آموزش جامعه محلی برای رونق گردشگری روستایی الزامی است

به گزارش قائم آنلاین، محمدرضا رضوانی پنجشنبه‌شب در نخستین همایش تخصصی مشارکت اجتماعی و توسعه گردشگری روستای «کُدیر» بخش کجور با اشاره به اینکه توسعه باید متکی بر امکانات درونی هر منطقه باشد و نمی‌توان زیاد به بیرون متکی بود، اظهار کرد: محور توسعه روستایی و ظرفیت توسعه، توانمندی‌های محلی است که باید به کار گرفته شود.

وی افزود: روستاها ممکن است بر اثر عوامل مختلف دچار رکود شوند و جمعیت کاهش یابد و کسب و کارها تعطیل شوند ولی از طریق برنامه‌ریزی می‌توان نقاط ضعف و مثبت را شناسایی و راهبردهای مختلف را اتخاذ کرد تا روستا احیاء شده و تا شکوفایی خود را به دست آورد.

عضو هیأت علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران با بیان اینکه روستای «کُدیر» کوهستانی است، عنوان کرد: معیشت در این روستا، مبتنی بر دامداری و فعالیت‌های مرتبط با منابع طبیعی مانند پرورش زنبور عسل بوده است که این فعالیت‌ها بر اثر زمان دچار رکود شدند و امروزه به تنهایی نمی‌تواند عامل تغییر، تحول و توسعه روستایی باشد و بنابراین نیاز به برنامه‌ریزی برای احیاء داریم که یکی از آنها گردشگری روستایی و طبیعت‌گردی است.

وی تصریح کرد: در مقیاس جهانی یک‌میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر گردشگر بین‌المللی در دنیا داریم که بین کشورها جا به‌جا می‌شوند و سهم زیادی برای اشتغال و درآمد پایدار است و این اگر هدایت شود برای رشد میراث فرهنگی و طبیعی بسیار خوب است.

این مسؤول با اشاره به اینکه روستای «کُدیر» در زمینه گردشگری گزینه خوبی برای توسعه می‌تواند باشد، گفت: اگر قرار است گردشگری موجب توسعه پایدار شود باید بر اساس جامعه محور و اجتماعی محور باشد یعنی مردم محلی در گردشگری نقش مؤثری داشته باشد چون مشارکت با توانمندسازی تحقق می‌یابد.

وی آموزش جامعه محلی را فرصتی مهم برای توسعه گردشگری دانست و افزود: گردشگری، صنعتی پراکنده و دارای بخش‌های مختلفی است و بنابراین برای رونق‌ گرفتن آن باید هماهنگی بین اجزای پراکنده این صنعت در سطح مختلف محلی، شهرستانی، استانی و کشور هم وجود داشته باشد.

عضو هیأت علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران بیان کرد: یکی از تکنیک‌ها، تحلیل درست دست‌اندرکاران است که ببینیم آیا نگاهشان مثبت، منفی یا خنثی است تا بتوان پس از آن طبقه‌بندی صورت داد و درگیر فرآیند توسعه گردشگری کنیم و توسعه بهتر انجام شود.

وی ابراز کرد: در خیلی از جاهای کشور، گردشگری وجود دارد ولی صرفاً به عنوان خانه دوم است که بومیان یا غیربومیان در داخل روستا فضایی را خریداری کردند تا در تعطیلات آخر هفته از آن استفاده کنند که البته این پدیده برنامه‌ریزی‌شده نبود و خودجوش بوده است و اگر گسترش یابد قطعاً آثار منفی اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، و زیست‌محیطی خواهد داشت که باعث می شود محیط‌زیست آسیب ببیند.

رضوانی با تأکید بر اینکه محیط‌زیست زیربنای توسعه گردشگری روستایی است، اظهار کرد: اگر هر برنامه‌گردشگری در تقابل با محیط‌زیست باشد موفقیتی کسب نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه الگوی گردشگری خانه‌های دوم متأسفانه نتوانسته سهم قابل توجهی در ایجاد درآمد و رونق کسب و کار داشته باشد، افزود: اگر گردشگری مدیریت شود عاملی برای تثبیت روستا می‌شود ولی باید بر اساس برنامه مشارکتی باشد.

عضو هیأت علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران تصریح کرد: متأسفانه برنامه‌هایی که کشور تهیه می‌شود غیرمشارکتی است یعنی عوامل بیرونی برنامه تعیین می‌کنند در حالی که باید جامعه محلی محور برنامه‌ریزی باشند.

وی گفت: اگر قرار است خانه دومی ساخته شود باید در داخل بافت روستا خانه‌های قدیمی‌ها احیاء شود و توسعه یابد و از گسترش بی‌رویه بافت روستا جلوگیری کنیم و ساخت‌وسازها نیز کنترل و مدیریت شده تا معماری روستا حفظ واحیاء شود.