اما و اگرهای خروج درختان افتاده و شکسته از جنگل

به گزارش قائم آنلاین، طرح تنفس جنگل از سال ۹۶ در قالب طرحی در جنگل‌های شمال اجرایی و براساس آن بهره‌برداری از این جنگل‌ها متوقف شد تا فرصتی برای ترمیم و جلوگیری از تخریب جنگل‌ها و تخریب جنگل‌زدایی بیشتر جلوگیری شود.

از همان ابتدا اجرای این طرح موافق و مخالفانی داشت،‌موافقان می‌گفتند با توجه به اینکه وضعیت جنگل‌های کشور شرایط خوبی ندارد و براساس آمار فائو سطح جنگل‌های ایران تقریباً به نصف رسیده و سالانه حدود یک متر جنگل‌های شما عقب‌نشینی می‌کند بنابراین حتماً لازم است چنین طرحی اجراء شود تا وضعیت جنگلها بهبود یابد. اما در دیگر سو مخالفان معتقد بودند که اجرای این طرح شغل ۱۰۰ هزار نفر را از بین خواهد برد. واردات چوب افزایش یافته، قیمت‌ها ناگهانی بالا می‌رود و انگیزه برای قاچاق تقویت خواهد شد.

به هر حال این طرح اجرایی شد و وزیر جهاد کشاورزی دستور توقف بهره‌برداری را در سال ۹۵ داد. اما آنطور که علی محمد شاعری عضو هیأت رئیسه کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس می‌گوید براساس این دولت اجازه برداشت درختان شکسته و باد افتاده را داده بود اما طی این مدت این درختان جمع‌آوری نشده‌اند و مشکلات و معضلاتی را برای مردم منطقه شمال ایجاد کرده است.

شاعری نامه‌ای به حجتی وزیر جهاد کشاورزی نوشته است که آمده است: طرح استراحت جنگل و توقف بهره‌برداری از جنگل‌های شمال از سال ۱۳۹۶ عملیاتی گردید و طی این مدت شمار زیادی از درختان جنگلی در اثر حوادث طبیعی ریشه‌کن شده‌اند و با فرا رسیدن فصل پاییز و افزایش احتمال حریق و جاری شدن سیل‌های فصلی نیز این تهدیدات فزونی می‌یابد.

ضمن اینکه پوسیدگی درختان آسیب‌دیده در حجم بالا موجب شیوع آفات در درختان بلوط و شمشاد می‌شود و بر اثر آن به میزان قابل ملاحظه‌ای اکسید کربن تولید و منتشر شده که تأثیرات منفی بر محیط زیست بر جای می‌گذارد.

از سوی دیگر جمع‌آوری این درختان که از توصیه‌های مؤکد کارشناسان در طرح استراحت جنگل به شمار می‌رود می‌تواند کمبود منابع مالی در اجرای طرح‌های حفاظتی و احیایی را جبران نماید و با عنایت به اینکه واردات چوب در شرایط فعلی بازار به سختی صورت می‌گیرد جمع‌آوری این درختان تأمین کننده بخشی از کارخانجات سلولزی و کارخانجات صنایع چوب خواهد بود.

همچنین در حال حاضر جنگل‌های دست‌کاشت نیاز به مراقب دارند و جاده‌های جنگلی نیز به دلیل نبود اعتبار در حال نابودی هستند که با برداشت این درختان، پیمانکاران مناسب با درآمد حاصله مکلف به انجام عملیات مراقبتی و راهداری خواهند بود.

لذا ضروری است با هدف حفظ اشتغال و رهایی از مشکلات ناشی از انباشت درختان خشکیده و پوسیده در عرصه‌های جنگلی و نیز آسیب‌های اجتماعی مترتب بر آن دستور فرمائید سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به استناد تبصره ذیل بند یک و تبصره یک بند دو ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه، راهکار مناسب برای این موضوع مهم اتخاذ نماید.»

این در حالی است که کارشناسان حجم درختان شکسته و افتاده از جنگل را به حدی نمی‌دانند که بهره‌برداری از آنها مقرون به صرفه از نظر اقتصادی باشد. کارشناسان نگرانند که امضای وزیر پای نامه شاعری، بهانه‌ای شود برای اینکه به جنگل آسیب بیشتری وارد شود. هرچند انجام برش‌های بهداشتی و خروج درختان شکسته و افتاده‌ای که بیش از حد طبیعی در جنگل حضور دارند، از نگاه کارشناسی امری ضروری است.

حجتی وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به این نامه دستوری با این عنوان به آقایی رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور داده است: «پیرو مذاکره مکرر نسبت به چوب‌های شکسته و افتاده اقدام مناسب به عمل آورده و چوب‌های خارج شده را در چارچوب مقررات قانونی در اختیار کارخانجات متقاضی قرار دهید.»

و در ادامه نامه رسمی به امضاء سید محمد مجابی قائم مقام وزیر برای اجرای دستور وزیر جهاد کشاورزی به رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور ارسال شده است.

برخی معتقدند در زمان اجرای طرح تنفس جنگل، شرکت‌ها و کارخانه‌ها می‌توانند درختان افتاده و شکسته را از جنگل خارج و استفاده کنند و حتی وزیر هم در این باره نامه نوشته بود، اما صحبت‌های جدید رئیس سازمان جنگل‌ها نوعی مخالفت با این خواسته است.

خلیل آقایی تاکید کرد: منابع طبیعی انفال است و مربوط به حکومت اسلامی است و سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری کشور صرفاً حافظ آن است و در بحث واگذاری ها نیز این نگاه وجود دارد که صرفاً بهره برداری با حفظ جنگلها و مراتع انجام شود.

وی تأکید کرد اصلی ترین وظیفه سازمان حفاظت از این انفال است و نباید اجازه دهیم جنگل و مراتع تخریب شوند همچنین معتقدیم بهره‌برداری به این معناست که هر چه از این جنگل بهره برداری می شود باید به خود جنگل ها و مراتع برگردد تا این منابع طبیعی حفظ شود.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اجرای طرح تنفسی برای حفظ حیات جنگلها گفت: بعد از طرح تنفس عده‌ای گفتند حالا که نمی‌شود از درختان استفاده کرد بیاییم از چوب ها و درخت های افتاده و شکسته استفاده کنیم این در حالی است که حتی متخصصان معتقدند که اینها جزو چرخه حیات در جنگل هستند.

رئیس سازمان جنگل‌ها با تاکید بر اینکه باید از تجربه کشورهای دیگر در حفاظت از جنگل ها استفاده تصریح کرد متأسفانه عده‌ای این نگاه را دارند که سازمان جنگل ها باید تامین کننده زمین باشد این در حالی است که سازمان در بحث واگذاری ها چه در وجه شهرسازی به رابطه جامعه شهرها و توسعه شهر واگذار می کند در بحث کشاورزی نیز متولی سازمان جهاد کشاورزی و سازمان امور اراضی استان هاست که ما زمین را در اختیار آنها قرار می دهیم و آنها واگذار می کنند‌.

وی با اشاره به اینکه ۱۵ میلیون هکتار جنگل ما در واقع ریه های تنفسی کشور است که باید آنها را حفظ کنیم، گفت :ما به عنوان تامین کننده علوفه دام به مراتع نگاه نمی‌کنیم بلکه معتقدیم که جنگل ها و مراتع تامین کننده اکسیژن کشور هستند و بهره برداری نباید به آنها ضربه بزند.

اکنون نمایندگان استان‌های شمالی اعلام می‌کنند که به رغم دستور وزیر برای خارج کردن چوب‌های شکسته و افتاده از جنگل‌های شمال، اقدام قانونی در این‌باره انجام نشده است.