از کلیه و مثانه محافظت کنید+راه حل متخصص معروف

به گزارش قائم آنلاین، من دکتر جمشید رشیدی متولد سال ۱۳۲۵ در مشهد هستم و پس از گذراندن دوره‌های تحصیلی در مشهد و تهران در سال ۱۳۵۷ به عنوان متخصص اورولوژی فارغ‌التحصیل شدم. تا سال ۱۳۶۷ در بخش دولتی کار می‌کردم و پس از آن تا کنون در بخش خصوصی به مطالعه ، تحقیق و درمان بیماران مشغول هستم و برای انجام مطالعات خود به کشورهای متعددی سفر نموده و اکنون در مشهد، سه راه جم(چمران) ساختمان شفا به طبابت اشتغال دارم.

لطفا در خصوص رشته اورولوژی توضیح دهید.

لغت “اورولوژی” از دو کلمه لاتین “اورو” به معنی ادرار و “لوژی” به معنی شناخت تشکیل شده است. در علم پزشکی این لغت به تخصص مربوط به تشخیص و درمان دارویی/جراحی بیماری‌های کلیه‌، حالب، مثانه و مجاری ادرار در خانم‌ها و آقایان و نیز پروستات، بیضه‌‌ها، کیسه‌ها و مجاری منی و به طور کل دستگاه تناسلی آقایان اطلاق می شود.

علائم بیماری‌های اورولوژیک چیست؟

بخش‌های مختلف دستگاه ادراری- تناسلی که گرفتار بیماری می‌شوند علائم خاص خود را دارند و محل بروز علائم نیز اکثرا بستگی به محل قرارگیری طبیعی آنان در بدن دارد. دردهای کلیه در زاویه بین دنده آخر و ستون مهره‌ها ، دردهای مثانه و پروستات در زیر دل احساس می شود و مجرا و بیضه‌ها نیز در محل خود ناراحتی ایجاد می‌کنند. البته به دلیل عصب‌گیری مشترک گاهی دردهای حالب‌ها تا مجرا و بیضه تیره می‌کشد.

درد در مجرای ادرار به صورت سوزش حس می‌شود و دردهای کلیه از جمله شدیدترین دردها در دستگاه ادراری هستند. تب از علائم مهم وجود عفونت در کلیه‌ها، پروستات و بیضه‌ها است ولی عفونت مثانه همراه تب نیست و بیشتر تکرر و سوزش مجرا باعث نارحتی می شود. وجود خون بخصوص اگربدون ناراحتی و درد زیاد باشد علامت مهمی در احتمال وجود سرطانهای دستگاه اداری است و به طور کل وجود خون باید جدی گرفته شود. نکته مهم این است که در بیماری‌های حاد دستگاه ادراری- تناسلی علائم شدید است و بیمار به همین جهت برای تشخیص و درمان به بیمارستان و یا پزشک مراجعه می کند اما بیماری‌های مزمن دستگاه ادارای – تناسلی فاقد علائمی هستند که توجه بیمار را به خود جلب کنند و به همین دلیل از نظر بیمار دور می ماند اما متاسفانه این بیماری‌ها آثار و عواقب بسیار مهمی دارند.

بلوغ زودرس و بلوغ دیررس از دیگر مسائل مهمی است که باید در سنین ۹ تا ۱۳ سالگی مورد توجه جدی والدین قرار گیرد و علل زمینه‌ای آن مورد بررسی و درمان قرا گیرند. در افراد میانسال و بالاتر نیز می‌بایست به علائم کاهش عملکرد و نارسایی غدد مترشحه داخلی بدن از جمله تخمدانها و بیضه ها که با علائم یائسگی زنانه و مردانه همانند تغییرات خلقی و کاهش کیفیت زندگی، پوکی استخوان، ریزش موهای سینه و ساق پا، بزرگ شدن پستانها، کم خونی، چاقی شکم و … تظاهر می کند توجه کرد.

در چه سنی بیماران به متخصص اورولوژی مراجعه می نمانید و چک‌آپ‌های لازم کدامند؟

احتمال دارد که دستگاه ادراری-تناسلی در سنین مختلف دچار بیماریهای مختلفی شوند . مثلا در کودکان معمولا بیماری‌های تکاملی مادرزادی مسئله ساز هستند بدین معنی که در یک کودک شیرخوار و تا چند سال اولیه زندگی، وجود علائم عفونت ادراری و تب‌های مکرر به احتمال قوی مربوط به برگشت ادرار از مثانه به کلیه ها و یا تنگی‌‌های مادرزادی مجرا است و همینطور باز شدن سوارخ ادراری در محل‌های غیر عادی و یا شکلهای غیرعادی دستگاه تناسلی و یا پایین نیامدن بیضه ها و … است که مداخله ارولوژیست را ایجاب می‌نماید. در سنین جوانی اکثرا عفونتهای اکتسابی، سنگ‌ها، بیماری‌هایی از قبیل واریکوسل و اختلالات باروری و در سنین بالاتر اکثرا انسدادهای ناشی از غده پروستات و عملکرد نامناسب و بد کار کردن مثانه و عفونت‌های ناشی از آن و سرطان‌های دستگاه ادرای- تناسلی و اختلال عملکرد این دستگاه موجب مراجعه به پزشک می شود. معاینات مرتب سالیانه برای اطمینان از سلامتی دستگاه ادراری – تناسلی بسیار مفید است. به طور کل هنگام مراجعه بیمار، اورولوژیست با توجه به سن و تاریخچه بیمار و معاینات بالینی و بررسی‌هایی که انجام می‌دهد، نوع بیماری را مشخص نموده و درمانهای لازم را توصیه می‌نماید. امروزه انواع مختلف تصویر‌برداری از قبیل ام-آر-آی، سی تی اسکن، سونوگرافی و انجام آزمایشات ساده و پیشرفته اطلاعات با ارزشی را برای کمک به تشخیص بیماری در اختیار پزشکان قرار می‌دهد که در گذشته نه چندان دور امکان پذیر نبوده است.

علائمی که باید به آنها اهمیت داد کدامند؟

همانطور که قبلا ذکر کردم خفیف بودن علائم دلیل بر بی‌اهمیت بودن بیماری نیست و کم توجهی به این علائم می تواند عواقب ناگواری در پی داشته باشد. درد، تب، خون در ادرار و منی، علائم نارحت کننده ادراری از قبیل تکرر ادرار در طی روز و یا شب ، سوزش مجرا در هنگام ادرار کردن و یا دیگر مواقع، احساس کاهش جهش جریان ادرار، بی اختیاری ادراری، احساس توده در مسیر دستگاه ادراری- تناسلی بخصوص بیضه‌ها همگی علائم مهمی هستند و باید برای مشاوره و درمان به اورولوژیست مراجعه نمود و او پس از معاینه ، بررسی و تشخیص بیماری ، اهمیت آن را مشخص و درمان های مناسب و لازم را توصیه خواهد نمود.

راه‌های پیشگیری از بیماری‌های اورولوژیک چیست؟

توجه داشته باشیم که همه بیماری‌های دستگاه ادراری- تناسلی قابل پیشگیری به شکل کامل و ۱۰۰٪ نیستند ولی تشخیص به موقع آنها می‌تواند باعث به حدقل رساندن ضایعات شود و کیفیت زندگی بیمار را حفظ و در بسیاری موارد جان بیمار را نجات دهد. لذا اهمیت دادن به علائم و نکات ذکر شده و مراجعه هر چه زودتر و به موقع بسیار اهمیت دارد. برخی از بیماریهای اکتسابی همانند وجود سنگ و عفونتهای مختلف را می توان با رعایت نکاتی پیشگیری کرد.

در مورد سنگهای عادی و غیر ارثی کلیه‌ها می‌توان با اجتناب از مصرف برخی مواد غذایی و مصرف آب کافی که بدن شخص بتواند روزانه حدود ۲- ۵/۱ لیتر ادرار تولید کند و نیز مصرف برخی داروها بخصوص هنگام گرمی هوا، می توان تا حدی از بروز این بیماری پیشگیری کرد. در مورد عفونت‌ها نیز رعایت بهداشت فردی و خود داری از رفتارهای پرخطر جنسی بسیار مهم است به همین جهت آموزش بهداشت جنسی در صدر برنامه‌های اورولوژیست‌ها برای این بیماران است. به طور کل همه ما باید برای سلامت خود اهمیت فراوانی قائل شویم و ضمن رعایت اصول اولیه بهداشتی با شروع اولین علائم ناراحتی به پزشک مراجعه نماییم. معاینات منظم سالیانه می تواند باعث کشف بیماریها در مراحل اولیه شود. انجمن اورولوژی ایران نیز روزی را در اسفند ماه به عنوان روز سلامت مردان نامگذاری کرده است که در تشویق آنان برای مراجعه و انجام معاینات موثر است.

چه رژیم غذایی را پیشنهاد می کنید؟

جمله‌ای است که که می‌گوید” بگو چه می‌خوری تا بگویم که هستی” . افرادی که به سلامت آنچه می خورند اهمیت می دهند، به طور کل از سلامت و طول عمل بیشتری برخوردار هستند.

امروزه با پیشرفت دانش به ارزش برخی مواد غذایی و غیر مفید بودن برخی دیگر و به اثرات آنان در سلامت عمومی بدن و همچنین پیشگیری از بیماریهایی چون انسداد عروق ، سرطان ها، دیابت ، بیماریهای سیستم ایمنی، پیری زودرس و … پی برده‌ایم. دستگاه ادارای – تناسلی نیز به عنوان عضوی از بدن انسان از تغذیه سالم سود و از تغذیه و عادتهای ناسالم زیان خواهد دید. با توجه به مطالبی که در قسمتهای پیشین ذکر شد با مصرف مایعات کافی و موادی همانند سبزیجات و میوه‌جات تازه که حاوی آنتی اکسیدان‌های فراوان برای خنثی کردن سموم بدن هستند و یا مصرف مکمل‌های حاوی مواد ضروری و آنتی اکسیدان‌های مختلف، می توان احتمال ابتلا به برخی از بیماری‌ها از جمله سرطان را کاهش داد در همین رابطه باید از مصرف غذاهای آماده که حاوی قند، نمک ، چربی زیاد و سموم اکسیدانی زیاد هستند خودداری و از مصرف سیگار، مواد مخدر، الکل و همچنین حضور در محیط‌هایی با هوای آلوده پرهیز نمود. در مورد تشکیل سنگهای معمولی، محدود کردن میزان کلسیم موجود در رژیم غذایی تاثیر چندانی در عدم شکل‌گیری این سنگها ندارد و بیماران می‌توانند تا روزی یک گرم کلسیم (سه لیوان شیر و یا معادل آن) مصرف نمایند. البته برخی افراد که به دلیل عادت‌های خاص غذایی و یا شغلی (همانند چوپان‌ها و یا افراد شاغل در صنایع مربوطه ) روزانه مقادیر زیادی گوشت و شیر مصرف می‌کنند، باید مصرف شیر و یا مواد گوشتی خود را محدود نمایند. مصرف مایعات کافی در حدود رزی ۳- ۵/۲ لیتر می‌تواند از بروز سنگها جلوگیری کرده و شدت عفونتهای اکتسابی را کاهش دهد.

شما اهمیت زیادی برای پرداختن به مسائل زناشویی و اختلالات و کم‌توانی و ناتوانی جنسی قائل هستید. ممکن است علت آنرا شرح دهید؟

همگی قبول داریم که خانواده واحد بنیادین جوامع انسانی است و در خانواده است که شالوده شخصیت فرد و سلامت جسمی و روانی او شکل می‌گیرد و تمامی این موارد در یک خانواده با محیط عاطفی سالم امکان پذیر است. بدیهی است که رابطه زناشویی یکی از ارکان اساسی تشکیل خانواده است و هر گونه اختلالی که در روند صحیح این رابطه به وجود آید باعث پیامدهای مهمی در کاهش ضریب سلامت افراد خانواده می‌گردد. رضایت زن و مرد از زندگی مشترک، اصل اولیه است و برای حصول به این رضایت دو طرفه ، داشتن بدنی سالم ، اندامهای سالم و دانش کافی در زمینه برقرار روابط عاطفی و جنسی برای طرفین ضروری است . در جوامع سنتی ، جوانان در خانواده و محیط های آموزش در زمینه های یاد شده ، کمتر آموزش می‌بینند و اطلاعات خود را از منابعی کسب می‌کنند که متاسفانه بیشتر بدآموزی دارند. مسائل عاطفی و جنسی برای جوانان پر رمز و راز بوده و از بحث و گفتگو در باره مشکلات جنسی حتی در بین زوجین اجتناب می‌شود و جای بسی تاسف است که بسیاری از نابسامانی‌های خانوادگی، طلاق‌ و ضایعات اجتماعی گسترده حاصل از آن را که به دلیل نارضایتی زن و یا مرد از زندگی جنسی آنان در خانواده حادث می گردد را می توان با درمانهای ساده بر طرف کرد و از آثار مخرب فردی و اجتماعی ذکر شده پیشگری نمود.

ولی به دلیل عدم مراجعه به موقع و بروز اختلالات مزمن که علت اصلی آن نیز اکثرا پوشیده باقی می‌ماند، جامعه گرفتار نابسامانی‌های ذکر شده می‌باشد. لذا من توصیه می کنم که زوجین در صورت احساس وجود مشکل در روابط عاطفی و جنسی خود و یا اختلافات ظاهرا بی دلیل حتما به مشاورین و متخصصین اورولوژی مراجه کنند. در طی سالهای طبابت، بیماران متعددی داشته‌ام که پس از سالها زندگی مشترک (حتی تا ۱۰ سال ) هنوز همسر باکره است و پس از مراجعه با درمانهای ساده‌، مشکل برطرف شده است که این درمان می‌توانست در همان ابتدای زندگی مشترک انجام شود و سالها موجب رنج این بیماران نشود. کم کاری و یا اختلال در ترشح غدد مختلف بدن از جمله هیپوفیز، تیروئید، غدد فوق کلیوی، تخمدان و بیضه ها و چاقی واستفاده از داروها نیز در سنین مختلف باعث اختلال عملکرد جنسی در افراد می‌شوند. بخصوص پدیده ای که به نام یائسگی مردان شناخته می ‌شود که به غلط آنرا به افزایش سن نسبت می دهند که قابل درمان است.

به طور کل مراجعه و انجام معاینات سالیانه به شکل مرتب و منظم می‌تواند به تشخیص زودرس بیماری‌ها و ارتقاء کیفیت زندگی و افزایش طول عمر کمک شایانی بنماید.