شفافیت مجلس مطالبه جدی مردم

به گزارش قائم آنلاین، سخنرانی یک واعظ معروف، موضوع «شفافیت آرای نمایندگان» را دوباره داغ کرد. اظهاراتی که خیلی زود مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت و در شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشت. برخی اهالی بهارستان ولی تاب همین چند جمله را هم نداشتند و حسابی از خجالت این واعظ معروف درآمدند.

سرانجام تلخ شفافیت در بهارستان
۱۰۳ رأی مخالف در برابر تنها ۶۹ رأی موافق؛ دو فوریت طرح «شفافیت آرای نمایندگان» روز سوم شهریور ماه این‌طوری رد شد. طرحی که به‌قول رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات ۱۹۵ امضا داشت! محمد مهدی زاهدی می‌گوید: «با همین رأی‌گیری معلوم شد مجلس مشکل دارد. همین موضوع به انسان می‌فهماند که باید رأی‌ها شفاف شوند. بسیاری از مشکلاتی که در کشور ایجاد می‌شود به دلیل عدم شفافیت‌ها است. از آنجایی که مجلس برخواسته از اراده مردم است، این شفافیت بیش‌تر از همه باید در مجلس خود را نشان دهد.»

طرح شفافیت آرا قرار بود دو الحاقیه به آئین‌نامه داخلی مجلس اضافه کند. الحاقیه به ماده ۱۱۹ آیین‌نامه داخلی که بر مبنای آن، در تمام موادی که به موجب قانون رأی‌گیری به عمل می‌آید، اسامی نمایندگانی که در هر مرحله در رای‌گیری شرکت نمی‌کنند در مشروح مذاکرات و پایگاه اطلاع‌رسانی الکترونیکی مجلس، برای اطلاع عموم ثبت ‌شود. هم‌چنین الحاقیه به ماده ۱۲۱ آیین‌نامه، که بر مبنای آن می‌باید تمام آرای موافق، مخالف و ممتنع نمایندگان در یک سامانه الکترونیکی انتشار یابد.

هر دو موضوع قبلاً در آبان‌ماه سال گذشته در کمیسیون تخصصی به‌تصویب رسیده بود. هرچند با تصمیم نمایندگان در جلسه علنی سوم شهریور موضوع را باید دست‌کم در این مجلس تمام‌شده دانست. بعید به‌نظر می‌رسد با فرصت اندکی که تا انتخابات مانده، اتفاق دیگری در بهارستان رقم بخورد.

*مردم از آرای نمایندگان باخبر شوند

مدت‌ها است که عده‌ای از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، طرح یک فوریتی شفافیت آرای نمایندگان مجلس را مطرح کرده و به گفته برخی از آن‌ها، این طرح می‌تواند نمایندگان را در قبال آرای آن‌ها مسئولیت‌پذیر کند.

آنچه در این مقوله قابل تامل است آن است که نمایندگان پارلمان در ایران در قبال رأی‌هایی که در مجلس می‌دهند، هیچ مسئولیتی ندارند.

آنان حتی مسئولیت مدنی هم در قبال آن ندارند و اگر رأی آن‌ها باعث خسارت به جامعه شود، نه تنها توسط هیچ نهادی مؤاخذه نمی‌شوند، بلکه مردم و موکلان آن‌ها نیز از آرای نمایندگان خود باخبر نمی‌شوند.

با اجرای طرح شفافیت آرا در مجلس که در تبصره یک این طرح آمده است: در تمام مواردی که به موجب این قانون رأی‌گیری به عمل می‌آید و مصادیق آن در ماده ۱۲۱ مشخص گردیده، جهت اطلاع مردم اسامی نمایندگان موافق، مخالفت و ممتنع، منتشر می‌شود.

بدین منظور علاوه بر درج اسامی در مشروح مذاکرات، هیئت رئیسه موظف است نسبت به ایجاد سامانه الکترونیکی به طوری که قابلیت دسترسی به آن برای آحاد ملت فراهم باشد، اقدام نماید.

*رفتارها و عملکرد نمایندگان باید در اختیار عموم قرار گیرد

عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ما درخصوص طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس گفت: بنده صد درصد با انجام این طرح موافق هستم و از جمله نخستین افرادی بودم که این طرح را امضا کردم و معتقدم این امر جزو حقوق مسلم شهروندان و موکلان مجلس است.

علی‌اصغر یوسف‌نژاد افزود: این آگاهی مستمر و بدون تبعیض شهروندان از فرآیند و امور مربوط به نمایندگی در مجلس را تایید می‌کنم و آن را حق شهروندان می‌دانم.

وی خاطرنشان کرد: انجام این کار باعث افزایش شفافیت فعالیت نمایندگان و نظارت و اعتماد عمومی و رشد مشارکت همگانی در خانه ملت را مسبب خواهد شد.

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اطلاعات و صلاحیت‌ها، رفتارها و عملکرد نمایندگان در زمان مناسب و با کیفیت مناسب باید در اختیار عموم قرار گیرد.

یوسف‌نژاد ادامه داد: عملکرد فردی، عملکرد در صحن، در کمیسیون و فعالیت‌های نظارتی از جمله مواردی است که مردم باید از آن مطلع باشند؛ البته شفافیت آرا زیر مجموعه شفافیت پارلمانی است که اگر بخواهیم راجع به شاخص‌های آن صحبت کنیم برای آن بیش از ۵۰ شاخص وجود دارد.

وی بیان کرد: نهادینه سازی فرهنگ و ادبیات شفافیت پارلمانی از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه نمایندگان و مورد مطالبه مردم باید قرار گیرد.

*مردم را مَحرم بدانیم

عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: این مطالبه باعث می‌شود که ارزیابی عملکرد نمایندگان به صورت مشخص و مسئولیت‌پذیری نمایندگان در مقابل آرا و نظارت همگانی بر پارلمان را قوت و قدرت ببخشد.

نماینده مردم ساری و میاندرود در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ما باید از این امر استقبال کنیم و مردم را مَحرم بدانیم.

یوسف‌نژاد اضافه کرد: انجام یک چنین کاری باعث ارتقا و بلوغ سیاسی و اجتماعی در جامعه می‌شود و مشارکت و انگیزه مردم را در فرآیند قانون‌گذاری بالا خواهد برد.

وی مطرح کرد: موضوع شفافیت در مجلس حق ذاتی مردم در آگاهی و نظارت بر وکلا و نمایندگان خود در مجلس است که باعث می‌شود که از تعارض منافع و شفافیت پارلمانی و تنظیم ساختار مناسب سیاسی در جامعه شود.

عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: آن چیزی که ما بدنبال آن هستیم این است که این موضوع یعنی شفافیت مورد استقبال همه نمایندگان قرار گیرد و بی شک این امر جایگاه و شأن و مرتبه مجلس را به عنوان در رأس بودن تقویت می‌کند.

گفتنی است در کنار موارد مطروحه در این گفت‌وگو یکی از آثار شفافیت آرا و عملکرد نمایندگان در مجلس شورای اسلامی موجب می‌شود تا مردم در جریان کم و کیف فعالیت نماینده منتخب خود در صحن مجلس قرار گیرند و با اطلاع از میزان تطابق افکار و ایده نماینده با افکار خودشان، از صحت و سقم رأی و شناخت از نماینده منتخب‌شان آگاهی کاملی به دست آورند.

در مجموع با اجرای کامل طرح شفافیت آرای نمایندگان مبنی بر اینکه آرای نمایندگان به صورت شفاف به مردم عرضه شود، مشخص می‌شود که  کدام نماینده به چه طرح‌هایی رای مثبت و به چه طرح‌هایی رای منفی و به چه طرح‌هایی اصلا رای نداده است.

شفافیت آرای نمایندگان مجلس موجب می‌شود تا مردم بدانند نماینده منتخب‌شان به چه میزان در صحن مجلس فعال بوده و اساسا عملکردش تا چه حد در راستای منافع مردم و کشور بوده است و میزان مشارکت وی در طرح‌های سازنده و مثبت طی مدت فعالیتش چه قدر بوده است.

البته یکی دیگر از آثار اجرای این طرح از شفافیت میزان خنثی بودن نماینده و همچنین فعالیت و مشارکت در طرح‌های منفی و مخالف با منافع مردم است که موجب می‌شود تا نمایندگان، رفتار، نظر و تصمیم مناسب‌تری را در بزنگاه‌ها از خود نشان دهند.

امید می‌رود با به سرانجام رسیدن این طرح در مجلس برگ نوینی از مجلس اسلامی و مردمی را در کشور شاهد باشیم و شفافیت به عنوان یک اصل لاینفک از عملکرد نه تنها نمایندگان بلکه تمام مدیران از لاک شعاری خود خارج و در بدنه اجرایی دستگاه‌های گوناگون کشور قرار گیرد.