جهان آماده خداحافظی با نفت می‌شود

اویل پرایس با استناد به گزارشی که اخیرا از سوی مرکز مطالعات بانک آمریکا (bank of America) منتشر شده است اقتصاد جهان از سال ۲۰۳۰ دستخوش تغییری جدی می‌شود . از این سال رویای افزایش تقاضا برای نفت باید به فراموشی سپرده شود و چرا که روند افزایش تقاضا متوقف خواهد شد.

در این گزارش تاکید شده است تا سال ۲۰۳۰ میلادی تقاضای نفت در دنیا روند صعودی خواهد داشت ولی از این سال به بعد جهان شاهد افت میزان تقاضای نفت خواهد بود.البته باید در نظر داشت که از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ میلادی نرخ رشد تقاضا نزولی خواهد بود. طبق امارهای موجود  در سال ۲۰۲۴نرخ رشد تقاضای نفت نصف می شود و به ۰.۶ میلیون بشکه در هر روز می رسد در حالیکه در سال ۲۰۱۸ نرخ رشد تقاضای نفت بالغ بر ۱.۲ میلیون بشکه در روز بود.

دلیل افت رشد تقاضا چیست؟

اصلی‌ترین دلیل افت نرخ رشد تقاضای نفت در دهه پیش روی میلادی و کاهش تقاضا در دهه ۲۰۳۰ افزایش استفاده از تجهیزات الکترونیکی به خصوص وسایل حمل و نقل الکتریکی است . توسعه استفاده از ترن‌ها و خودروهای الکتریکی در دنیا باعث می‌شود تا تقاضا برای نفت و فراورده های آن کم شود.

بانک امریکا در ادامه گزارش از بی ثباتی های زیادی در بازار نام برد که همگی می توانند روی تقاضای نفت تاثیر داشته باشند. بر مبنای این گزارش وضعیت اقتصادی دنیا و  احتمال ایجاد اختلال در روند تجارت ازاد در دنیا به دنبال  اجرای سیاستهای ترامپ در سالهای اخیر را از عوامل نگران کننده در بازار قلمداد کرد.تاثیر هر دو عامل در دهه پیش روی میلادی چشمگیر خواهد بود.دولت ترامپ از زمانی که که روی کار امده است عامل بی ثباتی زیادی در عرصه اقتصادی دنیا بود ولی به نظر می رسد تاثیر سیاستهای او بیش از یک سال و دو سال در اقتصاد دنیا حس شود.

از طرف دیگر افت نرخ رشد تقاضا می‌تواند زمینه را برای کاهش قیمت نفت در بازار فراهم کند. در سالهای پیش رو نه تنها اوپک به تولید خود ادامه می دهد بلکه کشورهای تولید کننده نفت شیل هم با بهره گیری از تکنولوژی های جدید تر می توانند تولید بیشتر با هزینه کمتری داشته باشند. در نتیجه میزان عرضه رشد می‌کند. رشد عرضه در وضعیتی که نرخ رشد تقاضا کاهشی است بستر ساز افت قیمت نفت در بازار می شود  که خبر بدی برای اقتصادهای وابسته به نفت است.

باید با نفت خداحافظی کرد ؟

پیش تر نیز صندوق بین المللی پول هشداری جدی را در خصوص وضعیت اقتصادی کشورهای نفت خیر داده است . به نظر می‌رسد جهان آینده جهانی با وابستگی کمتر به نفت است و در نتیجه کشورهای نفت خیزی چون ایران،عراق ، عربستان، ونزوئلا و … لازم است تدابیری را برای کاهش وابستگی به نفت در دستور کار قرار دهند . دهه پیش رو برای متنوع سازی اقتصاد کشورهایی که به درآمدهای نفتی وابستگی جدی دارند دهه مهمی تلقی می شود . بررسی ها نشان می دهد وابستگی اقتصاد ایران به نفت هر چند در سال های اخیر کاهش یافته اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیده است . سرمایه گذاری متنوع، ایجاد شرایطی برای حیات بدون نفت در دهه آینده و بالا بردن عمق تولید در اقتصاد از مهمترین اقداماتی است که باید در سال های پیش رو باید در دستور کار قرار گیرد.