رسانه‌ها به مددگیری از علوم شناختی احتیاج دارند

به گزارش قائم آنلاین، فرانک شیروانی عضو کمیته علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس در گفت‌وگو ، در رابطه با تولیدات رسانه‌ای مبتنی بر حوزه‌شناختی و اینکه چگونه می‌تواند مشکلات برخورد با حریفان رسانه‌ای را کاهش دهد؟گفت: برای غلبه بر بسیاری از مشکلاتی که در این حوزه متوجه افراد خواهد بود، توجه به سواد رسانه‌ای حائز اهمیت است. شخصی که دارای سواد رسانه‌ای است ماهیت نقش‌ها و عملکردهای رسانه‌ها را در جامعه درک می‌کند. شهروندانی که سواد رسانه‌ای دارند می‌توانند نمایندگان واقعی رسانه را تشخیص دهند و تحت تأثیر محتوای موارد تولید شده، بدون بررسی قرار نگیرند.

*باید در جهت آموزش سواد رسانه‌ای راهبردهای ملی اتخاذ شود

وی با بیان اینکه سواد رسانه‌ای برای تمام شهروندان احتیاج است و نقش مهمی برای تمامی نسل‌ها خصوصاً نسل‌های جوانتر دارد،‌یادآور شد: باید به این مهم توجه کرد که برخورداری شهروندان از سواد رسانه‌ای نیازمند آموزش است و از آنجایی که زندگی امروز، زندگی رسانه‌ای است، کیفیت اطلاعات دریافتی بر انتخاب‌های ما و پیامدهای آن اثر می‌گذارد. باید در جهت آموزش سواد رسانه‌ای، راهبردهای ملی اتخاذ شود و نگاه نقادانه، اخلاقی و مسؤولانه به پیام‌های رسانه‌ای را در میان شهروندان، تشویق و ترویج کرد.

*تغییر زاویه دید مخاطبان در دراز مدت امکانپذیر خواهد بود

این جامعه شناس در پاسخ به این سوال که آیا تغییر دید زاویه مخاطبان در رسانه‌ها، امکانپذیر است؟ خاطر نشان کرد: ابتدا باید اشاره‌ای به اینکه «مخاطب کیست؟» داشته باشیم. به طور کلی مخاطب کسی است که داوطلبانه به محتوا یا رسانه معینی روی می‌آورد. اما از نظر روابط عمومی، مخاطب گروهی از افراد هستند که ارتباط‌‌گر می‌خواهد به آنان دسترسی داشته باشد. ارتباط به هر شکلی که برقرار شود، حداقل ۳ عنصر را در خود دارد. فرستنده (منبع)، پیام، گیرنده (مخاطب). هر سه عنصر ویژگی‌هایی دارد که اگر مورد توجه قرار نگیرد به عنوان موانع ارتباط از اثربخشی آن می‌کاهد به طوری که در بسیاری موارد، اثربخشی یک پیام به صفر رسیده و از بین می‌رود. اما اگر روی عناصر درست کار شود با اثربخشی بالا، تغییر زاویه دید مخاطبان نیز در درازمدت امکانپذیر خواهد بود.

* ارتباط مؤثر زمانی برقرار می‌شود که پیام فرستنده، متناسب با ویژگی‌های مخاطب طراحی می‌شود

شیروانی در ادامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی اینکه چگونه علوم‌شناختی می‌تواند پیش‌بینی‌کننده استقبال مخاطبان از برنامه‌ای خاص باشد؟ اظهار داشت: اگر ارتباط مؤثر بین رسانه‌ها و مخاطبان شکل بگیرد، پیش‌بینی استقبال مخاطبان از برنامه‌ای خاص تا حد زیادی امکانپذیر خواهد شد. اما ارتباط مؤثر چه زمانی شکل می‌گیرد؟ ارتباط مؤثر زمانی برقرار می‌شود که پیام فرستنده، متناسب با ویژگی‌های مخاطب طراحی می‌شود. برنامه‌ریزان ارتباطی باید دسته‌بندی درستی از مخاطبان انجام دهند. ویژگی‌های آنان را بدانند و در زمان و مکان مناسب، برنامه‌ای خاص را تولید کنند و ارائه دهند.

*قطعا همه رسانه‌ها به مدد‌گیری از علوم شناختی احتیاج دارند

عضو کمیته علمی کنفرانس علوم شناختی و رسانه درباره اینکه چه حوزه‌هایی از رسانه‌ها نیاز به مددگیری از علوم شناختی دارند؟  تاکید کرد: قطعاً همه رسانه‌ها به مددگیری از علوم شناختی احتیاج دارند اما بعضی از رسانه‌ها به علت بی‌توجهی به این حوزه، بیشتر مهجور مانده‌اند. ما امروز با کمبود منابع نوشتاری قابل اعتماد، مواجه هستیم بنابراین شناخت درست از اهمیت متون، حائز توجه است در همه زمینه‌ها و حتی در زمینه مسائل حیطه علوم شناختی، مردم سریع به سراغ سرچ کردن در اینترنت می‌روند و این در حالی است که منابع سره از ناسره متأسفانه به درستی مشخص نیست. لازم است که با مشخص کردن منابع اصلی و مهم که واقعاً نیازمند ترجمه به فارسی هستند روی این مهم تأکید بیشتری بشود.

*گرفتن بازخورد مثبت از مخاطبان رسانه‌ها اهمیت دارد چرا که نسبت این تاثیر با تغذیه از نظر مخاطب افزایش می‌یابد

 این مدرس دانشگاه درباره اینکه برای گرفتن بازخورد مثبت از مخاطبان رسانه‌ها، چه روش‌هایی را با توجه به اهمیت در نظر گرفتن حیطه علوم ‌شناختی می‌توان اتخاذ کرد؟ تصریح کرد: به طور کلی بازخورد نوعی برگشت پیام ارتباطی است که در آن گیرنده به طور عامدانه یا غیرعامدانه به پیام فرستنده واکنش نشان می‌دهد و این پیام‌ها به فرستنده فرصت محک و ارزیابی وضعیت ارتباطی خود با مخاطبانش را می‌دهد. موارد زیادی در گرفتن بازخورد مثبت از مخاطبان رسانه‌ها اهمیت دارد و در این میان نکته قابل توجه این است که نسبت این تأثیر با تغذیه از نظر مخاطب افزایش پیدا می‌کند و در غیر این صورت تأثیر ثابت مانده و حتی کمتر می‌شود. اگر بازخورد نظرات مخاطب در سیستم رسانه عملیاتی شده و به سمت او فرستاده شود، مخاطب با تجربه حس ارزشمند و محتوای مفیدتر بازخورد مثبت‌تری خواهد داشت.