سیستم تقسیم آب چهار باغ را از بین برده‌اند؟

به گزارش قائم آنلاین، به دنبال انجام حفاری‌های شهرداری اصفهان در پاییز ۹۶، آن‌ هم با ماشین‌آلات راه‌سازی، روبه روی بدنه شرقی چهارباغ – که امروز در این بخش ساخت‌وساز انجام شده – و موازی با عمارت هشت بهشت، در مسیر خیابان رو ضلع شرقی چهارباغ، چند سازه‌ و دو سنگ تیشه قدیمی به دست می‌آیند که دوستداران میراث فرهنگی می‌گویند با دستور میراث فرهنگی استان با فوریت روی آن بخش با شن پوشانده و پر می‌شود.

اقدامی که می‌توانست با قدری تامل بیشتر راهی جدید برای مسیرهای گردشگری در اصفهان بیافریند، هر چند به تازگی تصاویر آن توسط افرادی که در آن موقعیت در مکان حفاری بوده‌اند، به دست آمده است.

مهدی جعفری – فعال میراث فرهنگی اصفهان و رئیس هیات مدیره بنیاد آریا (بنیاد تاریخ تمدن و فرهنگ آریا که فعالیت‌هایش در حوزه حفظ میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی در اصفهان است) – در گفت‌وگو با ایسنا اظهار می‌کند: پاییز دو سال گذشته و در زمان حفاری شهرداری در ضلع شرقی چهارباغ و موازی با عمارت هشت‌بهشت، دو سنگ تیشه (شتری)‌ به دست می‌آید که نخست با بیل برداشته می‌شود، متوجه می‌شوند، این سنگ‌ها در گذشته به عنوان درپوش مسیر آب استفاده می‌شده است از ابتدا روی این جوی‌های آب را به طول و عرض ۲۰ در ۲۰ سانتی‌متر و ارتفاع ۵۰ در ۶۰ سانتی‌متر می‌پوشانده است.

این دانش‌آموخته معماری، با بیان این‌که بر اساس مشاهدات، کاملا مشخص بوده که در این مسیر سیستم آبرسانی و تقسیم آب چهارباغ انجام می‌شد، می‌افزاید:‌ با این کشف، کارشناسان میراث فرهنگی استان به محل می‌روند، قدری باستان‌شناسی در این منطقه انجام می‌شود و در ادامه نیز به اثر تاریخی دیگری می‌رسند.

وی ادعا می‌کند: اما معاون میراث فرهنگی اصفهان به جای این که درخواست توقف کار و آغاز یک فصل کاوش در این منطقه را بدهد، دستور پوشاندن این بخش از بدنه‌ی چهارباغ را می‌دهد، بنابراین با خاک و یکسری شنِ ریز روی آن پر می‌شود، تا ادامه روند سنگفرش شدن چهارباغ ادامه پیدا کند.

او از سوی دیگر به جابه‌جا کردن دو تکه سنگ تیشه، توسط بیل مکانیکی اشاره می‌کند که با این اقدام یکی از آن‌ها شکسته می‌شود و می‌گوید: براساس صحبت‌هایی که برخی افراد در این پروژه مطرح می‌کنند، سنگ دیگر نیز در دفتر محور چهارباغ نگه‌داری می‌شود.

وی تصاویر به دست آمده در این پروژه را گویای همه‌ی اتفاق‌های رخ داده در این منطقه می‌داند و می‌گوید: اگر به جای پوشاندن منطقه، محوری تعریف می‌شد تا دوره‌های مختلف تاریخ را بهتر نشان دهند، بهتر از این بود که همه‌ی فضای به دست آمده که قطعا اطلاعات کافی و کاملی می‌دادند پوشیده یا تخریب شوند، یا حتی لوله‌ای از آن‌ها عبور داده شود.

این فعال میراث فرهنگی، مهمترین عامل همه‌ی تخریب‌های رخ داده در این محوطه‌ی تاریخی در اصفهان را، عبور مترو از زیر چهارباغ اصفهان می‌داند و ادامه می‌دهد: مترو باعث نابود کردن همه‌ تاریخ در این بخش شد، چه در زمان کف‌سازی تونل مترو و چه امروز که احتمال نشست زمین در این منطقه وجود دارد و حتی سبک‌سازی تونل مترو را به بهانه احیای محور گردشگری انجام می‌دهند.

او ادامه می‌دهد: از سوی دیگر وقتی حجم ترافیک کنونی در این منطقه از چهارباغ شکل گرفت، آن را بهانه‌ی برای احداث خیابان آقا نجفی در پشت میدان نقش جهان کردند و حتی هیچ شفاف‌سازی در حوزه میراث فرهنگی تا امروز انجام نشده است.

این دانش‌آموخته دوره کارشناسی معماری با اشاره به این‌که در صورتی شفاف‌سازی انجام می‌شد که دست‌کم طرح‌های احیای چهارباغ را به معرض نمایش عموم می‌گذاشتند، اما هیچ شفاف سازی در این زمینه انجام نشده، می‌افزاید: از سوی دیگر طالبیان – معاون میراث فرهنگی کشور -، تا کنون نسبت به این اتفاق دو واکنش متفاوت داشته است. او در ابتدا حامی طرح بود، اما با جو فعالان میراثی و رسانه‌ای، از حدود دو سال گذشته، نسبت به هر اتفاق در این زمینه ترجیح داد سکوت کند، یعنی خود را از حاشیه دور کند و هر وقت که بحث حاشیه‌ای ‌مطرح شد، میراث فرهنگی خود را بیرون کشید که ما کاره‌ای نیستیم و شهرداری این اقدامات را انجام می‌دهد.

جعفری در ادامه نیز با بیان این که از سوی دیگر شهرداری اصفهان نیز در زمان فشار رسانه‌ها، معمولا همه چیز را گردن میراث فرهنگی می‌اندازد، ادامه می‌دهد: در این موقعیت‌ها، یک پاس کاری بین مسوولان انجام می‌شود