باید و نبایدهای مقابله با تخلفات پژوهشی در دانشگاه‌ها

به گزارش قائم آنلاین، در این نشست که روز گذشته، (یکشنبه، ۱۴ مهر) در سالن شورای سازمان مرکزی برگزار شد، دکتر محمد رحیمیان، معاون پژوهشی دانشگاه تهران و رئیس شورای معاونان پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی منطقه یک کشور، ضمن اشاره به مشکلات و تنگناهای مالی کشور به‌ویژه در اعتبارات پژوهشی گفت: «با وجود تمام مشکلات پیش‌رو، استقبال از طرح‌های پژوهشی فناورانه و توسعه‌ای افزایش یافته است. رعایت و توسعه اخلاق پژوهش در دانشگاه‌ها زمینه‌ساز توسعه پژوهشی کشور و افزایش ارزش‌آفرینی است».

دکتر محمدرضا نقوی، مدیر کل برنامه‌ریزی و نظارت پژوهشی دانشگاه تهران نیز عدم آگاهی دانشجویان و پژوهشگران را مهمترین چالش پیش‌رو برشمرد و در ادامه با پرداختن به سه موضوع ترویج اخلاق پژوهش، جلوگیری از تخلف پژوهشی و دریافت کد اخلاق پژوهش، گزارشی را از سیر قانونگذاری در این حوزه‌ها ارائه کرد.

نقوی، با اشاره به تبصره ۱۰ ماده واحده قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی، مصوب سال ۱۳۹۶ و آئین‌نامه اجرایی هیأت وزیران مصوب ۲۸ مرداد ۱۳۹۸، درخواست خود را مبنی بر ایجاد کارگروه‌های اخلاق پژوهشی در دانشگاه‌ها عنوان کرد. هم‌چنین در پایان گزارشی را از فعالیت‌های دانشگاه تهران در این حوزه ارائه داد.

در ادامه این نشست، دیگر معاونان پژوهشی دانشگاه‌های سطح یک کشور، به طرح دیدگاه‌های خود در زمینه موضوعات مختلفی چون توجه به ریشه‌های بروز تخلف پژوهشی، فراگیر شدن دریافت کدهای اخلاق پژوهش، توجه همزمان به نظارت‌های درونی و طراحی سازوکارهای قانونی، توجه به سواد اخلاقی و اهمیت رعایت کدهای اخلاقی پس از اخذ آن پرداختند.

در بخش دیگری دکتر مظفر شریفی، مدیر کل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ضمن پاسخ به پرسش‌ها و نکات مطرح شده در جلسه تصریح کرد: «رویکرد وزارت علوم، در تدوین آئین‌نامه‌های جلوگیری از تخلف پژوهشی، ۷۰ درصد اقدامات پیشگیرانه است».

وی هم‌چنین سازوکارهای تعیین شده جهت ارتباط کارگروه‌های اخلاق پژوهش در دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی با سایر بخش‌های انضباط دانشگاه‌ها را تشریح کرد.

در پایان این نشست معاون پژوهشی دانشگاه تهران، ضمن جمع‌بندی موضوع‌های مطرح شده و ارائه دستور جلسه آتی آمادگی دانشگاه تهران را جهت اعطای کد اخلاق پژوهشی برای سایر دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی اعلام کرد.

بنا بر اعلام روابط عمومی دانشگاه تهران، این جلسه با حضور بیش از ۴۵ معاون پژوهشی از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی منطقه یک کشور و مدیران حوزه پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد.