اینجا، نبض زندگی می‌زند

به گزارش قائم آنلاین، در تقویم رسمی کشور، پنجم تا یازدهم مرداد ماه به عنوان هفته انتقال خون نامگذاری شده است و وقتی نگاهی به نام‌های هر روز از این هفته می‌اندازیم، نهم مردادماه مصادف با روز اهدای خون، از اهمیت ویژه‌ای در این هفته برخوردار است.

بر اساس این گزارش، اهدای خون هنگامی رخ می‌دهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می‌کند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایش‌های غربالگری و تأیید سلامتی به منظور تهیه فراورده‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد، یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می‌شود.

حجم خون جمع‌آوری شده در اکثر کشورها، ۴۵۰ میلی لیتر یعنی کمتر از ۱۰ درصد حجم کل خون است (یک فرد بالغ به طور متوسط ۵٫۴ تا ۵٫۵ لیتر خون دارد). در بعضی کشورها ۲۵۰ میلی لیتر خون گرفته می‌شود. بدن انسان مایع از دست رفته را بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت جبران می‌کند. گاهی این زمان تا ۳۶ ساعت هم طول می‌کشد میزان گلبول قرمز خون از دست رفته ظرف مدت ۳ هفته جایگزین می‌شود و میزان آهن خون طی مدت ۸ هفته جایگزین می‌شود.

با توجه به این نکته که عمر گلبول قرمز فقط ۳۵ روز و پلاکت تنها ۳ روز پس از اهدای خون است و بعد از این مدت نمی‌توان از آن استفاده کرد؛ می‌توان به اهمیت  وجود ذخیره منظمی از خون پی برد؛ هنگامی که مردم به طور منظم خون اهدا کنند، سرویس انتقال خون می‌تواند جمع‌آوری خون را به نحوی طراحی نماید که به طور عادی مقدار کافی از هر گروه خونی جهت رفع نیازهای کشور در دسترس باشد.

مصرف کنندگان اصلی خون و فرآورده‌های آن در ایران شامل بیماران تالاسمی، بیماران مبتلا به انواع هموفیلی، بیماران دیالیزی، بیماران نیازمند به جراحی‌های بزرگ (مثل جراحی قلب، کلیه، مغز استخوان و زنان)، مبتلایان به بیماری‌های خونریزی دهنده، نوزادان مبتلا به زردی ناشی از ناسازگاری خون مادر و جنین، پیوند اعضا، سوختگی‌های شدید، کم خونی‌های مزمن و انواع سرطان به ویژه در مرحله شیمی درمانی هستند.

سالانه در کشور ما نزدیک به سه میلیون و ۶۰۰ هزار واحد خون و فرآورده از سازمان انتقال خون به مراکز درمانی بیمارستانی توزیع می‌شود. ۲۰ درصد از خون اهدایی مردم به مصرف بیماران خاص و تالاسمی می‌رسد.

شیوع ویروس کرونا سبب شده تا بسیاری از افراد از ترس ابتلاء به بیماری، مراجعه کمتری به مراکز انتقال خون داشته باشند. در حالی که مراکز انتقال خون ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی تاکید دارند کرونا یک بیماری تنفسی است و اهدای خون خطری را برای افراد اهدا کننده نخواهد داشت.

نیاز به خون و فرآورده های خون همیشگی و روزانه است و عمر فرآورده های خون مانند پلاكت فقط سه روز است پس حضور داوطلبان و اهداكنندگان خون در پایگاهها باید مستمر باشد.

با توجه به شیوع فاز دوم كرونا ویروس انتقال خون بیش از هر زمان دیگری به حمایت مردم نوعدوست به ویژه اهداكنندگان خون دارد .

كلیه موازین و دستورالعمل های بهداشتی در مراكز انتقال خون رعایت می شود و تجهیزات استریل و ضدعفونی می شوند و جای هیچ گونه نگرانی نیست . لذا از مردم عزیز و ایثارگر درخواست داریم با خیالی آسوده به پایگاههای انتقال خون مراجعه كنند و خون خود را برای كمك به بیماران نیازمند اهدا كنند.

آقایان هر سه ماه یكبار درواقع سالی چهار بار و بانوان هر چهار ماه یكبار می توانند خون اهدا كنند.

شرایط سنی اهدای خون از ١٨ سال تا ٦٠ سال و برای اهداكنندگان مستمر خون تا ٦٥ سال هست.

بیشترین رنج سنی در چهار ماهه امسال برای اهدای خون سن ٣٥ تا ٤٤ سال در استان بوده است.

شاخص اهدای خون در كشور ٢٧ در هزار است اما این شاخص در مازندران ٣٩ در هزار است یعنی به ازای هر هزار نفر جمعیت در استان ٣٩ نفر اهدای خون می كنند.

پس به لحاظ شاخص اهدای خون بعد از استان سمنان رتبه دوم را در كشور داریم و در چهار ماهه سال جاری  استان مازندران جزو چهار استان در كشور است  كه  در اهدای خون از سایر استانها پیشی گرفته است.

از این رو با توجه به فرا رسیدن نهم مرداد ماه روز اهدای خون و نیز کاهش مراجعه اهداکنندگان در این روزهای کرونایی، گفت‌وگویی را با چند تن از مسئولان و اهداکنندگان مستمر خون در استان مازندران انجام دادیم تا زوایای اهمیت اهدای خون و ضرورت حضور در پایگاه‌های انتقال خون در این ایام کرونایی را متذکر شویم.

کاهش قابل توجه اهداکنندگان خون در موج دوم کرونا

با شروع موج دوم شیوع ویروس کرونا در استان تعداد مراجعه کنندگان خون به پایگاه‌های انتقال خون مازندران کاهش یافته است و این در حالی است که نیاز به خون و فرآورده های آن همیشگی و روزانه است و بیماران نیازمند به خون، چشم انتظار این مایع حیاتی هستند.

با توجه به شیوع مجدد بیماری کرونا، ذوالفقار تقوی در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ با تایید این موضوع از بهبود یافتگان کووید ۱۹ درخواست کرد تا پلاسمای خود را اهدا کنند.

وی از بهبودیافتگان این بیماری خواست به شکرانه بازیابی سلامتی‌شان، با اهدای پلاسما به نجات جان دیگر بیماران کرونایی که به تازگی مبتلا شدند، کمک کنند.

مدیرکل انتقال خون مازندران خاطرنشان کرد: پلاسمای بهبود یافتگان ویروس کرونا به دلیل وجود پادتن ضد ویروس برای نجات بیماران مفید است و بر اساس استانداردهای جهانی بهترین زمان برای اهدای پلاسما یک ماه پس از بهبودی است.

تقوی ادامه داد: با توجه به اثربخشی پلاسماهای اهدایی بهبودیافتگان کووید ۱۹ در نجات جان بیماران تازه مبتلا شده به این ویروس، از کسانی که یک ماه از بهبودی‌شان می‌گذرد، درخواست می‌کنیم به بخش اهدای پلاسما در پایگاه انتقال خون مراجعه کنند و در این عمل انسان‌دوستانه شرکت کنند.

وی با بیان اینکه از ابتدای اردیبهشت ماه تاکنون حدود ۱۰۰ واحد پلاسمای خون دریافت کردیم، اظهار کرد: با توجه به گسترده شدن شیوع کرونا در استان، همچنان نیازمند پلاسمای خون بهبودیافتگان هستیم.

مدیرکل انتقال خون مازندران تصریح کرد: با توجه به اینکه نیاز به خون و فرآورده های خونی دائمی است، از تمامی افرادی که توانایی اهدای خون را دارند، تقاضا می‌کنیم تا با مراجعه به پایگاه‌های انتقال خون سراسر استان برای تامین خون‌های مورد نیاز بیماران همکاری کنند.

این مسئول تاکید کرد: در پایگاه‌های انتقال خون پروتکل‌های بهداشتی، کاملا رعایت می‌شود و همه تجهیزات کاملا استریل است و اهداکنندگان خون بدون هیچ نگرانی و دغدغه به مراکز اهدای خون در سطح استان مراجعه کنند و با اهدای یک واحد خون سالم جان، سه بیمار را از مرگ نجات دهند.

تقوی درباره وضعیت ذخایر خونی مازندران باتوجه به پیک دوم شیوع کرونا، اظهار کرد: اسفند ماه امسال باتوجه به شیوع ویروس کرونا با کاهش مراجعه‌کنندگان در پایگاه‌های انتقال خون مازندران مواجه شدیم به‌طوری‌که ذخایر خون مازندران کاهش ۶۰درصدی را تجربه کرده است که به مرور و با حضور اهداکنندگان این مشکل کمتر و کمتر شد و در خرداد ماه به حالت مطلوب رسید.

وی افزود: در موج دوم کرونا نیز با کاهش مراجعه‌کنندگان مواجه شد به‌طوری‌که روز گذشته در پایگاه انتقال خون مرکز مازندران با کاهش قابل توجه متقاضیان اهدای خون روبه‌رو شدیم.

مدیرکل انتقال خون مازندران با بیان اینکه مردم باید بدانند نیاز به خون و فرآورده‌های خونی، نیازی مستمر و روزانه است، اضافه کرد: در این روزهای سخت کرونایی برخی از اهداکنندگان خون به علت نگرانی از ابتلا به کرونا اهدای خون را به تعویق انداختند در حالی که باید بدانند نیاز به خون و فرآورده‌های آن یک نیاز روزانه و مستمر است.

این مسؤول با اعلام اینکه پایگاه‌های انتقال خون شهرهای آمل، ساری و بابل در دو شیفت صبح و عصر  و بقیه پایگاه در شیفت صبح  فعال  هستند، تصریح کرد: مردم مازندران به ویژه جوانان که علایم بیماری ندارند و از سلامت مطلوب برخوردارند، درخواست داریم با رعایت  نکات بهداشتی به منظور پیشگیری از کاهش ذخایر خون در استان  به مراکز اهدای خون مراجعه کنند و با اهدای این مایع حیات بخش به نجات جان بیماران کمک کنند و آنان را فراموش نکنند.

وجود بیش از ۴ هزار بیمار خاص در مازندران

تقوی یادآور شد: در استان مازندران بیش از ۴ هزار بیمار خاص ( تالاسمی ، هموفیلی، سرطانی و دیالیزی ) داریم که از مصرف کنندگان دائمی خون و فرآورده‌های خون هستند و از آنجایی که  بیماران تالاسمی باید هردوهفته یک‌بار تزریق خون داشته باشند، باید اهدای خون روزانه و مستمر باشد و البته در کنار این بیماران، مصدومان تصادفات رانندگی، عمل های جراحی، نوزادان و مادران باردار نیز نیازمند خون هستند.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه نیاز به خون همیشگی است و عمر فرآورده‌های خون مانند پلاکت فقط سه روز است از مردم استان درخواست داریم حضور مستمر داشته باشند و خون اهدا کنند.

یک شهروند مازندرانی: تاکنون ۲۰ بار خون اهدا کرده‌ام/پس از اهدای خون، زندگیم تغییر کرد

کیوان عزیزی ۵۰ ساله یکی از شهروندان مازندرانی که بیش از ۲۰ بار اهدای خون داشته است؛ در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: از سال ۱۳۸۰ تاکنون با حضور در پایگاه‌های انتقال خون استان، به صورت مستمر، خون اهدا می‌کنم.

وی در پاسخ به این سوال که چه چیزی باعث حضور شما برای نخستین بار در مراکز اهدای خون شد، گفت: یادم هست که آن سال ماه رمضان بود و بعد از افطار می‌شد خون اهدا کرد و من با این باور، که این کارم، زکات سلامت بدنم است، با حضور در مرکز انتقال خون قائم‌شهر، اقدام به اهدای خون برای نخستین بار کردم.

این اهدا کننده خون خاطرنشان کرد: پس از اهدای خون، احساس خیلی خوبی داشتم و پس از آن به این اعتقاد رسیدم که در خیلی از جاها که ممکن بود حادثه‌ای برایم رخ دهد، این کار مانع از اتفاق حادثه ناگوار در زندگی‌ام شد و احساس می‌کردم یک چیزی مرا از این وقایع تلخ، نجات می‌دهد.

عزیزی ادامه داد: پس از اهدای خون، لمس کردم که دارد زندگی من، هم به لحاظ مادی، هم گشایش در کارها و هم ایمنی در برابر اتفاقات و حادثه‌های تلخ، تغییر پیدا می‌کند و پس از آن شروع به اهدای خون کردم و سالی دو تا سه بار به مراکز اهدای خون می‌روم.

اهدای خون، برکات زیادی در زندگیم داشت

وی در پاسخ به این سوال که چه شد اهدای خون شما پس از بار نخست، ادامه پیدا کرد و به بار بیستم رسید؛ عنوان کرد: هر انسانی که می‌خواهد برای بار اول، خون بدهد کمی استرس دارد، من هم داشتم اما پس از اهدای خون، احساس کردم سبک شدم و انگار روی ابرها راه می‌رفتم و همواره برکت این کارم را در زندگیم حس کردم؛بعد به دوستان و آشنایان پیشنهاد می‌کردم که خون، اهدا کنند و حتی همراه آن‌ها برای انتقال خون به مراکز می‌رفتم.

این اهدا کننده خون در پاسخ به این سوال که آیا تا کنون به این موضوع فکر کردید که خون‌های اهدایی شما به دست چه کسی می‌رسد؛ بیان کرد: من قبل‌تر در کارهای درمانی فعالیت می‌کردم، خیلی از بیماران خاص و تالاسمی را می‌دیدم که برای دریافت خون به مراکز و بیمارستان‌ها مراجعه می‌کردند و پیش خود فکر می‌کردم این خون‌ها را چه کسی به این افراد می‌دهد و پس از آن، هر زمانی که خون اهدا می‌کردم، تصورم این بود که خون من برای یکی از این بیماران خاص، استفاده می‌شود.

مردم نگران اهدای خون در ایام کرونا نباشند

عزیزی در پاسخ به این سوال که خیلی از مردم در ایام کرونا به دلیل اضطراب و نگرانی بابت ابتلا از اهدای خون و حضور در مراکز انتقال خون، امتناع می‌کنند؛ گفت: من خودم در قبل از سال نو و در دوران آغازین شیوع کرونا، اقدام به اهدای خون کردم و به مردم می‌گویم کرونا هیچ ارتباطی به پایگاه‌های خون ندارد و نظافت و رعایت بهداشت به طور کامل در مراکز انتقال خون رعایت می‌شود و جای هیچ نگرانی نیست.

وی در این خصوص که خیلی از مردم از کنار اهدای خون، خیلی ساده می‌گذرند و پیش خود می‌گویند خوب افرادی هستند که خون اهدا می‌کنند و در واقع دغدغه اهدای خون ندارند، به این افراد چه توصیه‌ای دارید؛ گفت: من هم پیش خودم می‌توانستم بگویم چه دلیلی دارد سالی دو تا سه بار بروم و خون اهدا کنم، اما با خودم فکر کردم امکان دارد روزی فرزند من یا یکی از بستگانم، به خون نیازمند باشد اما در آن لحظه اگر نباشند افرادی که با حضور در این مراکز خون اهدا نکنند، چه اتفاقی خواهد افتاد و لذا این موضوع چنان ذهنم را درگیر می‌کرد که اهدای خونم را هر بار تکرار کنم.

این اهدا کننده خون در توصیه به مردم و شهروندان مازندرانی در خصوص اهدای خون، اعلام کرد: کمتر کسی است که نداند بیماری تالاسمی در این استان، چقدر زیاد است و چه تعداد افراد، نیازمند خون هستند و لذا اهدای خون توسط مردم، مطمینا برای دنیا و آخرت‌شان موثر و مفید است.

عزیزی در پاسخ به این سوال که برای ترویج فرهنگ اهدای خون در میان شهروندان، چه اقداماتی باید صورت بگیرد، اذعان کرد: تبلیغات اهدای خون نباید تنها به هفته انتقال خون محدود شود و باید در طول سال، این موضوع در رسانه‌ها، صداوسیما و سایر مراکز فرهنگی، تبلیغ و فرهنگ سازی شود و من تصور می‌کنم تنها یک عده خاصی هستند که خون اهدا می‌کنند و باید با بیان فواید و تبلیغات خیلی گسترده‌تر این امر در صداو سیما از طریق ساخت فیلم و کلیپ منتشر شود و احساس می‌کنم در این خصوص، خیلی کم کار شده است.

تعدا پایگاه‌های سیار در شهرهای مازندران، کم است

وی در پاسخ به این سوال که چه تقاضا و مطالبه‌ای از مسئولان برای ترویج فرهنگ انتقال خون دارید، بیان کرد: من فکر می‌کنم تنها صرف داشتن یک مرکز انتقال خون در شهر بزرگی مثل ساری، کفایت نمی‌کند، و باید تعداد مراکز انتقال خون سیار در استان افزوده شود؛ در گذشته یک سری مراکز سیاری وجود بود که برای مردم قابل دسترس‌تر بود و معتقدم وجود اتوبوس‌های سیار انتقال خون، می‌تواند خیلی در جذب اهداکنندگان جدید مفید باشد.

این اهدا کننده خون متذکر شد: موضوع بعدی اینکه امکانات در مرکز استان به نسبت شهرستان قائم‌شهر خیلی بیشتر و امکانات و تجهیزات بهتری دارند، از این گذشته تمیزی و رسیدگی در آن بیشتر است و انتظار داریم این امکانات در تمامی شهرهای استان، فراهم شود.

طی ماه‌های اخیر با اوج گرفتن شیوع کرونا و خطر ابتلا به این ویروس منحوس، موجب شده است تا خیلی از اهداکنندگان دائمی و داوطلب، قید مراجعه به پایگاه‌های انتقال خون و اهدای خون را بزنند؛ که این امر موجب کاهش حجم خون‌های اهدایی در پایگاه‌های گوناگون انتقال خون سراسر استان شده است.

گفتنی است با توجه به حجم تقریبا ثابت میزان تقاضا برای خون در استان، کاهش میزان خون اهدایی از سوی مردم، می‌تواند در دراز مدت، مشکلاتی را برای متقاضیان خون در استان به بار آورد.