پایان سلطه چینی‌ها بر چهارشنبه‌سوری

 گرانی دلار کار و کاسبی ترقه فروش‌ها را به هم ریخت. حالا در پیاده‌روهای شلوغ تهران به‌طور محسوسی ریزش دستفروش‌های ترقه و مواد آتش‌زا را احساس می‌کنید. در راسته سلسبیل تهران که ‌سال گذشته با انبوه بساط ترقه‌فروش‌ها مواجه می‌شدید حالا کمتر نشانی می‌بینید و این اتفاق در بساط  قطب فروشندگان مواد محترقه، یعنی میدان مولوی، ناصر خسرو و میدان توپخانه تهران هم تکرار شده است. دکمه‌چی، رئیس اتحادیه خرازان با تأیید این موضوع به «شهروند» می‌گوید:   «چیزی حدود ٩٠‌درصد مواد آتش‌زا از چین به ایران قاچاق می‌شود و گرانی دلار و کاهش قدرت خرید مردم امسال قاچاق مواد محترقه را از صرفه اقتصادی انداخته است.»
او ادامه می‌دهد: «میزان فروش مواد آتش‌زا و ترقه امسال به حدود ٥٠‌درصد ‌سال گذشته رسیده است و مردم بسیار کمتر پول صرف خرید مواد محترقه کرده‌اند.»
چقدر آب می‌خورد؟
گرگی، پیازی، نارنجک، سیگارت، دینامیت، تی‌ان‌تی، سیلور، آبشار، پروانه، شکلات و… اینها برخی از نام‌هایی است که این روزها و در پیاده‌روهای پرازدحام بازار به گوش می‌رسد. دستفروش‌های حوالی متروی صادقیه تهران می‌گویند که فروش ترقه و مواد آتش‌زا هر سال سود بیشتری نسبت به فروش وسایل سفره هفت‌سین داشت، اما امسال وضع به کلی فرق کرده است و مردم برای خرید  ترقه و مواد آتش‌زا ولخرجی نمی‌کنند.
در آستانه آخرین شب چهارشنبه ‌سال، معمولا بازار لوازم این شب با تقاضای زیادی همراه بود؛ بازاری که وسایل آن تنوع زیادی دارد، عمدتا به‌صورت قاچاق از چین می‌آید، گردش مالی چندمیلیاردی دارد و متقاضیان آن هم اغلب نوجوانان هستند. با توجه به قیمت‌های موجود در بازار، می‌توان گفت که خرید اسباب چهارشنبه‌سوری پایان‌ سال حداقل ٧٠‌هزار تومان برای شما آب می‌خورد. باید توجه داشت که این مبلغ تنها در خرید و فروش‌ لوازم استاندارد صورت می‌گیرد و ابزار دست‌ساز را شامل نمی‌شود.
افزایش ٥٠‌درصدی قیمت و نصف‌شدن فروش
اما رکود این روزهای اقتصاد پایش به بازار چهارشنبه‌سوری هم باز شده است. دکمه‌چی، رئیس اتحادیه خرازان در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «به‌دنبال افزایش قیمت ارز، قیمت مواد آتش‌زا و آتش‌بازی هم ٤٠ تا ٥٠‌درصد نسبت به پارسال گران‌تر شده و همین مسأله فروشمان را نصف کرده است.» به گفته او، مردم این روزها بیشتر به‌دنبال خرید مایحتاج و اقلام اساسی سبد خانوار خود هستند و کمتر به‌دنبال مراسمی از این دست می‌روند.  آن‌گونه که او می‌گوید، بیشتر وسایلی که عرضه می‌شود به صورت قاچاق از چین و ترکیه وارد کشور می‌شود.
جای خالی سور و میهمانی چهارشنبه‌سوری
اما اگر بخواهیم از زاویه دیگر به تغییر رویه سنت چهارشنبه‌سوری در سال‌های اخیر نگاه کنیم، می‌توان گفت که در گذشته خانواده‌ها در کنار هم این شب را سپری می‌کردند، اما بالارفتن هزینه‌های میهمانی، این سنت پسندیده را کمرنگ و کمرنگ‌تر کرده است؛ به‌عنوان مثال  اگر قرار باشد با قیمت‌های امروز یک میهمانی تقریبا ساده برای ١٠ نفر برگزار کنید، دست‌کم باید ٥٠٠‌هزار تومان هزینه کنید. به‌عنوان مثال هر پرس زرشک پلو به همراه سالاد و نوشابه یا دوغ برای هر نفر حدود ٣٥‌هزار تومان آب می‌خورد. اگر برای هر میهمان یک عدد سیب با قیمت حدود  یک‌هزار و ٥٠٠  تومان، پرتقال ‌هزار تومان و موز ٣‌هزار تومان در نظر بگیریم، درواقع هزینه میوه این میهمانی برای هر نفر حدودا ٥‌هزار و ٥٠٠ تومان و برای تمامی میهمان‌ها حدودا ٥٥‌هزار تومان آب می‌خورد. حالا اگر قرار باشد هزینه‌های یک ژله ساده به همراه بستنی را هم به این مراسم اضافه کنید، یک میهمانی در کمترین حالت برای شما حدود ٥٠٠‌هزار تومان آب می‌خورد.
وسایل آتش‌بازی استاندارد را از واحدهای صنفی بخرید
دکمه‌چی، رئیس اتحادیه خرازان تهران در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «میزان تولید وسایل آتش‌بازی در کشور بسیار محدود است و حدود ٩٠ درصد وسایلی که این روزها در بازار تهران خرید و فروش می‌شود به‌صورت قاچاق وارد کشور شده ‌است.» او با بیان این‌که واردات این محصولات به کشور ممنوع است و هیچ واردات رسمی در این‌خصوص نداریم، ادامه می‌دهد: «البته هنوز هستند افرادی که مواد محترقه قاچاق چینی که اتفاقا خطر بسیار بیشتری نسبت به محصولات استاندارد داخلی دارند را عرضه می‌کنند.» این فعال صنفی می‌افزاید: «واحدهای صنفی  مجاز به عرضه وسایل داخلی که استاندارد آنها مورد تأیید است، هستند و چنانچه  بازرسان اصناف و اتحادیه متوجه عرضه وسایل آتش‌بازی قاچاق شوند، با آنها برخورد خواهد شد.»
فروش آنلاین مواد محترقه
اما فروش ماده محترقه این روزها به بازار مولوی، توپخانه و ناصر خسرو محدود نمی‌شود و پای فشفشه و ترقه و دیگر مواد آتش‌زا  این روزها به فضای مجازی و فروش‌های اینترنتی هم باز شده است.
به عنوان مثال در حال حاضر سایت‌های اینترنتی فروش لوازم آتش‌بازی چهارشنبه‌سوری هر عدد آبشار روی کیک را ١٤‌هزار، قرص دود ٦ عددی را ٣٠‌هزار، چرخونک را ١٤‌هزار و دود رنگی دستی را ٢٢‌هزار تومان می‌فروشند. گشتی در فضای مجازی نشان می‌دهد که قیمت مشعل دستی شادی ١٢‌هزار تومان، آبشار دستی نگین بزرگ ١٠‌هزار ريال، آبشار دستی نگین کوچک ٨ هزار، هر عدد موشک حدود ٦‌هزار تومان و چلچله ٣٦ شوت ١٢‌هزار تومان  تعیین شده است. همچنین آبشار طاووس حدود ٣٥ هزار، کهکشان ٨شوت ١,٥ اینچ، آبشار توسکا ٧٠ هزار، حدود ١٠٥‌هزار تومان قیمت‌گذاری شده است.