برنج؛ گنجی بی‌وفا برای شالیکاران!

به گزارش قائم آنلاین، در حالی به آخرین روزهای برداشت برنج در مازندران می‌رسیم که بازار فروش، همچنان همانند سال‌های گذشته دستخوش مشکلات فراوانی است.

در هر صورت، عدم حمایت دولت و دستگاه‌های متولی از کشاورزان که هم به تخصیص کود و سموم یارانه‌ای بر می‌گردد و هم به حمایت از بازار فروش ارقام جدید، دست کشاورزان را در حنایی گذاشته که با هیچ آبی، پاک نمی‌شود.

از سویی دیگر افزایش چند برابری هزینه‌های کاشت با توجه به سیاست‌های متاثر از دوران کرونا که موجب افزایش چند برابری دستمزد دستگاه‌های نشاکار به دلیل کمبود کارگر شد، نیز دست از هزینه‌های برداشت  بر نداشت و امسال را به یکی از پر هزینه‌بر ترین سال‌های کشاورزی برای تولیدکنندگان برنج در استان مبدل ساخت.

سالی که حالا در زمان فروش، با آزاد شدن برنج‌های در گل مانده وارداتی در گمرک، صدای کشاورزان را بیشتر در آورده است و باید دید در ادامه چیزی به جیب کشاورز می‌ماسد یا خیر؟!

به هر منظور، سیاست‌های حمایتی دولت از بخش کشاورزی به ویژه در تولید برنج، سال‌ها است که می‌لنگد و واقعا با این پای لنگ، نمی‌شود به تنظیم بازار، امیدی داشت؛ چرا که سودجویان حالا نه چند قدم بلکه چند ده قدم از دولتی‌ها جلوترند و هر چه دولت دست دراز کند، دستش به مخلان بازار نمی‌رسد.

جیب خالی کشاورزان از افزایش چند برابری هزینه‌ها/دیگر کشاورزی مقرون به صرفه نیست

باقری یکی از بنکداران فروش برنج در استان مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ در خصوص آخرین وضعیت بازار برنج در همین آغازین روزهای فصل برداشت برنج و ورود برنج‌های امساله به بازار، می‌گوید: قیمت برنج نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۱۰ درصد افزایش یافته است.

وی افزود: قیمت‌ برنج نسبت به سال گذشته مقدار بسیار کمی افزایش پیدا کرده است، اما نسبت به هزینه‌هایی که کشاورز برای به ثمر رسیدن محصول طی سال‌جاری، متحمل شده است، بسیار رقم و میزان ناچیزی است.

این فعال صنفی بازار برنج خاطرنشان کرد: به طور مثال، سم و کود طی سال جاری، دو تا سه برابر افزایش یافته است، سینی نشا و هزینه دستمزد ماشین نشاکار و کارگر افزایش قابل توجهی داشته است و در مجموع، برای کشاورز دیگر توجیه اقتصادی ندارد و واقعا پول خودش را هم نمی‌تواند بگیرد.

باقری ادامه داد: از این طرف، هزینه‌ها دو تا سه برابر شد، آن طرف برنج در کل می‌خواهد ۱۰ درصد افزایش داشته باشد، واقعا برای کشاورز، مقرون به صرفه خواهد بود؟

دولت حمایتی از کشاورز نمی‌کند/فروش مشکلی هر ساله برنج‌کاران

وی بیان کرد: البته دولت هم هیچ حمایتی از کشاورز نمی‌کند، کشاورز با همه این مشقت‌ها، اکنون با مشکل فروش مواجه است؛ چرا که برخی ارقام به کشاورز داده شده است که ما به عنوان کاسب، اصلا آن را خریدار نیستیم.

این بنکدار باسابقه بازار برنج، گفت: ارقامی مثل شیرودی که سال گذشته تا شب عید روی دست کشاورزان مانده بود و یا رقم روشن که همین حالا که تازه برداشت شده است، باز طرفداری ندارد و این اصلا مطلوب نیست که کشاورز با هزاران گرفتاری و چندین برابر هزینه، محصولش را برداشت می‌کند و حالا نتواند به فروش برساند و این واقعا ناراحت کننده است.

تازه‌ترین قیمت‌ها از انواع برنج در بازار/ افزایش چند برابری برنج‌های وارداتی

این فعال صنفی بازار برنج، در خصوص قیمت کنونی ارقام گوناگون برنج مطرح کرد: در حال حاضر هر کیلو برنج طارم بوجاری شده ۲۴ هزار تومان، برنج غیر بوجار ۲۰ الی ۲۲ هزار تومان، ندا هر کیلو حدود  ۸ تا ۱۰ هزار تومان، شیرودی هر کیلو ۱۶ الی ۱۷ هزار تومان، ارقامی مثل روشن قیمت توافقی و کمتری دارند.

باقری در خصوص ورود برنج‌های تخلیط شده به بازار و لطمه به برنج مازندران، تصریح کرد: در حال حاضر نیز انجام می‌گیرد و متاسفانه این امر گاه از سوی برخی کاسب‌های شناخته شده نیز صورت می‌گیرد؛ البته گاه یک کاسب، نادانسته باری را می‌خرد؛ مثلا شیرودی با هاشمی همخوانی دارد، ندا همخوانی دارد با برنج دو کشت، ندا سوزنی همخوانی نزدیکی دارد با طارم و این تشخیص را برای خیلی‌ها حتی کسبه سخت می‌کند و اینگونه به دلیل سودجویی، برخی‌ها دست به تخلیط می‌زنند.

وی در این باره که آیا ورود برنج‌های وارداتی تازه از گمرک آزاد شده به بازار تازه به راه افتاده برنج، لطمه می‌زند یا خیر، اعلام کرد: برنج‌های وارداتی ارتباط مستقیمی با نوسانات ارزی دارد و با این شرایط دلار، امسال قیمت خیلی بالایی دارند و با توجه به اینکه قیمتی بالاتر از برنج داخلی پیدا کرده است، نمی‌تواند لطمه‌ای به بازار امسال بزند.

فروش برنج مصرفی برای گذران زندگی!

این بنکدار باسابقه بازار برنج، متذکر شد: با توجه به افزایش برنج خاجی در بازار، افزایش قیمت برنج داخلی طی سال جاری وجود دارد، البته غالب افرادی که مشتری ثابت برنج خارجی هستند، علیرغم میل باطنی‌شان تنها به جهت قیمتی که داشت، اقدام به خرید می‌کردند و اکنون برنج خارجی با برنج ایرانی برابری و یا حتی گران تر است و بنظر می‌رسد بازار مطلوبی برای برنج را شاهد باشیم.

این فعال صنفی بازار برنج، یادآور شد: الیته گاه خیلی دردآور است که می‌بینیم کسی می‌آید و حدود ۱۰ تا ۲۰ کیلو برنج برای فروش می‌آورد تا خرج روزانه‌اش را پیش ببرد و واقعا مردم با مشکلات اقتصادی مواجه هستند و در واقع فرد با کوچک شدن سفره‌اش از برنج ذخیره مصرفی خود صرفنظر کرده و برای گذران زندگی اقدام به فروش می‌کند.

لزوم حمایت دولت از برنج‌کاران با خرید تضمینی/ دستگاه‌های نظارتی به صورت ویژه بازار را رصد کنند

باقری تصریح کرد: واقعا بازار برنج و خود کشاورز نیاز به حمایت جدی دولت دارد، باید بیایند و خرید تضمینی از کشاورز مثل سایر محصولات کنند؛ کشاورز با هزاران گرفتاری، سه تا ۴ ماه کار شبانه روزی، محصولش را برداشت می‌کند و تازه اول گرفتاری است که چطور، با چه قیمتی و چگونه باید بفروشد؟ باید خیال کشاورز از فروش جمع باشد.

وی تاکید کرد: دولت باید از باب حمایتی، کود، سموم و نهاده‌های تولید برنج را باید به کشاورز سوبسید دهد و باید با این برنامه‌ها، هزینه یک کشاورز را پایین بیاورد، اما متاسفانه کشاورزی که ۳ تا ۴ برابر هزینه می‌کند و باید برداشت هم ۳ تا ۴ برابر باشد، متاسفانه اینگونه نیست و زیان می‌بیند و از سویی دیگر هم هیچ حمایتی نمی‌شود.

این فعال صنفی بازار برنج، اذعان کرد: از یک سو باید خرید تضمینی برنج از کشاورز اجرایی شود و از سویی دیگر دستگاه‌های نظارتی و تعزیراتی باید با نظارت مستمر و جدی، برخورد قاطعی با متخلفان بازار برنج داشته باشند تا بازار برنج، دچار تشنج و لطمه نشود.

افزایش چند برابری کود و سموم، چیزی ته جیب کشاورز باقی نگذاشت

محمدی که خود هم کشاورز است و هم یک دکان خرید و فروش برنج دارد، نیز به خبرنگار ما می‌گوید: امسال قیمت برنج، افزایش چندانی نداشت و تقریبا هم قیمت با سال قبل است.

وی افزود: سمی که ما سال گذشته ۲۰ هزار تومان می‌خریدیم، امسال ۱۰۰ هزار تومان خریدیم و یا کودی که سال گذشته خود دولت آن را به ما ۳۰ هزار تومان می‌داد، امسال برایش ۸۰ هزار تومان پول دادیم و در برابر هزینه‌هایی که امسال بر کشاورز تحمیل شد، قیمت تغییری نداشته است.

این کشاورز و شاید بهتر باشد بگوییم فعال صنفی بازار برنج، می‌گوید: قیمت هر کیلو برنج طارم در کارخانه ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان است و در درب مغازه اگر بوجاری شده باشد، ۲۲ تا ۲۴ هزار تومان به صورت بسته بندی به فروش می‌رسد.

محمدی قیمت هر کیلو برنج بهنام را ۱۸ تا ۱۹ هزار تومان اعلام کرد و افزود: هر کیلو برنج روشن، ۱۳ تا ۱۴ هزار تومان است و همانند سال گذشته، بازار راکدی دارد و خیلی از کشاورزان، متضرر شده‌اند و هیچ حمایتی نمی‌شوند.

فروش برنج خارجی با کیسه‌های ایرانی/تخلیط؛ برند ایرانی را بدنام می‌کند

وی مشکل فعلی بازار برنج را تخلیط داست و گفت: متاسفانه برخی از افرادی که برنج خارجی وارد می‌کنند، بازار برنج را خراب می‌کنند و با تخلیط، برنج ایرانی را بدنام کرده‌اند؛ متاسفانه برنج‌های ارزان قیمت و بی کیفیت خارجی را وارد می‌کنند و در کیسه‌های با برند ایرانی با قیمت چندین برابر به فروش می‌رسانند و اینگونه هم برنج ایرانی را بدنام می‌کنند و هم بازار ما را به دلیل اینکه قیمت کمتری به مشتری می‌دهند، خراب و کساد می‌کنند.

این فعال صنفی می‌گوید: در سال گذشته برنج ۶ هزار تومانی را ۱۵ هراز تومان می‌فروختند و مایی که برنج ایرانی اصلی می‌فروختیم امکان رقابت با آن‌ها را نداشتیم؛ چرا که آن‌ها دست‌شان باز بود و به راحتی قیمت را افزایش و کاهش می‌دادند و مشتری استان‌های دیگر، واقعا برنج را نمی‌شناسد که بخواهد تشخیص دهد ما گران به او قیمت نمی‌دهیم.

این کشاورز اضافه کرد: از دولت و مسئولان می‌خواهیم هم حمایت از کشاورز و هم نظارت بر بازار را جدی بگیرند تا هم کشاورز و هم کاسب با انصاف، زیان نبیند و به جایش برخی سودجو، از این آب گل آلود، شاه ماهی برای خودشان صید کنند.

کلام پایانی؛ دود پا پس کشیدن‌های دولت به چشم کشاورزان و کسبه با انصاف

«حذف ارز دولتی»، «محدود کردن واردات از سوی دولت» و «سودجویی برخی از تجار» مهم‌ترین دلایلی است که برای افزایش قیمت برنج وارداتی و برنج داخلی مطرح می‌شود.

البته از وقتی گفته شد که دلار ۴۲۰۰ تومانی به واردات برنج داده نمی‌شود و باید از دلار نیمایی استفاده شود، بهانه‌ای برای ایجاد نوسان در بازار برنج فراهم شد؛ البته باید گفت وقتی سیاستی تغییر می‌کند و قرار می‌شود ارز نیمایی به برنج تخصیص داده شود، قبل از آن باید آن‌قدر پشتوانه داخلی قوی شود و انبارها و سیلوها را پر کنند که لطمه به بازار وارد نشود.

البته عدم دسترسی واردکنندگان به همین ارز نیمایی، موجب شد تا چند صد تن از برنج‌های وارداتی در گمرکات، اجازه ترخیص نگیرند و حالا در فصل برداشت برنج، در یک تصمیم ناخوشایند برای کشاورزان، آزاد شده است و کم کم راهی بازار می‌شوند.

بازار برنج، هر ساله با تنش‌هایی از واردات و تخصیص ارز دولتی گرفته تا افزایش قیمت کود و سم و هزینه‌های جانبی تولید برای کشاورز و از افزایش نرخ شالیکوبی‌ها گرفته تا سودجویی و تخلیط برنج، دچار آسیب‌های جدی و کهنه‌ای است که با عقب نشینی دولت و دستگاه‌های نظارتی، راه به جایی نبرده است و دود این پا پس کشیدن‌ها و پا پیش گذاشتن سودجویان، تنها به چشم کشاورز و کسبه با انصافی می‌رود که سعی در آرامش بازار دارند، اما زورشان به تنهایی به مخلان بازار نمی‌رسد.