از ترشی و گس اردیبهشت تا شیرینی بی نظیر خرداد

به گزارش قائم آنلاین، به نقل از عصرهامون، سیستان و بلوچستان را باید سرزمین شگفتی ها دانست، استانی پهناور و زیبا با طبیعتی چهار فصل، در هر گوشه ای از آن گیاهانی، پرندگان و حیواناتی کمیاب و گاها عجیب یافت می شود که در نوع خود منحصر به فرد هستند، هوای استوایی شهرستانهای جنوبی سیستان و بلوچستان و شباهت تنوع گیاهی این مناطق به کشورهای جنوب شرق آسیا موجب شده تا به برخی شهرستان های جنوبی این استان لقب هندوستان کوچک داده شود.

شاید عجیب باشد اگر بگوییم که هندوستان به تنهایی بیش از ۱۸میلیون تن از انبه جهان را تولید می کند، شاید همین مطلب موجب شده تا شهرستان های جنوبی سیستان و بلوچستان که مهد پرورش انبه و موز در ایران هستند را با این نام می خوانند، شهرستان هایی چون سرباز، نیکشهر، چابهار و قصرقند بیشترین سطح زیرکشت انبه در استان را به خود اختصاص داده اند.

از ترشی و گس اردیبهشت تا شیرینی بی نظیر خرداد
اردیبهشت در جنوب سیستان و بلوچستان، طعم ترش و گس انبه نارس دارد به گونه ای که در هر بازار و محله ای میتوان میوه نارس و ترشی بی نظیر آن را یافت و از نیمه خرداد تا خرماپزان مرداد این استان زر خیز با انبه‌های رسیده‌اش شیرین‌زبانی می‌کند و دل هر آدمی را می برد.

اردیبهشت که می رسد کار چیدن انبه های نارس در باغات جنوبی سیستان و بلوچستان آغاز می شود، زن‌ها ترشی می‌اندازند و بچه‌ها به انبه‌های تکه شده ناخنک می‌زنند؛ اینجا انبه همچون خرما در تمام طول سال یافت می شود و در زندگی مردمان خونگرم و میهمان نواز بلوچ جاری است.

انبه به عنوان یکی از درختان قدیمی در جنوب سیستان و بلوچستان است سه قرن پیش تجار عرب میوه انبه را وارد کشور ایران کردند و مردم کشورمان با این میوه آشنا شدند اما امروزه این میوه در سایر نقاط جهان نیز شناخته شده و در مقیاس وسیع در کشورهای مختلف مانند هند و چین و مالزی، اندونزی ، استرالیا و غرب هندوستان و در جنوب ایران یعنی استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان و قسمت هایی از کرمان کشت می شود.

انبه درختی است زیبا که ارتفاع آن به ۱۰تا ۳۰ متر می رسد برگهای این درخت نیزه ای شکل ، گلهای آن زرد یا قرمز رنگ و بصورت خوشه ای وجود دارد . میوه آن که انبه یا منگو نامیده می شود بیضوی شکل و دارای طعمی مطبوع و شیرین بوده و دارای هسته ای نسبتا بزرگ است  انبه در نیمه دوم اردیبهشت ماه می رسد و تا نیمه اول شهریور موجود است .

سلطان میوه ها در جنوب سیستان و بلوچستان پادشاهی می کند
با توجه به شباهت آب و هوایی شهرستان سرباز با اقلیم کشور پاکستان که تولید کننده مرغوب ترین ارقام انبه در منطقه است پتانسیل مناسبی جهت توسعه کشت انواع ارقام انبه در این شهرستان وجود دارد.

انبه که به شاه میوه ها معروف است از نظر غذائی بسیار غنی است در مقایسه با سایر میوه ها منبع عالی کاروتن است، هر یکصد گرم از قسمت خوراکی انبه حاوی ۱۹۹۰ واحد بین المللی بتاکاروتن (ویتامین آ) است که خیلی بیشتر از میزان موجود در سایر میوه هاست.

انبه نارس جهت تهیه انواع ترشی از اول اردیبهشت ماه آغاز و برداشت نوع رسیده آن تا نیمه اول شهریور ماه ادامه دارد.

شایان ذکر است که در شهرستان سرباز ۱۵ نوع انبه به عمل می اید که مشهورترین آنها عبارتنداز:لنگرا، سندری، سنیری، لال بادشا، چوسا و رقم های محلی دارچین ، هیر و … که سندری رقم غالب این شهرستان است.

میوه نارس انبه ترش‌مزه است و برای ساختن ترشی و سس غذا از آن استفاده می‌شود، یا اینکه پوست آن را تراشیده و مغز آن را قطعه‌قطعه می‌کنند و به آن نمک می‌زنند و در معرض آفتاب قرار می‌دهند تا خشک شود. بهره‌دهی یک درخت از ۷۰۰ عدد تا ۲۰۰۰ عدد است، یعنی هر درخت حدود ۱۲۰ کیلوگرم محصول می‌دهد

برداشت میوه انبه در باغات سیستان و بلوچستان آغاز شده است و حدود ۳۰ درصد محصول انبه از اوایل اردیبهشت به‌صورت سبز برداشت می‌شود و بخش دیگر آن از نیمه دوم خردادماه رسیده برداشت می‌شود.

آغاز برداشت انبه در چابهار
در همین رابطه نورالدین میرلاشاری در گفت و گو با عصرهامون، با اشاره به آغاز برداشت انبه در شهرستان چابهار، گفت: شهرستان چابهار در جنوب سیستان و بلوچستان با داشتن شرایط آب و هوایی گرم، مرطوب و استوایی و همچنین با برخورداری از اقلیمی مستعد و طبیعی، یکی از بهترین مناطق ایران برای پرورش انواع میوه های گرمسیری، نیمه گرمسیری و تولید محصولات زراعی خارج از فصل می باشد.

وی با بیان اینکه از مجموع سطح زیر کشت محصولات باغی ۲۷۰ هکتار به کشت انبه اختصاص دارد افزود: از این سطح ۱۵۰ هکتار را نهال و ۱۰۰ هکتار را درختان بارور با تولید ۹۰۰ تن محصول با تعداد ۴۰۰ نفر بهره بردار تشکیل می دهند.

مدیر جهاد کشاورزی چابهار ادامه داد: سطح زیر کشت این محصول نسبت به سال زراعی گذشته با توجه به توزیع تعداد پنج هزار اصله نهال پیوندی به صورت یارانه دار به کشاورزان، سطح زیر کشت انبه ۵۰ هکتار افزایش یافته است.

وی با بیان اینکه میوه درخت انبه جهت مصارف فرآوری ترشی مورد استفاده قرار می گیرد تاکید کرد: این محصول در کارگاه های سنتی خانگی شهرستانهای متقاضی جنوب سیستان و بلوچستان و هرمزگان جهت ترشی سازی ارسال می شود.

میرلاشاری با بیان اینکه برداشت این محصول تا اواخر خرداد ماه ادامه خواهد داشت خاطرنشان کرد: سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی چابهار حدود ۱۶ هزار هکتار با تولید سالیانه ۲۰۰ هزار تن در سال می باشد.

شهرستان سرباز مهد پرورش محصولات گرمسیری
سعید نارویی نیز در گفت و گو با خبرنگار عصرهامون با اشاره به اینکه شهرستان سرباز مهد پرورش میوه های گرمسیری است، گفت: شهرستان سرباز یا همان هندوستان کوچک به تنهایی محلی برای پرورش بیشمار گونه گرمسیری و استوایی است.

وی افزود: انبه، موز، گواوا، چیکو و بسیاری دیگر از محصولات استوایی در این شهرستان کشت می شود.

مدیر جهاد کشاورزی سرباز با بیان این مطلوب که در حال حاضر بیش از ۶۰۰ هکتار از سطح باغات شهرستان سرباز به کشت انبه اختصاص دارد، بیان کرد: از این مقدار دو سوم را درختان بارور و بقیه را نیز درختان غیربارور تشکیل داده است.

وی ادامه داد: در شهرستان سرباز ۱۵ نوع انبه به عمل می آید که مشهورترین آنها عبارتند از لنگرا، سندری، سنیری، لال بادشا، چوسا و رقم های محلی دارچین و هیر که سندری رقم غالب این شهرستان است.

نارویی با اشاره به اینکه شهرستان سرباز رتبه نخست کشت انبه در استان را به خود اختصاص داده است، اذعان کرد: سرباز با دارا بودن رتبه نخست تولید انبه در استان زمینه اشتغال بیش از ۲۰۰ نفر را به صورت مستقیم و بیش از ۲ هزار نفر را به صورت غیر مستقیم فراهم کرده است.

وی خاطرنشان کرد: این درخت به دلیل اینکه آمدن بهار را خبر می دهد به صدا بهار شهرت یافته و در سال دوبار گل دهی دارد که شکوفه های اسفند در خرداد ماه برداشت می شود و گل دهی شهریور در ماه های بهمن برداشت می شود و می توان گفت در تمامی فصول سال میوه انبه را میتوان بر درختان این شهرستان مشاهده کرد.

مدیر جهاد کشاورزی سرباز در پایان تصریح کرد: نبود صنایع تبدیلی بزرگترین مشکل انبه کاران منطقه است چرا که محصولات آنان برای فراوری باید به هرمزگان ارسال شود و اگر زمینه ایجاد کارگاه های فرآوری بیشتری در استان ایجاد شود علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار سود بیشتری به کشاورزان خواهد رسید.