نشست «فلسفه اسلامی و حقوق بشر در ایام بیماری فراگیر» در مانیل

به گزارش قائم آنلاین، به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی،در این نشست که به صورت همزمان و زنده از طریق فضای مجازی «زوم» و «فیسبوک» برگزار شد، جمع قابل توجهی از فرهیختگان دینی و اساتید و دانشجویان از ایران و فیلیپین شرکت داشتند. همچنین، مهمان ویژه این نشست، سید مفید حسینی‌کوهساری، معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه کشورمان و استاد دانشگاه بود.

نظر به بروز بیماری فراگیر کووید ـ ۱۹ و با توجه به این واقعیت که بهداشت و تندرستی عمومی عاملی کلیدی در برخورداری جامعه از صلح و پیشرفت محسوب می‌شود، رایزنی فرهنگی کشورمان در فیلیپین بر آن شد که مباحث پیرامون فلسفه اسلامی و حقوق بشر را به بحث و گفت‌وگو گذاشته و به شرکت‌کنندگان این امکان را بدهد که دیدگاه‌های خود را مطرح کنند.

از نکات مثبت این نشست علمی، شرکت دانشجویان و طلاب برخی از دانشگاه‌ها و حوزه‌های دینی کاتولیک مطرح در فیلیپین از جمله دانشگاه «سان کارلوس» از دانشگاه‌های مطرح فیلیپین واقع در شهر سیبو (دومین شهر بزرگ فیلیپین)، دانشگاه «سی وی یو» از دانشگاه‌های مطرح در منطقه لوزان و دانشگاه کاتولیکی «یو – اس – تی» وابسته به واتیکان واقع در مانیل، دانشگاه دولتی میندانائو شعبه مرکزی شهر اسلامی مراوی واقع در مجمع الجزایر میندانائو و حوزه‌های کاتولیکی «پادشاهی مسیح» و «ماموریت» از فیلیپین بود.

در این نشست علمی، تیرمزی عبدالله از دانشگاه دولتی میندانائو ـ مراوی، مونا لیزا پانگان از دانشگاه آتئنو مانیل، روچی ماتیانزو، استاد فلسفه دانشگاه سن توماس مانیل حضور داشتند.

مرتضی صبوری، رایزن فرهنگی کشورمان در فیلیپین در سخنانی، به تشریح پیامدهای فرهنگی و اجتماعی فراگیری ویروس کرونا در جهان پرداخت و اشاره کرد: در مقابله با این ویروس مرگبار، دولت‌‎ها برای حفاظت از مردم بعضا متوسل به اقدامات و تدابیری شدند که در شرایط عادی سازمان‌های حقوق بشری توسل به این اقدامات را نقض حقوق بشر و خلاف اخلاق فردی و اجتماعی تلقی می‌کنند، ولی اینک بواسطه یک خطر فراگیر و مرگبار، توسل دولت‌ها به این اقدامات توجیه‌پذیر شده است، هرچند که همزمان برخی نهادهای حقوق بشری کماکان مخالف توسل به این اقدامات به صورت گسترده، هستند و ادعا دارند دولت‌ها نباید به بهانه مقابله با کرونا و حفظ سلامت مردم، ناقض سایر حقوق مردم شوند.

وی بیان کرد: در نگاه کلی اسلام، حقوق در دو بخش کلی قابل توجه است؛ حقوق بشر و حقوق خداوند که در هر دوی این حقوق که زیرمجموعه‌های متعدد دارند، اسلام به وظایف و مسئولیت‌ها و تکالیفی اشاره دارد که برخی از آنها در حقوق بین‌الملل هم آمده است و برخی موارد هم بین ادیان ابراهیمی مشترک است و توجه به این حقوق در شرایط موجود می‌تواند بشر را در مقابله با کرونا یاری رساند.

صبوری افزود: براساس تحولات و وقایع موجود در جوامع بشری که از پیامدهای فراگیری کرونا است، رایزنی فرهنگی ایران در فیلیپین از اساتید و فضلای دینی و دانشگاهی ایران و فیلیپین دعوت کرد تا به این مسئله از دیدگاه فلسفه اسلامی نظری داشته باشند و در این چارچوب حسینی‌کوهساری، از اندیشمندان حوزه و دانشگاه جمهوری اسلامی ایران، دعوت ما را پذیرفت که به عنوان سخنران اصلی این نشست به تشریح جایگاه حقوق بشر در فلسفه اسلامی در عصر کرونا بپردازد.

***ویروس کرونا ضعف و ناتوانی بشر را نشان داد

حسینی‌کوهساری، معاون امور بین‎‌الملل حوزه‌های علمیه ایران و استاد دانشگاه در سخنان خود، گفت: موضوع انتخاب شده در زمینه منطق اسلام در باره حقوق بشر در ایام بیماری فراگیر، مطلبی پر اهمیت است زیرا این بیماری همه‌گیر مشکلی بزرگ نه تنها برای بیماران بلکه برای همه ابنای بشر است و این که نه تنها بر مسأله سلامتی تاثیر گذاشته است بلکه مجموعه‌ای از اثرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، روحی، معنوی و… را نیز به همراه آورده است، بنابراین هنگامی که سخن از بیماری فراگیر می‌گوییم، تنها سلامتی مد نظر ما نیست بلکه شامل ابعاد دیگری نیز در زندگی ما می‌شود.

وی افزود: زندگی و حیات از نظر اسلام دارای اهمیت ویژه‌ای است و توجه به اهداف زندگی امری ضروری است زیرا زندگی یک عطیه خداوندی است که باید حفظ شود به طوریکه کشتن یک نفر از نظر اسلام مانند کشتن همه و نجات یک انسان مانند نجات همه است.

حسینی‌کوهساری به تشریح حقوق بشر پرداخت و گفت: اسلام از زمان شکل‌گیری جنین، حقوقی را برای وی در نظر می‌گیرد هرچند که نکات تربیتی و بهداشتی اسلام در باب کودک بیش از انعقاد نطفه و حتی به دوره ازدواج زن و مرد برمی‌گردد.

وی تأکید کرد: بر اساس فلسفه اسلامی، انسان در سختی آفریده شده است اما می‌تواند با کمک ابداعات و ابتکارات خویش در کنار توجه به معنویات، مشکلات را بر طرف کند. گسترش این بیماری فراگیر به خوبی نشان داد که دیدگاه‌های مغرورانه غرب مبنی بر این که انسان در اوج پیشرفت و امکانات هست و تقریبا به همه خواسته‌های خود رسیده است و قدرت مطلق است، نادرست است زیرا این بیماری فراگیر و نامریی، ناتوانی بشر در رویارویی با آن را به خوبی نشان داد.

در پایان دیگر، اساتید و دانشجویان نقطه نظرات خود را در باب تلقی از حقوق بشر در جهان امروز با تأکید بر شرایط حاصل از فراگیری ویروس کرونا بیان کردند.