آینده مبهم تأمین کسری بودجه دولت از طریق انتشار اوراق

اما اینکه کسری بودجه دولت از چه محلی تامین شود موضوعی بود که بسیار مورد بحث قرار داشت و همانطور که احتمال آن وجود داشت دولت به سمت انتشار بیشتر اوراق و سهام شرکت‌ها حرکت کرد.

گزارش جدید بانک مرکزی نشان داد که در راستای تامین کسری بودجه در مدت اخیر ده‌ها هزار میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر کرده است؛ به طوری که تاکنون هفت مرحله اوراق بدهی دولت حراج شده و بانک مرکزی مدعی است که توانسته از این طریق ۳۶ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دولت را بدون آنکه نقدینگی جدیدی خلق شود تامین کنند، البته قرار است برنامه تامین مالی کسری بودجه از طریق حراج هر هفته توسط بانک مرکزی برگزار شود و اوراق دولت به بانک‌ها و نهادهای مالی غیر بانکی فروخته خواهد شد.

این در حالی اتفاق افتاده که در بودجه امسال ۱۷۴/۷ هزار میلیارد تومان واگذاری دارایی مالی تعیین شده است.
با توجه به اینکه دولت نمی‌تواند دیگر روی درآمد نفتی مصوب به طور کامل حساب کند یا حتی همانطور که کارشناسان از قبل پیش‌بینی و به دولت هشدار داده بودند فروش اموال و املاک دولتی تا سقف ۵۰ هزار میلیارد تومان چندان قابل تحقق نیست دولت ناچار است تا حد ممکن کسری بودجه خود را از محل فروش اوراق و سهام شرکت‌ها یا از این سو حراج اوراق بدهی از سوی بانک مرکزی تامین کنند.

با وجود تخمین‌هایی که درباره کسری بودجه و راهکارهای تامین آن وجود داشته است تاکنون سازمان برنامه و بودجه گزارش رسمی درباره جزئیات کسری و نحوه تامین آن منتشر نکرده است.
گفتنی است برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند تأمین مالی از طریق انتشار اوراق دولتی که به معنی تضمین پرداخت آن در سررسید است، نوعی بدهکار کردن دولت آینده محسوب می‌گردد و به تعبیر دیگر، به تعویق انداختن بحران کسری بودجه خواهد بود.

بازی مالیاتی در زمین بورس
از سوی دیگر، افزایش اقبال عمومی به بازار سرمایه و ورود قابل توجه نقدینگی به این بازار، درحالی‌که به‌اعتقاد برخی کارشناسان اقتصادی مانع بروز تورم و التهاب در بازارهای موازی شده، به راهکاری برای افزایش درآمد مالیاتی دولت نیز تبدیل شده است.

انتشار رسمی عملکرد درآمدهای مالیاتی دولت در سال ۱۳۹۸ ابعاد جالبی از کسب درآمد مالیاتی دولت از محل رونق بورس را نشان می‌دهد.

عملکرد مالیات بر نقل و انتقال سهام در سال ۹۸ حدود چهار هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال ۹۷ بالغ بر ۵۰۰ درصد رشد نشان می‌دهد، این میزان نزدیک به ۵۰ درصد از کل مالیات بر ثروت در سال ۹۸ می‌باشد.

عباس علوی راد، کارشناس اقتصادی معتقد است، به‌نظر می‌رسد دولت به‌خوبی در حال استفاده از کارت رونق بورس در جهت کسب درآمدهای مالیاتی می‌باشد. حالا فقط این پرسش باقی می‌ماند: دولت چقدر نسبت به درآمدهای اکتسابی و آینده بورس مسئولیت‌پذیر خواهد بود؟