منظور قرآن از ۲ بار ميراندن و ۲ بار زنده شدن انسان

به گزارش قائم آنلاین، در مورد اينكه مقصود از دو بار ميراندان و دوبار زنده كردن چيست؟ اختلاف نظر فراواني بين مفسرين رخ داده است. به نظر علامه طباطبايي اين آيه نقل سخن كفار است؛ و كفار مي خواهند با اين حرف خود بگويند كه ما يقين به معاد پيدا كرده ايم؛ و اين مقدمه براي اعتراف به گناهان و در نتيجه رهايي يافتن از عذاب باشد پس مناسب اين است كه مراد آنان از دو بار مردن و دو بار زنده شدن، ميراندن در آخرين روز زندگي دنيا و زنده كردن در برزخ است و سپس ميراندن از برزخ، و زنده كردن در قيامت براي حساب است. پس آيه شريفه كه سخن از دو ميراندن و دو زنده كردن دارد، اشاره به ميراندن بعد از زندگي دنيا و ميراندن بعد از زندگي در برزخ و احياي در برزخ، و احياي در قيامت مي كند. چون اگر زندگي در برزخ نبود، ديگر ميراندن دومي تصور صحيحي نداشت، چون هم ميراندن بايد بعد از زندگي باشد و هم احياء بايد بعد از مردن، و هر يك از اين دو بايد مسبوق به خلافش باشد. وگرنه اماته (ميراندن) و احياء (زنده گرداندن) نمي شود.(۲)
اما مرگ و تولد در عالم طبيعت يك بار بيشتر صورت نمي گيرد. يعني تولد از مادر و جدايي و مباينت نفس از بدن (كه همان مرگ طبيعي است) مي باشد و بعد از آن عوالم ديگر مانند برزخ و قيامت، واقع مي شوند. گروهي كه قائل به تناسخ هستند معتقدند كه انسانها بعد از هر مرگ به صورت ديگر (يا به شكل انسان= تناسخ، يا حيوان= ممسوخ، يا نبات و گياه= مرسوخ، يا جمادات= مفسوخ) در مي آيند و متولد مي شوند كه اين سخن پايه علمي ندارد و معنايي باطل است چرا كه هر موجودي بعد از آنكه كمالاتي را كسب كرد نمي تواند دوباره از فعليت به قوه سابق برگردد. از منظر عرفاني هم مي شود به اين مساله نگاه كرد، و جمله حضرت عيسي (ع) را لحاظ كرد:
در روايتي كه به حضرت عيسي(ع) منسوب است آمده است كه «لن يلج ملكوت السماوات من لم يولد مرتين»(۳) به ملكوت آسمانها دست نيابد مگر آن كس دو بار تولد يابد كه مراد از اين دو بار تولد يكي تولد طبيعي و ورود انسان به اين دنياي خاكي است و ديگري خروج از عالم طبيعت و طي مراحل برزخي و رسيدن به مقامات معنوي فوق العاده است كه در واقع حيات و زندگي ديگري حساب مي گردد. گويي آدمي از اين حيات خاكي مرده است و درعالم ديگري تولد يافته است. كه به اين مرحله از رشد و تعالي معنوي عرفا به مرگ و حيات اختياري تعبير مي كنند.

پي نوشت:
۱٫ سوره مؤمن(غافر)، آيه ۱۱
۲٫ براي شرح مبسوط اين مطلب مي توانيد به تفسيرالميزان ج ۱۷ ذيل آيه ۱۱ سورة مؤمن(غافر) مراجعه فرماييد.
۳٫ شرح اصول كافي، ملاصدرا، ج۱ ،ص ۳۶۱ و ص ۴۱۷ ؛ تفسير القرآن، محي الدين عربي، ص