نپیوستن به FATF چگونه حلقه تحریم‌ها را تنگ‌تر می‌کند

به گزارش قائم آنلاین، حسین قریبی گفت: کار با FATF از ابتدای دولت نهم آغاز و در این چارچوب سال ۸۶ قانون مبارزه با پولشویی در مجلس تصویب شد و نهادی تحت عنوان مرکز اطلاعات مالی در وزارت اقتصاد شکل گرفت. لذا این اولویت را دولت یازدهم تشخیص نداد، بلکه در دولت نهم آغاز شد و کار ادامه پیدا کرد اما در مقطعی قدری پیگیری‌ها کمتر و در مقطعی پیگیری‌ها بیشتر شد. در زمانی که تحریم‌های شورای امنیت فشار بیشتری ایجاد می‌کرد، طبعاً تبعات ناشی از رابطه با FATF کمتر خود را نشان می‌داد.

وی افزود: در همان موقع دولت و دستگاه‌های نظارتی دستورالعمل داده بودند به تمام دستگاه‌های دولتی و ذیربط که از همه ظرفیت خود برای اینکه استانداردهای FATF در ایران اجرایی و شرایط ما با این نهاد عادی شود، استفاده کنند. همین جا باید اشاره کنم وزارت امور خارجه به عنوان یک نهاد حاکمیتی در کنار تمام دستگاه‌هایی قرار می‌گیرد که می‌خواهند کار خارجی و بین‌المللی انجام دهند اما خود این مساله بیشتر با وزارت اقتصاد و نظام بانکی است. نکته دیگر این‌که مهرماه ۱۳۹۲ تا امروز تقریباً ۳۷ کشور وضعیت خودشان را با نهاد FATF عادی کردند و عمدتاً هم کشورهای در حال توسعه مانند کویت، ترکیه، آرژانتین، کوبا، تانزانیا، ویتنام، نیجریه و عراق هستند.

دستیار وزیر امور خارجه ادامه داد: نکته دیگر اینکه تعداد زیادی از کشورها به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت تحریم‌های آمریکا هستند، از برجسته‌ترین کشورهای تحریم شده همسایه ما روسیه است، بعد کوبا، ونزوئلا و سوریه و کشورهای دیگر. جالب اینکه تحریم مانع کار با FATF نبوده است. ادامه کار کشورهای مذکور با FATF به دلیل آن نیست که آنها به این موضوع توجه نداشتند که ممکن است رعایت استانداردهای مقابله با تأمین مالی تروریسم و پولشویی باعث آسیب‌پذیری بیشتر شود بلکه کشورهای تحریم شده که همکاری با FATF را ادامه دادند به این فکر کردند نباید به تحریم‌ها یکجانبه آمریکا مشروعیت بدهند.

حسین قریبی گفت: مشروعیت دادن به تحریم‌های آمریکا به چه معناست؟ امروز در شرایطی قرار داریم که تقریباً به جز سه کشور که خیلی آشکار از سیاست‌های و تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری‌اسلامی حمایت کردند، سایر کشورها به صورت رسمی اقدامات آمریکا را تقبیح کردند. به طور طبیعی وقتی آمریکا سراغ کشور، بانک یا سازمانی می‌رود و از آنها می‌خواهد جمهوری‌اسلامی را تحت فشار قرار بدهند، خیلی باید به دشواری توجیه کند که چرا جمهوری‌اسلامی باید تحت فشار قرار بگیرد اما اگر دولت آمریکا از اعتبار دستورالعمل‌هایی که دستگاه بین‌المللی تقریباً به صورت لازم‌الاجرا برای همه کشورهای دنیا تصمیم گرفته و اعتباری برای خود کسب کرده، مایه بگذارد و بخواهد نظام بانکی جمهوری‌اسلامی را تحریم کند، –در صورت نپیوستن ایران به این نظام- کار برای آمریکا آسان‌تر خواهد بود. این نظام می‌گوید در این کشور بسترهای قانونی و اجرایی برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم وجود ندارد.

وی در ادامه مصاحبه با رادیو افزود: اگر ما بخواهیم از پیوستن به FATF سر باز بزنیم، برای آمریکا بسیار راحت‌تر خواهد شد که بخواهد حلقه تحریم‌های مالی خود را علیه جمهوری‌اسلامی تنگ‌تر کند. از سویی درباره برخی روابط مشکوک کشورها درباره تروریسم و اسناد مالی آنها در FATF باید بگویم که در این نهاد نمی‌توان هیچ سندی پیدا کرد که کدام کشور به تروریسم کمک مالی می‌کند یا چه کشوری پولشویی انجام می‌دهد بلکه در این نهاد تنها بسترهای قانونی مدنظر قرار می‌گیرد. در این نهاد تعدادی کارشناس مالی و حقوقی هستند که بررسی می‌کنند در کشورها چه قوانینی برای مبارزه با پولشویی و منع تأمین مالی تروریسم وجود دارد و برای اجرایی شدن قوانین چه ساز و کارهایی اندیشیده شده است و در نهایت تعیین می‌کند آیا اراده‌ای برای اجرای قانون وجود دارد یا خیر؟