پامپئو سیاست خارجی آمریکا را به ناکجاآباد کشانده است

به گزارش قائم آنلاین، روزنامه واشنگتن پست در تحلیلی با عنوان “مایک پامپئو، بدترین وزیر خارجه تاریخ است” نوشته است: «مایک پامپئو در پر کردن ده‌ها سمت ارشد در وزارت خارجه آمریکا کوتاهی کرده و در عین حال در دوره وی صدها دیپلمات کارکشته طی تصفیه‌های سیاسی سمت‌هایشان را ترک کرده و یا از سمتشان کنار گذاشته شده‌اند. سطح روحیه نیز به شکلی تاریخی پایین آمده است. در مطالعات انجام شده در میان کارکنان، در فاصله ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ سطح کسانی که گفته‌اند رهبران ارشد وزارت خارجه آمریکا “سطح بالای صداقت و تمامیت را حفظ نکردند” افزایش ۳۴ درصدی داشته است.

شاید علت آن این است که خود مایک پامپئو احکام قانونی کنگره را به چالش کشیده، قانون محدود کردن فروش سلاح به عربستان را دور زده، کارمندانش را مامور به انجام امورات شخصی خودش و همسرش کرده و بازرس کل وزارت خارجه را که درباره قانون شکنی‌هایش تحقیق می‌کرد، اخراج کرده است.

چند روز پیش پامپئو یک خط قرمز اخلاقی دیگر را هم با سخنرانی کردن برای کنوانسیون ملی جمهوری‌خواهان رد کرده و به این ترتیب خط‌مشی قانونی صریح وزارت خارجه را که با چنین حضورهایی مخالفت دارد، مورد بی‌اعتنایی قرار داد. سخنرانی‌ای که او ایراد کرد، یک سخنرانی ضعیف و آکنده از ادعاهای غلط یا مضحک بود، همچون اینکه “نوه‌های ما در کتاب‌های تاریخشان درباره توافق اخیر اسرائیل و امارات خواهند خواند.” شاید اگر که آنها کارشناس امور خاورمیانه شوند.

پامپئو که احتمالا برای نامزدی برای ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۴ بلندپروازی می‌کند، بی‌تردید امید دارد مسئولیت اکثر فجایع دیپلماتیک نهایتا به گردن دونالد ترامپ بیفتد؛ به ویژه اگر که ترامپ در انتخابات نوامبر پیش رو شکست بخورد. اما این نماینده سابق ایالت کانزاس در کنگره آمریکا نباید آنقدر راحت شانه خالی کند. بله این سیاست خارجی ترامپ بوده است. اما نحوه هدایت پامپئو در قبال آن سبب شد که یک سری از بدترین آسیب‌های دیپلماتیک چند دهه گذشته، به ویژه در ارتباط با هم‌پیمانان نزدیکش به آن وارد شود.

یک مثال خوب را می‌توان در مناظرات ماه جاری میلادی بر سر ایران در شورای امنیت سازمان ملل دید. تحت فشار اخبار دیگر، شکست دولت ترامپ در تمدید تحریم علیه ایران توجه چندانی را جلب نکرد. اما این موضوع یک جلوه گویا از این بود که پامپئو سیاست خارجی آمریکا را به ناکجاآباد کشانده است.

کمپین اعمال فشار آرمانی با امضای انحصاری پامپئو بوده است؛ ترامپ ۱۳ روز بعد از آنکه پامپئو در آوریل ۲۰۱۸ وزیر خارجه آمریکا شد، خروج آمریکا از توافق هسته‌ای چندجانبه مربوط به برنامه هسته‌ای ایران (برجام) را اعلام کرد. رئیس جمهوری آمریکا گفت خواستار مذاکره بر سر یک توافق دیگر است اما پامپئو سریعا جلوی این دورنما را با مطرح کردن ۱۲ شرط افراطی و فهماندن اینکه هدفش چیست، گرفت.

این روند ما را به نزاع‌ها در شورای امنیت کشاند، جایی که در آن پامپئو تلاش کرد با فشار تمدید تحریمی که در ماه اکتبر منقضی می‌شود، تمدید کند. هم‌پیمانان آمریکا تصدیق کردند تحریم جدید آنچه را که از توافق باقی مانده از بین می‌برد و به اخراج بازرسان سازمان ملل منجر می‌شود. این طبق نتیجه‌گیری آنها نیت واقعی پامپئو است.

نتیجه کار یک رای‌گیری به شدت تحقیرآمیز نامتوازن علیه قطعنامه آمریکا بود که انگلیس، آلمان و فرانسه از حمایت از آن امتناع کردند. واکنش پامپئو حمله علنی به هم‌پیمانان آمریکا بود. یک هفته بعد او تلاش‌هایش را تشدید کرده و به شورای امنیت اطلاع داد آمریکا به دنبال اجرای یک بند از توافق هسته‌ای است که به یک دولت اجازه اجرای یک‌جانبه تحمیل مجدد تحریم‌های سازمان ملل را می‌دهد – حتی با وجود اینکه واشنگتن دیگر طرفی از این معاهده نیست.

این مساله صحنه را حتی برای نزاعی سخت‌تر آماده کرده است. چند روز پیش رئیس شورای امنیت اعلام کرد، همه به جز یک عضو شورای امنیت این قمار آمریکا را غیرقانونی خوانده و رد کرده‌اند. واکنش آمریکا چه بود؟ طرح بیانیه‌ای دیگر که در آن نزدیکترین هم‌پیمانانش را مجددا مورد حمله قرار داده و متهم کرد. دنیل فرید، رئیس سابق بخش اروپا در وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید، پامپئو “به نظر می‌رسد از تفرقه لذت می‌برد”. او عنوان کرد، روابط آمریکا با اروپا “در بدترین وضعیتی است که می‌توانم به یاد بیاورم.”

دولت ترامپ با پایان دوره انتظار ۳۰ روزه در اواخر سپتامبر ممکن است تاکید کند که تحریم‌های جهانی مجددا اجرایی شده‌اند. اگر چنین کاری کند، این حکمی که برایش تلاش کرده احتمالا از سوی اکثر جهان از جمله دموکراسی‌های ارشد نادیده گرفته خواهد شد. آمریکا در آن صورت به شکلی کاملا مشهود منزوی خواهد شد و دوران تصدی مایک پامپئو به عنوان بدترین وزیر خارجه تاریخ به اوجش خواهد رسید.»