نگرش ها را تغییر دهید / با همان نگرش سابق، وجود این سازمان جدید نیز کاری از پیش نمی برد

به گزارش قائم آنلاین، پس از پیگیری زیاد، سازمان مدیریت پسماند مازندران تاسیس شد و شهردار سابق تنکابن که از نیروهای خوش فکر و باسابقه در این بخش است با حکم استاندار مازندران به عنوان مدیرعامل سازمان پسماند معرفی شد و همانگونه که همه توقع دارند، ما نیز امیدواریم این سازمان با یک برنامه منطقی و روزآمد، ورودی عالمانه به موضوع زباله داشته باشد اما در این خصوص چند نکته را قابل توجه می دانم .:

نخست اینکه اقلیم مازندران، با اقلیم استانهای بیابانی و نیمه بیابانی تفاوت بنیادین دارد. شاید دفن زباله در استانی که رود، چشمه و جنگلی چشمگیر ندارد و منابع آب های زیرزمینی آن نیز در عمق ۱۵۰ متری از سطح زمین قرار دارند، تبعات زیست محیطی کمتری داشته باشد اما تجمیع و دفن زباله در استانی که هر جایش یک رودخانه، چشمه، جنگل، مزرعه کشاورزی و مرتع دارد و در یک کلمه یک “زیست بوم” است و آب های زیرزمینی اش نیز در برخی مناطق جلگه ای تنها چند متر از سطح زمین پایین تر است، کار گذاشتن یک بمب ساعتی نامحسوس در زیر پوست طبیعت است، کاری که در چندین نقطه در سطح استان اعم از مناطق کوهستانی، جنگلی و حتی در مجاورت دریای خزر انجام می شود و هنوز هم ادامه دارد و توقع ما از مدیرعامل جدید پسماند این است که جلوی دفن زباله را در تمام ” لندفیل ها ” از پشتکوه دودانگه تا حاشیه دریای خزر در محمودآباد و فریدونکنار و همچنین در حاشیه جنگل ها مانند انجیل سی بابل و در حاشیه رودتلار در قائم شهربگیرد.

دوم این که در گذشته کارگروهی با عنوان کارگروه مدیریت پسماند استان به مدیریت معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران و با عضویت دستگاه های اجرایی و شهرداران فعالیت می کرد اما گام مهم و اساسی در این زمینه برنداشت و یکی از دلایل اصلی آن هم این بود که این کارگروه، متولی خاصی نداشت و حوزه معاونت هماهنگی امور عمرانی با آن گستردگی وظایف، نمی توانست بر این امر مهم، مدیریت راهبردی اعمال کند و امروز تاسیس چنین سازمانی، می تواند فضا را به سمت انجام اقدامات کارشناسی شده و اجرای طرح های پایدار سوق دهد.

در گام سوم این که حوزه پسماند در مازندران نیاز به یک “تغییر نگرش بزرگ” دارد و از مدیریت این سازمان انتظار می رود در این زمینه پیشگام باشد و زنگ های خطر را در این بخش برای همه اعم از مدیران و شهروندان به صدا در بیاورد . چون هم خاک، هم منابع آب های سطحی و زیرسطحی و دریای خزر و هم هوای مازندران در چنبره تهدید های خفه کننده پسماند قرار دارد. این تغییر نگاه نیز تنها در صورت افزایش آگاهی عمومی از فرایند بازیافت و نقش مهم شهروندان در این فرایند ایجاد خواهد شد.

چهارم هم این که اگر زباله شهرها در مناطقی دفن شود، خطری بزرگ برای زیست بوم است و بوی بد آن تا شعاع گسترده ای می رود و محل تجمع انواع میکروب است و شیرابه یا سم حاصل از انباشت انواع مختلف زباله نیز مانند گدازه های آتش فشان، هر نوع حیاتی را بر سر راه خود نابود می کنند. از دیگرسو اگر زباله را بسوزانیم نیز گازهای خطرناک ناشی از سوختن لاستیک و پلاستیک و برخی مواد شیمیایی و اسیدی موجود در زباله ها، هوا و آسمان جلگه مازندران را آلوده می کند و به مرور، حوزه اثر آن به ریه شهروندان می رسد و تبعات جبران ناپذیری برای سلامت همگان به ویژه کودکان و سالمندان خواهد داشت.

وپنجم اینکه تنها مسیر علمی برای مدیریت پسماند، اجرای مکانیسم های موثر برای تفکیک زباله های تر و خشک در محل تولید یعنی آشپزخانه منازل است. در این صورت می توان بیش از ۵۰ درصد زباله های خشک و بازیافتی را به مسیر خود سوق داد که سود کلانی برای استان دارد ضمن این که زباله های تر در این مکانیسم، تبدیل به کود آلی و اورگانیک می شوند که زمین حاصلخیز مازندران، تشنه آن است تا با انواع کودهای شیمیایی جایگزین شود و به میکرواوگانیسم های مفید خاک، در حاصلخیز کردن اراضی کمک کند.

نکته آخر این که همه ما توقع داریم از امروز که چنین سازمانی به عنوان متولی، اعلام موجودیت کرد درخصوص مدیریت پسماند در مقایسه با گذشته، شاهد تفاوت در عملکرد باشیم. اگر امروز در چندین نقطه استان، زباله دفن می شود، فردا و فرداها باید زباله را تفکیک و به معنای واقعی کلمه مدیریت کرد . این در حالی است که دفن زباله و یا سوزاندن آن، هردو مصداق مخفی کردن زباله است و ابداً به معنای مدیریت پسماند نیست .

به قلم دکتر محسن گرجی