سازوکارهای اجرایی بیانیه رهبر انقلاب مشخص شود

در چنین نقطه‌  عطفی، رهبر حکیم انقلاب اسلامی با صدور «بیانیه‌گام دوم انقلاب» و برای ادامه‌  این راه روشن، به تبیین دستاوردهای شگرف چهار دهه‌  گذشته پرداخته و توصیه‌هایی اساسی به‌منظور «جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ» ارائه فرموده‌اند.

بیانیه‌  «گام دوم انقلاب» تجدید مطلعی است خطاب به ملت ایران و به‌ویژه جوانان که به‌مثابه منشوری برای «دومین مرحله‌ خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی» خواهد بود و «فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی» را رقم خواهد زد.

این گام دوم، انقلاب را «به آرمان بزرگش که ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمیٰ (ارواحنافداه) هست» نزدیک خواهد کرد.

با توجه به متنی که در ابتدای بیانیه رهبر معظم انقلاب به ان اشاره شده و با توجه به اهمیت بالای موضوع با تعدادی از اساتید برجسته دانشگاه به گفت‌وگو نشستیم تا ببینیم وظیفه نهادهای مختلف به خصوص دانشگاهیان و نخبگان برای اجرای مطالباتی که رهبر معظم انقلاب در این بیانیه دارند چیست و در این بخش به سراغ دکتر علیرضا صدرا عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران رفتیم و با این استاد دانشگاه به گفت وگو نشستیم. وی صاحب‌نظر در زمینه اندیشه سیاسی است. ارائه دروس در زمینه اندیشه‌های سیاسی در اسلام و ایران و غرب مبانی اندیشه سیاسی در اسلام و نظام سیاسی و دولت در اسلام از جمله سوابق کاری وی به شمار می رود. فلسفه سیاسی، علم مدنی فارابی و جامعه شناسی پوزیتیویستی اگوست کنت، نگرش فلسفی سیاسی در اسلام و ایران، آسیب شناسی سیاسی و اجتماعی مهدویت(جهان در عصر غیبت و پیشاظهور کنونی)، فلسفه کار، کارایی و کارامدی و نیز نقش راهبردی دولت در نظریه سیاسی امام خمینی(ره) از جمله تألیفات صدرا است. وی در این مصاحبه به  وظیفه نخبگان حوزوی، دانشگاهی و عملیاتی برای اجرای بیانیه اشاره می‌کند و معتقد است نظام ما از لحاظ ساختاری، یعنی در سازمان اداری و اجرایی انقلابی نشده و باید در این حوزه هم همچون حوزه‌های امنیتی و دفاعی کارآمدی خود را بالا ببریم.

مشروح این گفت وگو در ادامه آمده است.

فارس: به نظر شما چه چیزی موجب شد تا رهبر معظم انقلاب در چهل سالگی انقلاب بیانیه‌ای به این مهمی را منتشر کنند؟

صدرا: جمهوری اسلامی ایران یک نظام انقلابی است، مراحلی تاکنون طی کرده از تأسیس، ملت‌سازی و نهادسازی عبور کرده و تأسیس شده  است که مقام معظم رهبری نیز از آن به عنوان پیروزی نام می‌برند.

بعد از مرحله تأسیس مرحله تثبیت و بعد دوره توسعه زیربنایی بوده است، الان شرایط به گونه‌ای است که به نظر می‌رسد کشور وارد مرحله جدیدی شده یا اینکه باید وارد مرحله جدیدی بشود.

کشور امروز باید در مرحله الگوسازی و دولت‌سازی وارد شود در همین رابطه هم رهبر معظم انقلاب تعبیری دارند با عنوان دولت‌سازی و جامعه‌سازی.

در این مرحله که یک نقطه عطف و تحولی است می‌شود گفت که تاکنون حکم جهاد اصغر را برای انقلاب در کشور داشته و اکنون داریم وارد جهاد اکبر می‌شویم. جهاد اصغر بیشتر سلبی و دفاعی است، اما جهاد اکبر ایجابی است، یعنی ساختن الگوسازی و امثال آن، بنابراین ایجاب می‌کرد در این نقطه حکمت این جهاد اکبر تبیین و طرح شود و در این مرحله دکترین جهاد اکبر ملی ما که خودسازی و ساختن کشور محسوب می‌شود، را پیش رو دارد و همانطور  که گفتیم این مرحله از الگوسازی شروع می‌شود به طرف کارآمدسازی، جامعه‌سازی،امت‌سازی، تمدن‌سازی می‌رود.

ضرورت ایجاب کرده که در این دوره این راهکارها و راهبردهای این دکترین جهاد اکبر طرح و ارائه شود تا ان‌شاءالله نظام اسلامی ایران بتواند خودش را در چارچوب این دکترین خودش را تنظیم کند و این مراحل جدیدی را طی کند و وارد مرحله کمال نهایی خودش شود.

* تاکید رهبر معظم انقلاب به حضور جوانان در گام دوم انقلاب

فارس:‌ همانطور که می‌دانید مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب روی مسئله جوانان تأکیدات بسیاری داشتند این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

صدرا: بحث چهل سالگی و سن چهل‌ و اربعینی که ما داریم معنای خاصی دارد، حتی کتاب‌هایی که دانشمندان در این مقوله نوشته‌اند، معنای خاصی را داشته است.

به ویژه ما در قرآن داریم که حضرت موسی و قومش وقتی از دریا گذشتند ۴۰ سال در صحرای سینا سرگردان شدند و در این ۴۰ سال خودسازی کردند حتی حضرت موسی و هارون از دنیا رفتند اما نسل جدید آنها آمدند وارد عرصه شدند.

قوم بنی‌اسرائیل وقتی از دریا گذشت، شروع کردند به بهانه‌گیری از حضرت موسی و در این دوره با خیلی مشکلات مواجه شدند. هم تهدیدات و تحریم‌های فرعونیان را از بیرون داشتند و هم در داخل، جریانات داخلی توطئه می‌کردند.

رهبر معظم انقلاب هم تأکید دارند که سن ۴۰ سالگی، سن پختگی و اتفاقاً سن پیروزی است و امروز هم حضرت آقا برای این که کشور را بسازیم روی جوانان حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند و برای همین هم به درستی به نسل جوان تأکید دارند.

جوانان که سرچشمه‌های نیروزائی و زایندگی جامعه محسوب می‌شوند الان دیگر وظیفه دارند به نسل‌های اول انقلاب کمک کرده و از تجربیات گذشته استفاده کنند و انشاءالله با نشاط، امید و توان مدیریتی نسل جوان و با پختگی پیشکسوتان می‌تواند وارد مرحله جدید شویم.

فارس: مقام معظم رهبری در یکی از جلسات این مطالبه رامطرح کردند که روی بیانیه گام دوم انقلاب کار شود در این راستا چگونه باید عمل کنیم؟

*  بیانیه رهبر معظم انقلاب باید تبیین و تفسیر شده و راهکارها و سازوکارهای اجرایی آن هم مشخص شود

صدرا: بله. در این رابطه بیانیه باید تبیین و تفسیر شود، نکات اجرایی آن باید روشن شود. بنابراین این متن یک متن کلی و اجمالی از موضوع است و یک به یک مسائل و گذاره‌هایی که آمده و شمارگانی که طرح شده و نکاتی که وجود دارد باید باز شوند و ببینیم چرا این نکات مطرح شده و چه باید بکنیم.

برای همین این نیاز است که بیانیه تبیین شود راهکارها و سازوکارهای اجرایی آن هم روشن شود تا ان‌شاءالله بتوانیم در ادامه موفق‌تر شویم.

فارس: برای این مسئله نخبگان و دانشگاهیان چه وظیفه‌ای دارند؟

* وظیفه نخبگان حوزوی و دانشگاهی و نخبگان عملیاتی برای اجرای بیانیه رهبر انقلاب  

صدرا: نخبگان ملی چه حوزوی و چه دانشگاهی در این راستا بیشترین وظیفه را دارند که این بیانیه را باز و روشن کنند، نخبگان عملیاتی ما،‌دولتمردان، مجلسی‌ها و چه بخش عمومی و خصوصی‌‌، بخش‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این رسالت را بردوش دارند که برای سازمان‌دهی  عملیاتی‌سازی این راهبردها آموزه‌ها تلاش و تدبیر کنند.

فارس: همانطور که می‌دانید مقام معظم رهبری در این بیانیه بارها بر روی مسئله کارآمدی تأکید کرده‌اند، نظر شما در این رابطه چیست؟

* تأکید اول، وسط و ‌آخر بیانیه رهبر انقلاب بحث کارآمدسازی ساختاری و راهبردی است

صدرا:‌ رهبری معظم انقلاب بیشترین کلمه‌ای را که در این بیانیه به کار برده‌‌اند بحث کارآمدی است و اگر بررسی کنید می‌بینید متوجه این موضوع خواهید شد.

این نشان می‌دهد این نظام از نظر زیرساختی، ظرفیت‌سازی و ضرورت‌ها و بایسته‌ها کاملاً کارآمد است ولی همانطور که حضرت آقا هم تأکید کردند  این نظام از لحاظ ساختاری، یعنی سازمان اداری و اجرایی ما انقلابی نشده است.

واقعیت ماجرا این است که ما این وزارتخانه‌ها و امثال آنها را به ارث گرفته‌ایم و در آنجایی که تحول انقلابی ایجاد شده شاهد کارآمدی بودیم و موفق شدیم ولی آنچه را که مربوط به انقلاب نبوده و ما گرفته‌ایم و تحول ندادیم کارآمد نبوده و به جای اینکه تحول پیدا کند ما رفتیم در نظام ساختاری آنها گرفتار شدیم، با مشکل روبه‌رو شده‌ایم.

تأکید اول و وسط و ‌آخر حضرت آقا بحث کارآمدسازی ساختاری و راهبردی است و می‌باید در این حوزه کارآمدی‌مان را بالا ببریم تا بتوانیم به اهداف بلند دولت‌سازی و جامعه‌سازی و تمدن‌سازی برسیم.

اگر خدای نخواسته این کارآمدی بالا نرود، کارها روی زمین خواهد ماند برای همین است که رهبر انقلاب روی کارآمدی بسیار تأکید کردند.

شما می‌بینید دنیا در بحث امنیت مانده است ولی جمهوری اسلامی نه تنها امنیت خودش را تأمین می‌کند بلکه امنیت منطقه را هم تأمین کرده ولی مثلاً  اقتصاد را نمی‌تواند درست کند در صورتی که ایجاد امنیت از بحث بازار و اقتصاد بسیار سخت‌تر است.

این برای این است که این حوزه را جدی نگرفته است. در هر حوزه‌ای کار را جدی نگرفته و انقلابی عمل نکرده کارآمدی لازم را نداریم و به همین دلیل مردم در برخی بخش‌ها در فشار هستند و باید این مشکلات را طی کنیم، مشکلات اشتغال، اقتصاد، معیشت مردم به راحتی قابل حل است و فقط باید این موضوع را جدی بگیریم. رهبری معظم انقلاب به خوبی این مسائل را دیده‌اند و برای همین روی بحث کارآمدی تأکید دارند ما نیز باید همه روی کارآمدسازی ساختار و مدیریت اجرایی تأکید کنیم.