حامیان بی‌اطلاع نمی‌دانند که FATF چه خسارت‌هایی دارد

به گزارش قائم آنلاین، مجید شاکری کارشناس اقتصاد سیاسی در گفت‌وگو یا رجانیوز اظهار داشت: اروپایی‌ها بسیار اصرار به انجام تعهدات FATF توسط ایران دارند تا بتوانند راهکارشان برای انجام تعهدات در برجام را انجام دهند، اما نگاهی به جزئیات بسته حمایتی اروپا نشان می‌دهد که راهکار آنان «تهاتر کالایی» است و نه مالی، که ریسک پولشویی بر آن موثر است، همچنین اگر مکانیزم مالی باشد منبع پول، پول نفت است و موضوع مجرمانه و پولشویی در میان نیست، از طرفی دیگر محل مصرف خرید کالاهای مشخص از داخل اروپا برای مصارف مشخص است.
تصور اینکه در بعد فنی بازگشت اقدامات متقابل علیه ایران اثری بر نوع تعاملات ایران و اروپا نمی‌گذارد و اصرار اروپایی‌ها مبنی بر اینکه در صورت اعمال اقدامات متقابل FATF قادر به تعاملات با ایران نیستند، محل سؤال جدی است.
وی در پاسخ این سوال که «برخی مشکلات بسته شدن حساب دانشجویان در چین را به اقدامات متقابل FATF ربط می‌دهند، این درست است؟» گفت: اگر ما در لیست سیاه هستیم، میان حساب دانشجویان و تجار چه تفاوتی وجود دارد؟ حتی چینی‌ها به طور رسمی اعلام کردند که مشکل پیش آمده به دلیل گشایش حساب دانشجویی و انجام کار تجاری با آن حساب بوده و موضوع مالیاتی است. من فکر می‌کنم معاونت اقتصادی وزارت خارجه باید بیشتر در این موارد دقت کند، تعجیلی در حال رخ دادن است. گره زدن مواردی که ابعاد فنی دیگری دارد به FATF قابل درک نیست.
وی همچنین درباره کنوانسیون CFT گفت: یکی از مهم‌ترین نگرانی‌هایی که به جز بند ۶ یعنی تعریف گروه‌های تروریستی درباره CFT وجود دارد، در بند ۱۲ و درباره گزارش‌دهی مالی گروه‌های تروریستی است که در این مورد باز FIU است که گزارش‌دهی می‌کند، برخی فکر می‌کنند زمانی که ما درباره پولشویی در ایران صحبت می‌کنیم، به موضوعات پول قاچاق، موسسات مالی غیرمجاز یا چیزهایی شبیه به اینهاست، اما واقعیت این است که با بازگشت تحریم‌ها، پول نفت ایران از جنس پولشویی است چون نمی‌‌توانیم منبع آن را اظهار کنیم، پول بانک مرکزی هم همین‌طور، اگر گزارش‌دهی FIU بخواهد مطابق آنچه برنامه اجرایی است، انجام شود ما مشکلات و ایرادات بسیاری پیدا می‌کنیم.
روش تحریم آمریکایی‌ها از روش قبلی بسیار هوشمندتر است، در دوران اوباما تحریم‌ها موضوعی بود اما تحریم‌های مدنظر ترامپ مصداقی است که این امر گزندگی و هوشمندی تحریم را بالاتر می‌برد، اوباما تنها بلوف تحریم هوشمند را می‌زد و اطلاعات لازم برای تحریم هوشمند را نداشت.
باید توجه داشت که آمریکا به سه روش می‌تواند به اطلاعات مربوط به ایران دسترسی پیدا کند، یکی از آنها شرکت‌های حسابرسی بین‌المللی‌اند که طبق توافقات وزارت اقتصاد دولت یازدهم در ایران مستقر شده‌اند، اطلاعات شرکت‌های ما را به دست آورده‌اند. موضوع دوم سوئیفت است که به آنها کمک می‌کند تا ریزتراکنش‌های ارزی ایران را به دست آورند، وزارت خزانه‌داری به این دلیل ارزشمند و کارکرد اطلاعاتی آن در مقابل تحریم سوئیفت مقاومت کرده و برای منصرف کردن ترامپ تلاش می‌کنند. آنها تکمیل اطلاعات خود را تنها نیازمند دانش درباره تراکنش‌های ریالی در داخل ایران می‌دانند که این را هیچ‌چیزی جز گزارش‌دهی مستقل ‌FIU نمی‌تواند تامین کند.
وی افزود: تاکید می‌کنم اگر برنامه اجرایی ‌FATF چنان که برنامه‌ای که از ایران خواسته است، اجرا شود اثرات منفی‌ای دارد، ما حدود ۷۵ درصد انتقالات مالی‌مان از طریق صرافی‌ها انجام می‌شد، در واقع این انتقالات مالی ناشناس میان کشورهاست که به صرافی‌ها کارکرد می‌‌دهد، حالا بماند که در ایام دلار ۴۲۰۰ تومانی چه فشار و شکستگی‌ای در این سیستم ایجاد شد اما اگر گزارش ‌FIU انجام شود می‌تواند عملکرد صرافی‌ها را تغییر داده و کند کرده و اثر منفی بر نرخ ارز دارد.
مردم تصور می‌کنند که اگر تعهدات FATF کامل انجام شود منجر به خروج نام ایران از لیست سیاه می‌شود اما این صحت ندارد، من دیدم برخی رسانه‌ها درباره کشورهای دیگر نوشته و شرایط ایران را مقایسه کرده‌اند اما اینها هیچ یک شرایط کنونی ما را نداشتند، در تاریخ تاکنون هیچ کشوری از لیست سیاه بیرون نیامده چون تنها ایران و کره‌شمالی از ۲۰۱۱ در لیست سیاه بودند. اما خروج از لیست سیاه یا ادامه شرایط کنونی نیاز به اجماع در FATF دارد و در جایی گفته نشده که اگر تمامی تعهدات را اجرایی کنیم اتوماتیک از بیانیه خارج می‌شویم. در بیانیه بوسان نوشته که بعد از انجام تعهدات اجرایی باید مجمع عمومی تصمیم‌گیری کند، خب این تصمیم می‌تواند نگه‌داشتن ایران در لیست، انجام تعهدات بیشتر توسط ایران و… باشد، تصمیم‌گیری درباره خروج ایران از بیانیه نیازمند اجماع است و یک مخالفت موثر می‌تواند مانع این امر شود.