او قضاوت خواهد کرد. آزادی انسان اقتضا می‌کند اگر یک خانم خانه‌دار یا یک عطار دلش می‌خواهد نقاشی کند و نمایشگاه برگزار کند، این کار را انجام بدهد. اگر کسی کار بدی عرضه کند، خودش چوبش را می‌خورد.