نقص زنجیره تولید، چالش پیش‌روی کشاورزان

به گزارش قائم آنلاین، با وجود شرایط مساعد اقلیم و تنوع بالای تولید محصولات کشاورزی در کشور، کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی به عنوان حلقه مفقوده بخش کشاورزی چالش های متعددی را برای کشاورزان در بر داشته است، در حالی که با حمایت از سرمایه گذاران صنایع تبدیلی و فرآوری و بسته بندی مناسب محصولات می توان در بازار های هدف حرفی برای گفتن داشت چرا که کیفیت محصولات باغی و جالیزی ایران در دنیا بی نظیر است.

اگر چه توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و فرآوری محصولات کشاورزی در توسعه اقتصاد، رونق تولید، ایجاد اشتغال، افزایش ارز آوری حاصل از صادرات و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی تاثیر بسزایی دارد، اما غفلت مسئولان ذی ربط نسبت به این موضوع خام فروشی محصولات به بازارهای هدف را به دنبال داشته است.

بی نیازی به درآمد‌های نفتی با توسعه صنایع تبدیلی

بسیاری از مسئولان بر این باروند با وجود آنکه مساحت کشور هلند به اندازه ۲ استان گیلان و مازندران نیست، اما درآمد بخش کشاورزی این کشور ۷۰ برابر کشور ماست که این امر نشان می‌دهد که با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی نیازی به درآمد‌های نفتی نداریم.

با وجود انبوه تولید در بسیاری از محصولات باغی، شاهد کمبود صنایع تبدیلی در کشور هستیم که این امر در شرایط مازاد تولید بر مصرف داخل مشکلات متعددی به همراه دارد.

با توجه به تنوع بالای اقلیم و پتانسیل بالای تولید محصولات باغی و زراعی، اما نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی مناسب زمینه را برای افزایش ضایعات فراهم کرده است، در حالیکه با توسعه صنایع تبدیلی و کارخانه‌های فرآوری محصول شاهد افزایش درآمد صادراتی از منظر فرآوری محصولاتی نظیر سیب، پرتقال، پوره گوجه و … هستیم.

کشاورزان برای فروش محصولاتشان سردرگم هستند

نبود آمار درست مبنی بر نیاز بازار داخل و صادراتی موجب شده همه ساله کشاورزان برای فروش محصولاتشان دچار سردرگمی شوند، در حالیکه با ایجاد زیرساخت‌های لازم و تدوین نقشه راه دیگر جای هیچ گونه نگرانی برای فروش محصولات نیست.

صنایع تبدیلی و زیرساخت‌های مناسب در بخش کشاورزی نداریم، براین اساس تنها چشمان را به فروش نفت و درآمد‌های نفتی دوختیم، در حالیکه هم اکنون در سایر کشور‌ها یک بشکه رب گوجه فرنگی برابر با ۱۰ بشکه نفت کشورماست که این امر بدان معنا و مفهوم است که هر چه سریع‌تر باید عقب ماندگی خود در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی، سورت، بسته بندی و سردخانه‌ها را جبران کنیم تا با صادرات آب سیب، آب پرتقال، پوره سیب زمینی و … بتوانیم درآمد قابل توجهی را نصیب کشور کنیم تا دیگر نیازی به درآمد‌های نفتی نداشته باشیم.

توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی تنها نسخه شفا بخش جلوگیری از فساد محصولات

محمد علی شاعری عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه کشاورزان از کمبود صنایع تبدیلی رنج می‌برند، اظهار کرد: هم اکنون با تولید ۲۰ میلیون تن محصولات باغی یکی از کشور‌های مهم تولید کننده در دنیا هستیم که به سبب کمبود صنایع تبدیلی این محصولات به صورت تازه خوری مصرف می‌شود که بعضا به سبب مشکلات تنظیم بازار و چالش‌های صادرات، با قیمت‌های بسیار نازل در بازار فروخته می‌شود که حتی جوابگوی هزینه‌های تولید نیست.

وی افزود: علی رغم شرایط مساعد تولید محصولات باغی، اما در برخی مواقع به سبب مازاد و نبود بازار داخلی و صادراتی، محصولات سردرختی فاسد و از چرخه اقتصاد خارج می‌شوند.

شاعری ادامه داد: برای جلوگیری از فساد محصولات کشاورزی چاره‌ای جز توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در قطب‌های تولید محصولات باغی همچون استان‌های مازندران، خراسان، آذربایجان شرقی و غربی، کرمان، خوزستان و ..، صادرات محصولات باقی با کیفیت کم نظیر و دارای استاندارد‌های بالا به کشور‌های حاشیه دریای خزر و خلیج فارس، پرداخت مشوق‌های لازم همچون بیمه صادراتی محصولات نداریم تا کشور برای همیشه از وابستگی به درآمد‌های نفتی رهایی یابد.

به گفته شاعری با توجه به پتانسیل بالای تولید محصولات زراعی و باغی در کشور، کنترل و جلوگیری از واردات میوه‌های غیرضرور و ارائه تسهیلات با نرخ بهره مناسب به صادرکنندگان و باغداران از دیگر اقداماتی است که دولت باید به آن توجه جدی داشته باشد.

وی نبود صنایع تکمیلی و تبدیلی مناسب و زنجیره تولید را یکی از چالش‌های جدی بخش کشاورزی دانست و گفت: در بسیاری از مواقع کشاورزان به سبب نبود آمار صحیح، اقدام به کشت بی رویه محصولاتی نظیر سیب زمینی، گوجه فرنگی و … در بازار می‌کنند که با عرضه یکباره بیش از تقاضا به بازار قیمت دچار نوساناتی می‌شود، در حالیکه فرآوری محصول و صادرات به بازار‌های هدف می‌توانند از زیان فاحش تولیدکنندگان و هدر رفت محصولات زراعی و باغی جلوگیری کند.

نماینده مردم شرق مازندران در مجلس شورای اسلامی توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی را تنها نسخه شفا بخش تعادل بازار محصولات کشاورزی برشمرد و افزود: این در حالی است که مسئولان ذی ربط شرایط لازم برای ورود سرمایه گذاران به این بخش را مهیا نکردند.

بسیاری از کشور‌ها به سبب نبود بسته بندی مناسب حاضر به خرید محصول از کشور ما نیستند، در حالیکه توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی، سورت و بسته بندی در بازار‌های هدف به سبب کیفیت بالای تولید می‌توان حرفی برای گفتن داشت.

هم اکنون به سبب هزینه‌های بالای بسته بندی، قیمت محصولات صادراتی با دیگر کشور‌ها قابل رقابت نیست، در حالیکه مسئولان امر با حمایت از سرمایه گذاران این بخش می‌توانند هزینه‌ها را به شدت کاهش دهند تا زمینه رقابت با دیگر کشور‌ها در بازار‌های هدف محقق شود.