تهدید “کاراس”

به گزارش قائم آنلاین، امیر شاهین پور در گفت‌وگو ، اظهار کرد: آب‌های داخلی ایران زیستگاه‌هایی غنی از انواع بسیاری از ماهیان بومی هستند به طوری که بیش از ۲۰۲ گونه معتبر در آب‌های داخلی ایران گزارش شده که ۹۳ گونه آن بومزاد و ۲۹ گونه آن غیر بومی است.

وی افزود: تنوع زیستی این ماهیان در تهدید عوامل متعددی از جمله دخالت‌های بدون مطالعه انسان در طبیعت و ورود ناخواسته ماهیان غیر بومی به زیستگاه‌هایشان قرار دارد. ماهی کاراس(ماهی قرمز عید یا کپورچه نقره‌ای) با دو گونه Carassius auratus و C.gibelio از جمله این ماهیان غیربومی هستند. ماهی کاراس با دارا بودن انعطاف پذیری و دامنه تحمل زیستی بالا در سال‌های اخیر به یک گونه مهاجم در اکوسیستم‌های آبی کشور تبدیل شده است.

وی بیان کرد: این ماهی با دارا بودن رژیم غذایی بسیار متنوع از گیاهی و جانوری(حتی تغذیه از تخم‌های سایر ماهیان)، دامنه تحمل بالای آلودگی و دمایی آب، قدرت تولید مثلی بسیار بالا با دفعات متعدد تا ۴۰ هزار تخم در یک ماهی بالغ، به سرعت در اکوسیستم آبی جدید تشکیل جمعیت داده و از طریق اعمال رقابت، صیادی، تغییر شرایط زیستگاهی( برای مثال با بالا بردن نیترات آب)، انتقال بیماری و انگل، تغییر ماهیت ژنتیکی از طریق تشکیل هیبرید باعث آسیب به جمعیت‌های ماهیان بومی و باارزش و حتی حذف آنها می‌شود.

این کارشناس ارشد محیط زیست در ادامه گفت: طی مشاهدات و پایشی که اینجانب از سدالغدیر شهرستان ساوه در سالهای اخیر از طریق نمونه‌های صید شده توسط ماهیگیران ورزشی صورت دادم، متوجه افزایش شدید جمعیت این گونه در این اکوسیستم و کاهش جمعیت ماهیان باارزش بومی از جمله ماهی سفید رودخانه شدم.

وی در ادامه به بند خاکی روستای بند امیر خرقان به عنوان یک اکوسیستم کوچک مقیاس مورد هجوم ماهی کاراس اشاره و اظهار کرد: بند خاکی روستای بند امیر بخش خرقان زرندیه نیز نمونه بارز از یک اکوسیستم کوچک مقیاس مورد هجوم قرارگرفته توسط ماهی کاراس است که حتی با نگاه چشمی متوجه جمعیت بسیار زیاد این ماهی خواهید شد.

شاهین پور افزود: در این بند وجود جمعیتی متراکم سبب افزایش شدید نیترات آب شده و همین امر سبب رشد شدید جلبک‌های سطح‌زی و سبب کاهش یا قطع رسیدن نور به بستر اکوسیستم شده و علاوه بر آسیب به سایر موجودات زنده، در فصل کم آبی این توده عظیم جلبک شروع به نابودی و تجزیه در آب می‌کند که لازمه این تجزیه در مرحله اول مصرف اکسیژن محلول در آب است. این واکنش سبب تبدیل شدن دریاچه به یک اکوسیستم مردابی و بدبو می شود که با ریزش شدید جمعیت آبزیان همراه خواهد بود.

وی ادامه داد: نمونه بارز پروسه توضیح داده شده دریاچه نئور در استان اردبیل است که با ورود ماهی کاراس طی چندین سال آسیب‌های شدیدی را متحمل شد اما با اقدام به موقع سازمان حفاظت محیط زیست و مطالعه کارشناسی و راهکارهای مناسب در حال احیاست.

این مقام مسئول در محیط زیست زرندیه بیان کرد: در سال‌های اخیر همین رویه برای دریاچه سد الغدیر نیز در حال پیشروی بود که خوشبختانه با بارش‌های امسال، این دریاچه و رودخانه قره‌چای جانی تازه گرفته است، اما بحث مدیریت این گونه غیر بومی و مهاجم سرسخت بایستی برای سازمان حفاظت محیط زیست یک اولویت باشد.