چهار استراتژی ایران برای پوشش همگانی سلامت

به گزارش قائم آنلاین، دکتر تبریزی در مراسم بزرگداشت پوشش همگانی سلامت با بیان اینکه در سال ۲۰۰۸ قرار بود نظام‌های سلامت به سمت تحقق عدالت در سلامت، دسترسی همگانی به خدمات سلامت و جامعه سالم حرکت کنند، گفت: اما در عمل کشورها عمدتا به سمت بیمارستان محوری و تجاری شدن نظام سلامت پیش رفتند و به همین دلیل شاهد چند پارگی خدمات در کشورها بودیم. بر همین اساس اصلاحاتی در پیش گرفته شد و سازمان بهداشت جهانی اهداف ۱۷ گانه‌ای را در قالب اهداف توسعه پایدار مطرح کرد که یکی از اصول آن پوشش همگانی سلامت است و هدفش ارتقای کیفیت خدمات برای دستیابی به سطوح مطلوب سلامت برای همه آحاد جامعه است.

وی با بیان اینکه یکی از ابعاد پوشش همگانی سلامت، پوشش جمعیتی است، گفت: در ایران جمعیت روستایی، عشایری و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر تحت پوشش قرار دارند و یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت عشایر نیز تحت پوشش هستند. همچنین پوشش جمعیت شهرهای بالای ۲۰ هزار نفر که بالغ بر ۵۶ میلیون نفر هستند، پوشش جمعیت حاشیه نشین و سکونت‌های غیر رسمی که حدود ۱۱ میلیون نفرند، بیمه شدن ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به صورت رایگان و مشارکت بخش دولتی و خصوصی در ارائه خدمات از اقداماتی بود که طی این سال‌ها انجام شده است.

وی با بیان اینکه ابعاد پوشش همگانی سلامت شامل پوشش جمعیتی، پوشش هزینه‌ای، پوشش خدماتی و ارتقای کیفیت است، ادامه داد: همچنین راه اندازی ۱۷ هزار و ۹۴۵ خانه بهداشت، ۲۹۷ پایگاه روستایی، ۲۷۹۴ مرکز جامع خدمات سلامت روستایی، ۵۴۸۹ پایگاه سلامت شهری، ۲۷۲۳ مرکز خدمات جامع سلامت شهری و بکارگیری ۳۱ هزار و ۴۲۴ بهورز و ۲۰ هزار و ۷۱ مراقب سلامت از جمله اقدامات شبکه بهداشتی بوده است. به عنوان مثال در سال ۱۳۹۲، ۲۳۵۴ مرکز خدمات جامع سلامت شهری داشته‌ایم که این تعداد در سال ۹۸ به ۲۷۲۳ مرکز رسیده است. همچنین در سال ۹۲، ۲۳۱۰ پایگاه سلامت شهری داشته‌ایم که این تعداد در سال ۹۸ به ۵۴۸۹ پایگاه رسیده است. بطوریکه در حال حاضر ۹۸ درصد جمعیت روستایی و ۹۳ درصد جمعیت شهری تحت پوشش نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی قرار گرفته‌اند. در عین حال عمده تاثیر ما در روستاها بوده و در شهرها و حاشیه شهرها حضور موثری نداشتیم که باید تقویت شود.

وی ادامه داد: در سال ۹۷، ۸۸.۳ درصد از جمعیت شهری، ۹۹ درصد از جمعیت روستایی، ۹۱ درصد از جمعیت عشایری و ۸۸.۵ درصد از جمعیت حاشیه شهرها حداقل یکبار از ما خدمت دریافت کرده‌اند که بطور کلی ۹۱ درصد جمعیت را شامل می‌شوند. همچنین بطور متوسط هر خدمت گیرنده ۵.۱۳ درصد خدمت دریافت کرده است.

وی با بیان اینکه یکی از برنامه‌های پیش روی ما ساماندهی ارائه خدمات بهداشتی درمانی به جامعه عشایری کشور است، گفت: بر همین اساس راه اندازی ۱۲۰ خانه بهداشت عشایری، اختصاص ۲۱۶ مجوز بهورز عشایری و اختصاص ۱۵ مجوز مامای عشایری از جمله اقداماتی است که در دستور کار داریم.

تبریزی تاکید کرد: بسته خدمتی ما بر اساس بار بیماری‌ها و سال‌های از دست رفته عمر گسترش یافته است و خدمات سلامت روان، سلامت دهان و دندان، HIV و … نیز در این بسته خدمتی ارائه می‌شوند. همچنین برنامه پزشک خانواده در استان‌های فارس و مازندران اجرا شده و با حمایت جدی بیمه سلامت و تامین اجتماعی و بخش خصوصی انجام شده است.

وی افزود: در بعد پوشش هزینه‌ای باید اقداماتی را انجام می‌دادیم که شامل کاهش پرداخت از جیب مردم که البته باید تاکید کنم که تمام خدمات ما در روستاها به صورت رایگان ارائه می‌شود، اجرای پزشک خانواده در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و اجرای آن در استان‌های فارس و مازندران و همچنین ارائه خدمت در نزدیک‌ترین فاصله از جمعیت بوده است که اتفاق افتاده است، اما در تجمیع و افزایش منابع به دلیل بروز تحریم‌های ظالمانه نتوانستیم اعتبارات و منابع خوبی را جذب کنیم.

تبریزی تاکید کرد: حرکت از نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی به سمت پوشش همگانی سلامت، اقدامی بزرگ است که نیازمند مدیریت و بازتعریف نظام ارائه خدمت، مشارکت بخش خصوصی و دولتی و تجمیع منابع سلامت است که در این زمینه معاونت‌های توسعه و درمان و سازمان بیمه سلامت نیز نقش دارند. امسال و سال آینده چهار استراتژی شامل تقویت پرونده الکترونیک سلامت، اجرای طرح هر خانه یک پایگاه سلامت، ارتقای مستمر کیفیت و اجرای برنامه پزشک خانواده را دنبال می‌کنیم.