وقتی عملیات «احیای غدیر»، محرومان را کارآفرین می‌کند

به گزارش قائم آنلاین، به قدر یک چشم بر هم زدن به بزرگ‌ترین عید شیعیان باقی مانده؛ عیدی که گفته‌می‌شود در آسمان‌ها مشهورتر از زمین است. این روزها به هر گوشه‌ای نگاه کنید، جوانان دغدغه‌مندی را می‌بینید که به فکر طرح‌های خلاقانه و جذاب برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر جشن‌های ویژه عید غدیر هستند. در این میان، اهالی جوان، تحصیلکرده و خوش‌فکر «مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران» که از یک سال قبل پاشنه‌های عاشقی‌شان را برای احیای غدیر ورکشیده‌بودند، تصمیم گرفته‌اند در قامت یک اتاق فکر ایفای نقش کنند و برای برگزاری هرچه غنی‌تر و ماندگارتر جشن‌های غدیر، حاصل تحقیق و تفکر و ایده‌پردازی‌هایشان را در اختیار بانیان برگزاری جشن‌های مردمی قرار دهند تا حلاوت غدیر را نه فقط برای یک روز و یک شب بلکه برای درازمدت در کام دوستداران امیرالمؤمنین (ع) بنشانند.

وقتی از مرحله بادکنک و خوراکی عبور کردیم

وقتی با یک نگاه گذرا به روند سال‌های گذشته، به این نتیجه رسیدند که اغلب خلاقیت‌های گروه‌ها برای متفاوت برگزار کردن جشن غدیر، در تغییر مدل تزیین فضای فیزیکی و شیوه پذیرایی از مهمانان خلاصه شده است، با خودشان فکر کردند دیگر وقت آن رسیده که دست به کار جدیدی بزنند؛ کاری عمیق و نه در سطح. «سارا شهیدزاده»، عضو ستاد غدیر مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران در این باره می‌گوید: «ما هم مثل برگزارکنندگان جشن‌های غدیر هر سال با خودمان می‌گفتیم باید امسال برنامه متفاوتی نسبت به سال‌های گذشته برگزار کنیم. اما نتیجه چه می‌شد؟ یا مدل تزیین بادکنک‌هایمان تغییر می‌کرد یا نوع خوراکی که می‌خواستیم به مهمانان بدهیم. یک وقتی با خودمان فکر کردیم تمام تلاش‌هایمان در این زمینه، به‌صورت عرف و عادت، در سطح و ظاهر است درحالی‌که جشن غدیر وقتی رضایت‌بخش و مؤثر است که در درون افراد، نگاهشان و سبک فکر کردنشان تغییری ایجاد کند.

اینطور بود که استادمان، آقای «احمدرضا اخوت»، سال گذشته گروهی متشکل از علاقه‌مندان تشکیل دادند تا در طول سال درباره موضوع غدیر، مطالعه و تفکر و ایده‌پردازی کنند. از دو ماه قبل هم در کنار آن گروه، یک کارگروه ویژه به نام «ستاد احیای غدیر» شکل گرفت و اعضای آن در محورهای مختلف کودک، خانواده، کتاب و داستان، مسجد، محرومیت‌زدایی و… تقسیم‌بندی شدند و قرار شد طرح‌ها و ایده‌هایشان برای برگزاری جشن‌های غدیر را برای عرضه به مخاطبان بیرونی ارائه کنند.»

چشمه ذوق نویسندگان به لطف امیرالمؤمنین (ع) جوشید

«در مدارس ما که متشکل از فارغ‌التحصیلان مقاطع ارشد، دکتری و پسادکتری است و ماهانه بیش از ۲ هزار ساعت کلاس در زمینه‌های مختلف رشد کودک، خانواده، حجاب و… با زمینه قرآنی و روایی برگزار می‌کند، همه کارها، عملیات‌محور است. به این معنا که هر کلاس، پژوهش، همایش و کارگاهی که برای تقویت بنیه فکری و اعتقادی اعضای مدرسه طراحی و برگزار می‌شود، باید خروجی هم داشته‌باشد و محصولی برای ارائه به مخاطب بیرونی تولید کند. با همین نگاه هم، مأموریت ویژه جدید به نام «عملیات احیای غدیر» نامگذاری شد.»

نوبت به برشمردن برکات این کار گروهی هدفمند برای احیای بزرگ‌ترین عید شیعیان که می‌رسد، شهیدزاده سراغ فهرست پر و پیمانی می‌رود که حالا در آستانه غدیر امسال، برای مخاطب بیرونی ارائه شده است: «یکی از ایده‌هایی که در طول یک سال گذشته به مرحله عملیاتی و اجرایی‌شدن رسید و همین حالا محصولات مرتبط با آن بر روی وب سایت مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران در دسترس عموم قرار گرفته، ایده انتخاب و تولید کتاب بود.

علاقه‌مندان اگر به نشانی quranetratschool.ir مراجعه کنند، می‌توانند در بخش «عملیات احیای غدیر» به کتاب‌های متنوعی در مقاطع سنی مختلف و حتی به زبان انگلیسی با محوریت غدیر دسترسی پیدا کنند، مانند کتاب‌های «آقایی که او را نشناختم» و «برکه ستاره‌ها» در مقطع سنی کودک و نوجوان، «می‌خواهم شیعه شوم» در رده سنی جوانان و کتاب‌های متنوعی در رده بزرگسالان و حوزه نظری و تخصصی.»

همراه با مولا (ع) به سبک روز

اگر فرصت تورق کتاب ندارید و با کتاب‌های الکترونیکی و صوتی ارتباط بهتری برقرار می‌کنید، در جریان باشید که اهالی احیای غدیر به فکر شما هم بوده‌اند: «کتاب «حکومتی که ارزشش را دارد»(مروری بر نامه‌های نهج‌البلاغه)، در ۳ قالب کتاب مکتوب، نسخه الکترونیکی و کتاب صوتی ارائه شده است. معرفی اجمالی که برای کتاب نوشته‌شده، به پرسش‌ها درباره عنوان کتاب پاسخ می‌دهد: «وقتی هر یک از ائمه علیه السلام را یاد می‌کنیم و بر آن‌ها درود می‌فرستیم، حسرت می‌خوریم که چرا شرف حضور در زمان آن‌ها را نداشته‌ایم. در این مرور حسرت‌ها، چشممان که به کتاب شریف نهج‌البلاغه می‌افتد، خوشحال می‌شویم؛ چون در این کتاب، کلمات امیرمؤمنان علی علیه السلام ثبت است. همراه‌شدن با آهنگ کلماتش، تعبیرهای مخصوصش و دغدغه‌های آتشینش کمتر از دیدن و رؤیت سیمای او و شنیدن کلماتش نیست. مرور نامه‌های امیرالمؤمنین در نهج‌البلاغه، یک عبارت را بر ذهن و زبان جاری می‌سازد؛ «حکومتی که ارزشش را دارد». این کتاب، مخاطب را به این نتیجه می‌رساند که: هیچ شکل دیگری از حاکمیت، به پایه و ارزش حکومت اسلامی نمی‌رسد.»

از گروهی از مخاطبان هم بپرسید، می‌گویند: این روزها، عصر به‌اصطلاح «مینی‌مال» و عصر زندگی در لحظه‌هاست و بسیاری از افراد دنبال محتواهای کپسولی هستند. بچه‌های خوش‌فکر ستاد احیای غدیر از این دسته مخاطبان هم غافل نبوده‌اند. شهیدزاده در این باره می‌گوید: «مجموعه کارت‌هایی طراحی شده که حاوی نکته‌هایی برای فکر کردن است. نکته‌های این مجموعه کارت‌ها که برگرفته از فرمایشات امیرالمؤمنین (ع) است، نمونه‌ای از مهارت‌های تفکر است که می‌تواند به مخاطب کمک کند در حل مسائل و مشکلاتش مهارت پیدا کند؛ مثلاً از اشتباه در برداشت و تصمیم‌گیری‌ها پیشگیری کند، غصه‌ها و عصبانیت‌هایش را کاهش دهد، به جای مقایسه‌کردن و درگیر شدن به این و آن، افراد و موقعیت‌ها را همان‌طور که هستند، بپذیرد و…

کارگاه ایده پردازی با محوریت سوره مبارکه مائده

البته در کنار کتاب، از طراحی و تولید محصولات فیزیکی فرهنگی مثل پرچم، پیکسل، کیف‌دستی پارچه‌ای و… هم غافل نبوده‌ایم. دوستان ما برای تدارک محتوای مناسب موردنیاز برای درج روی این محصولات، سوره مبارکه «مائده» را محور قرار دادند و با تکیه بر آیات ابتدایی این سوره، شعارها و پیام‌های متنوعی را استخراج کردند که چکیده همه آن‌ها را می‌توان در یک عبارت خلاصه کرد؛ «غدیر، عید شناخت امام با قرآن». علاقه‌مندان می‌توانند هر محصول فرهنگی با این شعار را به تعداد موردنظرشان سفارش دهند و در جشن‌های غدیر به‌عنوان هدیه به مهمانان تقدیم کنند.»

پرده‌خوانی غدیر، رونق‌بخش جشن‌های خیابانی

یکی از ایده‌های جالبی که می‌تواند در جشن‌های همگانی در مساجد، پارک‌ها و حتی جشن‌های خیابانی اجرا شود، ایده پرده‌خوانی غدیر است. به اعتقاد اهالی ستاد احیای غدیر، سنت پرده‌خوانی که در گذشته‌های نه‌چندان دور در شهرهای ما رواج داشته، ظرفیت بسیار خوبی برای روایت واقعه غدیر دارد. بر همین اساس، در فایلی که در سایت مجمع قرار داده‌شده، محتوا و عکس‌های مناسب برای پرده‌خوانی با موضوع غدیر تدارک دیده‌شده و علاقه‌مندان می‌توانند با استفاده از آن و با کمک سنت اصیل پرده‌خوانی، نسل کودک و نوجوان را با موضوع اعلام جانشینی امیرالمؤمنین (ع) توسط رسول اکرم (ص) به شیوه داستانی و روایی آشنا کنند.

به اطعام فرهنگی فکر کرده‌اید؟

دیگر کمتر کسی از برکات ویژه اطعام در عید بزرگ غدیر بی‌خبر است؛ اطعامی که روایات، ثواب آن را معادل اطعام پیامبران و صدیقین و شهدا برشمرده‌است.

اما در ستاد عملیات احیای غدیر، اطعام هم به شکلی ویژه اجرا و ترویج می‌شود. سارا شهیدزاده می‌گوید: «عید غدیر، عید برادری و تعاون است و ما مشارکت در تأمین هزینه‌های اطعام روز عید را به‌عنوان یکی از مصادیق این برادری و تعاون انتخاب کرده‌ایم. البته ما در عید غدیر دو نوع اطعام را دنبال می‌کنیم:

۱) اطعام خوراکی: اطعام ساکنان مناطق محروم با گوشت قربانی.

۲) اطعام فرهنگی: کمک‌هزینه خرید بسته‌های آبادانی و تبلیغ پیام غدیر.

در اطعام خوراکی، با توجه به میزان مشارکت خیّران، مبالغ جمع‌آوری‌شده صرف قربانی‌کردن گوسفند شده و در هماهنگی با ائمه جمعه شهرهای استان سیستان و بلوچستان، در میان خانواده‌های محروم این مناطق توزیع می‌شود.

اما اطعام فقط در بحث خوراکی خلاصه نمی‌شود و ما در ستاد احیا و اقامه غدیر، محور «آبادانی» را هم ذیل بحث اطعام تعریف کرده‌ایم.»

عضو ستاد احیای غدیر در مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران در ادامه در تشریح این فعالیت خلاقانه اینطور می‌گوید: «ما براساس روایات اهل بیت (ع)، محور آبادانی را در هم فهرست فعالیت‌های عملیات احیای غدیر قرار داده‌ایم. محور آبادانی در قالب آبادانی خانواده، افزایش نسل و پرورش نسل توحیدی طراحی شده است. بر همین اساس، یک مجموعه تصویری شامل ۵ لوح فشرده آماده شده و در سایت مجمع در دسترس عموم قرار داده شده است. این مجموعه لوح‌های فشرده که ماحصل برگزاری ۷ دوره کارگاه آموزشی نسل توحیدی در دانشگاه تهران با حضور متخصصان بوده، حاوی مطالب ارزشمند در حوزه روابط همسری، پیش‌نیازهای فرزندآوری، مهارت‌های فرزندپروری و آماده‌سازی برای داشتن نسلی ابراهیمی است و می‌تواند هدیه‌ای ارزشمند برای زوج‌های جوان به مناسبت عید غدیر باشد. علاقه‌مندان و خیّران می‌توانند با نیت گسترش نسل، این بسته فرهنگی را تهیه کرده و هدیه دهند و در جهت آبادانی خانواده و گسترش نسل توحیدی مشارکت کنند.»

اطعام ویژه غدیر با طعم جوجه زنده!

اما خلاقیت‌های بر و بچه‌های مجمع مدارس دانشجویی قرآن وعترت در بخش اطعام غدیر، به همین جا ختم نمی‌شود. این زنجیره مهربانی و دغدغه‌مندی توسط اعضای کارگروه «کمک به سیستان» به‌شکلی زیبا و مؤثر کامل شده است. دکتر «محمدمهدی علّامه»، مسئول این کارگروه می‌گوید: «در منطقه‌ای که ما در آن فعالیت داریم، یعنی روستاهای اطراف شهرستان «علی‌اکبر» در حوالی زابل و هامون، بسیاری از فعالیت‌های خیریه‌ای که انجام می‌گیرد، به‌صورت مقطعی و گذراست. اما ما دلمان می‌خواست خدمتی ارائه کنیم که زمینه یک کارآفرینی مستمر برای خانوارهای ساکن این مناطق محروم ایجاد کند. به عبارت دیگر، می‌خواستیم به جای ماهی دادن، به آن‌ها ماهیگیری یاد بدهیم.

بر این اساس، ۳ سال قبل به‌جای اینکه اطعام غدیر را به‌شیوه‌های معمول مثل توزیع غذای گرم اجرا کنیم، در میان حدود ۲۰۰ خانوار، جوجه زنده توزیع کردیم! به هر خانواده حدود ۱۰ جوجه ۳۰ تا ۴۵ روزه تحویل دادیم و به آن‌ها آموزش دادیم که از ته‌مانده سفره خودشان جوجه‌ها را تغذیه کنند. البته در کنار آن، دانه‌های موردنیاز برای تغذیه تکمیلی این جوجه‌ها را هم در اختیارشان قرار می‌دادیم. هر خانواده‌ای که می‌توانست جوجه‌ها را تا ۳ ماهگی برساند، دو گزینه پیش رو داشت؛ هم می‌توانست جوجه‌ها را به ما بفروشد و جوجه‌های جدید ۳۰ تا ۴۵ روزه تحویل بگیرد و هم می‌توانست خودش از گوشت آن جوجه‌ها استفاده کند.»

جوجه‌ها قد کشیدند، خانواده‌ها اعتمادبه‌نفس پیدا کردند

«به لطف خدا در فرآیند انتقال جوجه‌ها، مرگ و میر کم بود و بسیاری از جوجه‌ها به مرحله ۳ ماهگی رسیدند. اما از همه مهم‌تر، احساس خوبی بود که در خانواده‌ها ایجاد شده‌بود. بعد از مدت‌ها، احساس می‌کردند خودشان هم دارند کار موثری برای زندگی‌شان انجام می‌دهند و فقط دریافت‌کننده نیستند. هدف ما هم همین بود که این خانواده‌ها اعتمادبه‌نفس پیدا و باور کنند خودشان می‌توانند کار انجام دهند و مدام منتظر نباشند گروه‌هایی از تهران بیایند و به آن‌ها کمک کنند. حتی ما به‌صورت فیزیکی هم در کنار آن‌ها قرار نمی‌گیریم و ترتیبی می‌دهیم که تمام این کارها از طریق امام جمعه و نیروهای محلی انجام شود تا این خانواده‌ها باور کنند خودشان دارند در منطقه این پتانسیل را پیدا می‌کنند. خدا را شکر درحالی‌که تا چند وقت قبل معیشت بسیاری از این خانواده‌ها وابسته به یارانه بود و بعضی از آن‌ها فقط می‌توانستند روزانه فقط یک قرص نان تهیه کنند، حالا با پرورش این جوجه‌ها هم به درآمدزایی رسیده‌اند و هم امکان استفاده از گوشت جوجه برایشان ایجاد شده است. در اینجا لازم می‌دانم از همکاری‌های حجت‌الاسلام «اشرفیان»، امام‌جمعه شهرستان علی‌اکبر تشکر کنم.»

دکتر علامه معتقد است در صورت کمک نهادهای حمایتی و همراهی خیّران، این طرح می‌تواند به‌صورت مستمر و کامل در مناطق محروم سیستان و بلوچستان اجرا شود: «۳ سال است این طرح را با هزینه شخصی بچه‌های مدارس قرآن و عترت دانشگاه تهران و کمک‌های محدود خیّران انجام می‌دهیم. البته با توجه به اینکه در مرحله اول، خانواده زندانیان و خانواده‌های تحت‌پوشش کمیته امداد را برای طرح پرورش جوجه انتخاب کرده‌بودیم، سازمان زندان‌ها و کمیته امداد منطقه هم با ما همکاری کردند.

قصد داریم درفازهای بعدی، برای این خانواده‌ها دستگاه جوجه‌کشی خانگی تهیه کنیم که خودشان بتوانند تخم‌مرغ‌های نطفه‌دار را به مرحله جوجه‌های ۳۰ تا ۴۵ روزه برسانند و یک کارآفرینی مستمر برایشان ایجاد شود. اما ارتقای کار به این سطح، علاوه‌بر آموزش‌های حرفه‌ای، به بودجه کافی هم نیاز دارد. خوشبختانه افق‌های روشنی پیش رویمان قرار گرفته؛ آستان قدس رضوی و سپاه برای حمایت و مشارکت در این طرح ابراز تمایل کرده‌اند و امیدواریم شرایط اجرایی شدن این قول‌های همکاری فراهم شود.»

نهال‌هایی که به زندگی اهالی «علی‌اکبر» رونق دادند

اهالی جوان و خوش‌فکر کارگروه کمک به سیستان، مدام در فکر ارائه راهکارهایی برای توانمندسازی خانوارهای محروم روستاهای این منطقه هستند. کاشت نهال‌های مثمر، یکی دیگر از این طرح‌هاست: «از مدتی قبل در نقاط مختلف شهر و روستا و حتی در خانه‌ها و مدرسه‌ها شروع کردیم به کاشت نهال‌های مثمر که متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه است مثل نهال انجیر، عناب و پسته. نهال‌ها را بردیم، افرادی را از بین خودشان مسئول کردیم نهال‌ها را بکارند، هزینه‌ای هم برای آبیاری درنظر گرفتیم تا در زمان‌های مشخص تانکرهای آب را از زابل بیاورند. خوشبختانه نهال‌های انجیر وعناب، میوه داده‌است و خانوارهای آن منطقه از آن‌ها استفاده می‌کنند. نهال پسته هم با اینکه دیربازده است اما در عوض، در موقع ثمردهی برایشان درآمدزا خواهد بود. امام جمعه شهرستان علی‌اکبر ما را در جریان واکنش‌های مردم قرار می‌دهد و می‌گوید آن‌ها از شرایطی که ایجاد شده و می‌توانند با وجود تمام محرومیت‌های این منطقه، محصولاتی داشته‌باشند، خیلی خوشحال‌اند.»

دکتر محمدمهدی علامه در ادامه می‌گوید: «امسال قصد داریم بذر پسته برای کاشت به این منطقه ببریم. خوب است بدانید ما در طرح‌هایمان از راهنمایی مشاوران علمی هم استفاده می‌کنیم. در این زمینه هم خاک منطقه را به آزمایشگاه دانشگاه تهران بردیم و اساتید دانشگاه که در حوزه مهندسی کشاورزی و گیاه‌پزشکی فعالیت می‌کنند، بعد از بررسی‌های لازم به این نتیجه رسیدند که بذر پسته در خاک این منطقه بهتر رشد می‌کند. بنابراین امسال تصمیم داریم بذر پسته را در اختیار خانواده‌های این منطقه قرار دهیم.»

مرحمت پدرانه امیرالمؤمنین (ع) را نسبت به خودمان احساس می‌کنیم

«ویژگی مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران این است که تمام اعضای آن که دارای تحصیلات عالیه هستند، بدون هیچ‌گونه چشمداشتی وارد میدان می‌شوند و هر خدمتی که امکانش را داشته‌باشند، در پناه قرآن و اهل بیت (ع) برای اقشار محروم انجام می‌دهند. و ازآنجاکه طرح‌های خدماتی مانند اطعام را با فعالیت‌های فرهنگی همراه می‌کنند، خانواده‌های مناطق محروم از فعالیت‌های فرهنگی آن‌ها هم به‌خوبی استقبال می‌کنند.»

دکتر علامه، مسئول کارگروه کمک به سیستان در پایان با اشاره به برکات خدمت‌رسانی به محرومان در سایه نام امیرالمؤمنین (ع) و جشن عید غدیر می‌گوید: «همه ما اعتقاد داریم رشد علمی که در طول سال کسب می‌کنیم، به برکت غدیر است. امام علی (ع)، پدر ما هستند و ما برای جلب نظر و رضایت ایشان این فعالیت‌ها را انجام می‌دهیم. و البته همیشه هم مرحمت پدرانه ایشان را نسبت به خودمان احساس می‌کنیم.»

*علاقه‌مندان می‌توانند از طریق کانال‌های زیر با طرح احیای غدیر همراه شوند:

سروش sapp.ir/EqameQadir

 ایتا eitaa.com/EqameQadir

گپ gap.im/EqameQadir

بله ble.im/EqameQadir

واتساپ

https://chat.whatsapp.com/CeTFFCCWt6RFFP4h7DQjfw