صرفه جویی ۲.۵ میلیارد دلاری در مصرف بنزین

به گزارش قائم آنلاین، وضعیت در متروی تهران خوب نیست.دولت به وظایف قانونی خود عمل نکرده و با کم شدن مسافر به دلیل شیوع کرونا دیگری پولی از یارانه نفت نمی دهد.

متروی برای توسعه و خرید واگن نیازمند اعتبارات است اما  تامین منابع کار سختی است و حتی امکان دارد ساخت ۱۲ ایستگاه مترو تا پایان سال هم دچار مشکل شود.

 با لیلا موسوی مدیر شرکت سرمایه گذاری مترو تهران و حومه در این باره به گفت و‌گو نشستیم.

چند درصد سفرهای درون شهری با حمل و نقل عمومی انجام می شود؟چندایستگاه فعال داریم.

در حال حاضر در شهر بزرگی مثل تهران نزدیک به ۵۱ درصد (مترو ۱۴ درصد، اتوبوسرانی ۱۶ درصد، تاکسیرانی ۲۱ درصد) سفرهای درون شهریاز طریق حمل و نقل همگانی صورت می‌گیرد. در این راستا متروی تهران بهعنوان یکی از گزینه‌های حمل و نقل عمومی با افزایش سهم خود از سفرهایدرون شهری، تا حد زیادی هزینه جابجایی مسافران را نسبت به سایر وسایط‌حمل و نقل همگانی کاهش می‌دهد.

۱۲۶ ایستگاه فعال و‌ ۲۳۴ کیلومتر خطوط ریلی داریم

هم اکنون متروی پایتخت با ۲۳۴ کیلومتر طول خطوط ریلی و ۱۲۶ ایستگاهفعال در حال خدمت‌رسانی به شهروندان پایتخت و استان البرز است. مترویتهران امروز با جابه‌جایی تعداد زیادی مسافر در روز، سهم مهمی در کاهشآلودگی‌های زیست محیطی و زمان سفرهای درون شهری دارد که خود بهافزایش بهره‌وری و بالندگی اقتصاد تهران و جلوگیری از هدر رفت سرمایه‌های کلان انسانی و مالی در سطح ملی می‌انجامد.

در حال حاضر سهم جابه جایی مسافر با مترو ۱۵ درصد است چه برنامه ای برای افزایش این سهم دارید؟

افزایش ۳ درصد سهم جابه جایی مسافر تا ۳ سال آینده

ما متعهدیم تا براساس پیش‌بینی شهرداری تهران، تا سال ۱۴۰۲ به سهم ۱۸ درصد از سرانه حمل و نقل عمومی در تهران دست پیدا کرده و این روند راهمچنان در راستای تحقق کامل چشم‌انداز ادامه دهیم.

هر سفر مترو چقدر در کاهش مصرف سوخت تاثیر دارد؟

۰/۷ لیتر صرفه جویی در مصرف سوخت با هر سفر مترو /صرفه جویی ۲.۵ میلیارد دلاری در مصرف سوخت

طبق آمار منتشر شده به ازای هر سفر با مترو ۷/۰ لیتر صرفه‌جویی درمصرف بنزین انجام می‌شود که با احتساب تحقق بیش از۹ میلیارد جابه‌جایی متوسط متروی تهران تاکنون بیش از ۲٫۵میلیارد دلار صرفه جویی در مصرف بنزین داشته‌ایم.

در حال حاضر وضعیت اجرایی شدن ظرفیت ماده ۱۲ در مترو تهران چگونهاست؟(استفاده از منابع نفتی در قبال صرفه جویی سوخت در مترو) 

شورای اقتصاد در تاریخ ۱/۳/۹۶ مطابق با درخواست وزارت نفت، طرحتوسعه حمل و نقل مسافر با قطار شهری در تهران و ۸ کلان‌شهر کشور را باموضوع سرمایه‌گذاری از محل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیرتصویب کرد.

مبلغ ۹٫۸ سنت دلار به عنوان معادل مبلغ صرفه جویی سوخت تا مدت ۱۰ سال

براساس این طرح به ازای هر سفر جدید ایجاد شده در خطوط مترو باناوگان جدید به نسبت دوره مبنای مندرج در مصوبه، مبلغ ۹٫۸ سنت دلار بهعنوان معادل مبلغ صرفه جویی سوخت تا مدت ۱۰ سال به مترو تعلق خواهدگرفت.

تاکنون چقدر از این منابع را دریافت کرده اید؟

۱۶۵۰ میلیارد ریال از دولت یارانه سوخت گرفته ایم

مترو تهران تاکنون موفق به دریافت نزدیک ۱۶۵۰میلیارد ریال از محل منابعماده ۱۲ شده است و با توجه به پیش‌بینی‌های انجام شده و برآوردهایجابجایی مسافر، به صورت میانگین دریافت مبلغ ۴۰۰ میلیارد ریال به صورتماهیانه از محل منابع ماده ۱۲ متصور هستیم.

پولی که در این زمینه سال گذشته گرفتید صرف چه کاری شد. در این باره توضیح می دهید.

بخش عمده‌ای از مبلغ بازپرداخت ماده ۱۲ در سال ۹۸ به مترو تهران، صرفتکمیل پایانه قطارهای مترو تهران در شهرک اکباتان شد. توسعه پایانه‌هایقطارهای مترو از مهمترین اولویت‌های زیرساختی مترو است که موجبافزایش ضریب بهره‌وری قطارها و در نتیجه استفاده بهینه‌تر از ناوگان مترومی‌شود.

همچنین بخش دیگر مبالغ دریافتی از محل ماده ۱۲ صرف خرید ۲ رام قطارجدید شامل ۱۷ واگن از شرکت واگن سازی تهران شده است.

مزایای تسهیلات ماده ۱۲ در مترو تهران چیست؟

علاوه بر توسعه زیرساختها همچون ساخت پایانه ها و خرید ناوگان وتجهیزات، با توجه به عملیاتی شدن پرداخت‌های ماده ۱۲ در مترو تهران درسال ۹۸، طرح‌های توسعه زیرساخت‌های مترو برای سرمایه‌گذاران، بانکها وموسسات مالی و اعتباری و بازار سرمایه بسیار جذاب شده و تبدیل به یکنقطه قابل اتکا جهت بازپرداخت مبالغ سرمایه‌گذاری و تضمین سوددهی اینطرح‌ها شده است. همچنین این تسهیلات امکان فعال سازی ظرفیت هایقانون بودجه کشور همچون تبصره ۱۸ و ۱۹ قانون بودجه را برای طرحهایتوسعه ممترو فراهم کرده است.

افزایش سهم داخلی‌سازی واگن‌های جدید مترو در شرکت واگن‌سازی تهران

اولین و مهمترین اولویت متروی تهران تامین واگن‌های جدید برای خطوط فعلیمی‌باشد. در حال حاضر فقط برای خطوط ساخته شده موجود، ۱۵۰۰ واگن‌کمبود وجود دارد که شرکت مترو در تلاش است با استفاده از منابع مختلفاین کمبود را جبران کند.

عدم تعمیرات به موقع باعث استهلاک سریع تر ناوگان‌می شود

پرداخت‌های ماده ۱۲ در سال ۹۸ مهمترین بخش از منابع مالی در جهتافزایش ظرفیت داخلی‌سازی شرکت واگن‌سازی تهران برای تولید واگن‌هایجدید بوده است. همچنین بخشی از این بازپرداخت‌ها به تعمیرات اساسیقطارهای در سیر مترو  تخصیص یافته که در نتیجه منجر به افزایش ضریبآماده به کاری ناوگان مترو تهران شده است. عدم انجام تعمیرات اساسیناوگان باعث می‌شود ناوگان زودتر از موعد مقرر مستهلک شده و هزینه‌ای بهمراتب بالاتر از هزینه تعمیرات اساسی جهت جایگزینی تحمیل شود.

توجیه‌پذیر کردن مدل اقتصادی پروژه‌های خرید ناوگان به منظور استفاده ازتبصره ۱۸ و ۱۹ قانون بودجه کشور به کجا رسید؟ مدیران گله مند هستند که استفاده از این ظرفیت سخت است.

توافقات اولیه با سازمان برنامه و بودجه برای تامین ناوگان حمل و نقل عمومی

تبصره ۱۸ و ۱۹ قانون بودجه سنواتی کشور دو ظرفیت قانونی در بودجههستند که در تبصره ۱۸ به طرحهای اشتغالزا توسط دویلت تسهیلاتی اعطامی شود و در تبصره ۱۹ طرحهایی که با مشارکت بخش خصوصی در قالبمشارکت عمومی خصوص انجام می شوند شامل اعطای تسهیلات دولتیخواهند شد

متروی تهران مذاکرات گسترده‌ای را با سازمان برنامه و بودجه کشور بهمنظور استفاده از تسهیلات تبصره ۱۸ و ۱۹ قانون بودجه کشور به منظورتامین ناوگان متروی تهران آغاز کرده و در حال حاضر در مبحث تبصره ۱۸ توافقات اولیه لازم با سازمان برنامه و بودجه انجام شده و پیش‌نویس اولیهتفاهم‌نامه جهت تبادل نزد سازمان برنامه و بودجه می باشد.

در خصوص تبصره ۱۹ نیز مذاکره با سازمان برنامه و بودجه انجام شده و درحال مذاکره با سرمایه گذاران بخش خصوصی جهت تامین ناوگان مترو بااستفاده از این ظرفیت قانونی هستیم.

درآمدهای طرح توجیهی تامین ناوگان شامل درآمد فروش بلیت، تبلیغات محیطی و تسهیلات ماده ۱۲ است وضعیت در این بخش با توجه به شرایط کرونا چطور است؟

بازده پایین اقتصادی تامین ناوگان با قیمت پایین بلیت مترو

تامین ناوگان مترو به دلیل هزینه سرمایه‌گذاری بسیار بالا و بازده کم به دلیلقیمت پایین درآمد بلیت از توجیه اقتصادی کمی برخوردار است و تنها بااضافه شدن درآمد تسهیلات ماده ۱۲ امکان بازگشت سرمایه در طرح‌هایتوسعه‌ای مترو وجود خواهد داشت. اگر تسهیلات ماده ۱۲ به ناوگان مترواختصاص نیابد طرح جذابیت بسیار پایینی دارد و بانک‌ها و مؤسسات مالیعاملیت پرداخت تسهیلات در تبصره ۱۸ و ۱۹ قانون بودجه کشور رانمی‌پذیرند.

درآمد ماده ۱۲ در توجیه‌پذیری خرید ناوگان خطوط مترو، نقشی حیاتی راایفا می‌کند.

صدور ضمانت پرداخت تسهیلات ماده ۱۲ چگونه انجام‌می شود؟با توجه به شرایط اقتصادی سرمایه گذاران تمایلی به مشارکت دارند.

با توجه به تلاش‌های شرکت مترو در جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصیبرای طرح‌های توسعه‌ای مترو، یکی از مهمترین درخواست‌های بخشخصوصی، ارائه ضمانت‌های معتبر جهت تضمین درآمدهای محاسبه شده درطرح‌های توجیهی مترو است. از آنجا که در متن قانون ماده ۱۲ به ارائهتضامین لازم از سوی وزارت نفت در خصوص پرداخت تسهیلات ماده ۱۲ اشاره شده است، با همکاری شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت امکانصدور تضمین پرداخت تسهیلات ماده ۱۲ برای سرمایه‌گذاران در ابتدایپروژه فراهم شده و این مهم نقش بسیار حیاتی در تشویق سرمایه‌گذارانجهت ورود به پروژه‌های توسعه‌ای مترو خواهد داشت.

مذاکره با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی

شرکت متروی تهران با توجه به چالش‌های تامین مالی در سال‌های اخیر بهدنبال جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بوده و بدین منظور در چارت سازمانی خود اقدام به ایجاد تشکیلات مدیریت سرمایه‌گذاری کرده است.

مدیریت سرمایه‌گذاری از ابتدای فعالیت خود، طرح‌های توجیهی را به منظورسرمایه‌گذاری بخش خصوصی در دو بخش توسعه خطوط و تامین ناوگانتدوین نموده است. در تمامی طرح‌های تدوین شده بازپرداخت طرح‌های سرمایه‌گذاری از محل ماده ۱۲، اساس و بنیاد درآمدهای طرح‌ها بوده وهمانطور که در بندهای بالا نیز بدان اشاره شد بدون درآمدهای ماده ۱۲ طرحها دارای توجیه پذیری بسیار پایینی هستند و در نتیجه امکان مشارکتبخش خصوصی در آنها وجود ندارد.

در همین راستا و با استفاده از مدل‌های مالی بازطراحی شده توسعهزیرساخت‌های مترو با در نظر گرفتن مبالغ بازپرداخت ماده ۱۲، در حالحاضر مترو تهران در حال حاضر آمادهعقد تفاهمنامه‌های همکاری باپیمانکاران و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در فاز شمالی خط ۳، فاز شرقیخط ۴ و مشارکت عمومی خصوصی در خط ۱۰ مترو تهران است.

قرار بود اوراق صرفه‌جویی بر اساس ظرفیت حاصل از منابع ماده ۱۲ طراحی شود کار به کجا رسید؟

طراحی اوراق صرفه‌جویی در بورس انرژی/سررسید حداقل ۳ ساله برای اوراق

سازمان بورس برای اولین‌بار اقدام به طراحی اوراق صرفه‌جویی در بورسانرژی کرده است. از آنجایی که استفاده از این منابع مالی برای شرکت مترواز اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، لذا مدیریت سرمایه‌گذاری مترو باتمرکز ویژه بر این پروژه در تلاش است تا با همکاری سازمان بورس هر چهسریع‌تر از این ظرفیت تامین مالی استفاده کند.این اوراق بر مبنای میزانصرفه‌جویی انرژی محقق شده در نتیجه فعالیت‌های مشخص یک پروژهمنتشر می‌شود و در این طرح با توجه به مطالعات و محاسبات صورت گرفتهدوره سررسید حداقل ۳ ساله برای اوراق در نظر گرفته شده است.

مبنای اصلی تضمین پرداخت اصل و سود اوراق صرفه‌جویی انرژی از محلمنابع پیش‌بینی شده ماده ۱۲ در مترو تهران است.

هنوز ابهاماتی در خصوص ماده ۱۲ وجود دارد در این باره توضیح می دهید؟

ببینید! به این موضوع می‌توان اسم یارانه را گذاشت. هر صنعت و دستگاهاجرایی می‌تواند کار سرمایه‌گذاری انجام دهد که منجر به صرفه‌جوییسوخت شود و دولت در قالب ماده ۱۲ تا سقف معین برای آن صنعتبازپرداختی‌هایی دارد. برای ماده ۱۲ مصوبات مختلف از جمله مصوبات شورای اقتصاد وجود دارد. ما اگر واگن خریداری کنیم و این واگن ها حرکتکنند و به ازای هر مسافر ، اگر بیشتر از خط مبنای مورد نظرمسافر جابجاکنیم، به ازای هر مسافر ۹٫۸ سنت داده می‌شود. برای اینکه بتوانیم در واقعسرمایه‌گذاری لازم برای خرید واگن را انجام دهیم، این یارانه به ما کمک شایانی می‌کند.

خط مبنا چقدر است؟ در چه صورت مشمول دریافت یارانه می شوید.

باید روزانه یک میلیون و  ۸۰۰ هزار مسافر جابه جا کنیم تا مشمول یارانه سوخت شویم

خط مبنا در سه ماه است؛ یعنی ما بایدبه صورتروزانه تقریبا یک‌میلیون و۸۰۰ هزار مسافر را جابجا کنیم. اگر عملکرد ترددی ما بیشتر از یک‌میلیون و۸۰۰ هزار نفر باشد، شامل یارانه سوخت دولتی خواهیم شد، اما اگریک‌میلیون و ۸۰۰ هزار مسافر و یا یک مسافر از یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار همکمتر جابجا کنیم مشمول ماده ۱۲ نخواهیم شد.

این قانون در سال‌های گذشته به درستی اجرایی شده است؟

قانون ماده ۱۲ در سال ۹۳ و ۹۴ تصویب شده است و مصوبه شورای اقتصاد در سال ۹۶ را دارد. البته دو سالی مصوبه نداشت و ما بنا به دلایل مختلف، از مزایای قانون بهره‌مند نشدیم، اما در سال ۹۶ و سال ۹۷ باهمکاری وزارت نفت و همچنین شرکت بهینه سازی مصرف سوخت توانستیمطی هماهنگی‌هایی از این قانون بهره‌مند شویم و برای اولین بار توانستیممبلغی را به عنوان یارانه سوخت دریافت کنیم، چرا که روزانه بیش از ۲ میلیونمسافر را جابجا می‌ کردیم. واگن‌ها را هم تأمین کرده بودیم و مشمول قانونشده بودیم. اولین پرداختی در آذر سال گذشته بوده و حدود ۱۵۶ میلیاردتومان از دولت در این زمینه دریافت کرده‌ایم. نکته مهم این است که برایاولین‌بار این پول دریافت شد و توانستیم اقداماتی برای توسعه انجام دهیم.

خرید ۲ رام قطار با یارانه سوخت

به عنوان مثال؛ آخرین رام قطار که در اردیبهشت امسال تحویل داده شد، ازپول یارانه سوخت بود که توانستیم ۲ رام قطار خریداری کنیم.

ببینید ما مشکلاتی در مسیر استفاده از تبصره ۱۸ و ۱۹ داشتیم هر زمان که می‌خواستیم از ظرفیت قانونی تبصره ۱۸ و ۱۹ استفاده کنیم و طرح‌هایتوجیهی را به سازمان برنامه و بودجه و بانک‌ها ارائه می‌دادیم رد می‌کردند ومعتقد بودند که قیمت واگن زیاد است و قیمت بلیط کم است، اما از زمانی کهتوانستیم از ماده ۱۲ استفاده کنیم، موارد دیگر برای ما صرفه اقتصادی پیداکرد و توانستیم برای طرح‌هایی که قبلاً اعلام می‌شد توجیه اقتصادی نداردراهی باز کنیم و سرمایه‌گذار در این زمینه ورود کند. تبصره ۱۲ پول نفتاست، مصوبه دارد و اقدامات صورت‌گرفته در این زمینه توجیه‌پذیر است.

با وجود کرونا و‌کم شدن مسافر ایا می توانید از ماده ۱۲ استفاده کنید؟

توقف پرداختی های ماده ۱۲ با کرونا/عملا با کرونا یک سال را از دست می دهیم/دولت خط مبنا را تغییر دهد

کل مصوبه ده ساله است، قطعا ما یک‌سال آن را از دست می‌دهیم و معلومنیست بعداً چه خواهد شد. درخواست ما از سازمان برنامه و بودجه این استکه در بازه زمانی کرونا، خط مبنای استفاده از ماده ۱۲ را تغییر دهند. ببینیدعملکرد مسافر ما نصف شده است، اما ما تمام سرویس‌دهی‌ها را در متروانجام می‌دهیم. سرفاصله‌ها را کم نکرده‌ایم. هزینه تأمین و نگهداری ماپابرجاست، اما دیگر به دلیل کاهش مسافر نمی‌توانیم از قانون ۱۲ استفادهکنیم. درآمدهایمان هم کم شده است تقریبا تمام کارها را از دست داده‌ایم ومعلوم نیست چه زمان شرایط ما به حالت عادی بازگردد. من همین جا ازدولتی‌ها می‌‌خواهم تخفیف دهند و خط مبنا را با شرایط کرونا تغییر دهند تاما بتوانیم قدری هزینه‌های خود را تأمین کنیم.

قرارداد خرید ۱۰۴ واگن بسته شد؟

قرارداد آماده انعقاد است اما مشکلاتی در زمینه تامین مالی داریم قبلایارانه سوخت می گرفتیم کارها را پیش می بردیم

ما باید تأمین مالی داشته باشیم.. قبلا از طریق ماده ۱۲ می‌توانستیم تسهیلات بگیریم اما در حال حاضر تقریبا به در بسته خورده‌ایم.

در خصوص آخرین وضعیت واگن‌سازی توضیح می‌دهید؟

واگن سازی فقط تعمیرات دارد نه تولید

آخرین قرارداد واگن‌سازی همان دو رام قطاری بود که تحویل دادند. در حال حاضر کار ساخت در خط تولید ندارند و تنها کار تعمیرات قطار انجاممی‌شود. به دلیل مشکلات نقدینگی نمی‌توانیم سفارش قطعه بدهیم. مشکلات تحریم‌ها هم اضافه شده است. هر واگن قطار هجده ماه طول می‌کشد تاساخته شود. با توجه به شرایط فعلی هم سفارشی نداشته‌ایم.

به خاطر تحریم‌ها نمی‌توانیم پول بفرستیم

ما اگر همین امروز هم اراده کنیم هجده ماه پروسه کاری طول می‌کشد تاسفارش قطعه و ساخت بدهیم. به خاطر تحریم‌ها نمی‌توانیم پول بفرستیم. ماباید چندین برابر قیمت واقعی هزینه کنیم و همین امر باعث بروز مشکل شده است.