۶۴ درصد خانوارهای ایرانی، حداقل یک بیمه شده دارند

به گزارش قائم آنلاین، محمدرضا واعظ مهدوی در وبینار بررسی «اصول و ضوابط حاکم بر سطح‌بندی ارائه خدمات درمانی در نظام سلامت ایران» که به همت موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی برگزار شد با اشاره به مقوله عدالت در سلامت گفت: اگر بخواهیم اهداف نظام سلامت را بشماریم نظام های سلامت دارای سه سطح از اهداف هستند؛ سطح اول دسترسی به خدمات دارای کیفیت بهتر و بالاتر، سطح دوم عدالت یعنی تامین دسترسی همگانی به خدمات و سطح سوم پایداری منابع است و باید این نظام ها سازمان یابند تا این سه هدف محقق شوند.

وی با اشاره به شاخص های عدالت افزود: باید دید آیا برخورداری از امکانات برای همه خدمت گیرندگان فراهم شده است یا خیر؟ سوال این است که آیا خدمات ارائه شده تامین اجتماعی برای همه بیمه شدگان در تمام نقاط کشور فراهم است؟.

واعظ مهدوی با بیان اینکه شاخص “میانگین” به تنهایی کفایت نمی کند و باید از چالش میانگین عبور کنیم و به توزیع شاخص در مناطق جغرافیایی مختلف کشور برسیم گفت: بر اساس یک گزارش تامین اجتماعی در برخی مناطق بیمه شدگانی هستند که دسترسی به خدمات درمانی برای آنها فراهم نیست؛ که این اعم از خدمات تامین اجتماعی یا خدمات دانشگاه های علوم پزشکی، بخش دولتی و یا حتی خیریه می شود.

رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران  افزود: در سایر بخش ها نیز با این مسئله مواجه هستیم. به عنوان مثال یک نابرابری در درآمد بین شهر و روستا وجود دارد. یا اگر میانگین تخت  های بیمارستانی در کشور ۱.۵۹ است؛ اما این نرخ در برخی استان ها به ۰.۸۹ می رسد. در یک محاسبه آماری، مجموع بیمه شدگان کشور را درنظر گرفته ایم بر این مبنا که اگر خانواری یک نفر از اعضایش از یک نوع بیمه برخوردار باشد از ضریب امنیت اولیه ای بهره مند است.

وی ادامه داد: به میانگین کشوری ۶۴ درصد رسیدیم به این معنا که  در ۶۴ درصد خانوار، به طور متوسط یک فرد بیمه شده وجود دارد که این نرخ در برخی استان ها مثل سمنان و یزد ۹۵ درصد و در برخی استان ها ۲۶ درصد است. حال آنکه در خود سیستان و بلوچستان هم یک توزیع یکپارچه وجود ندارد. این نرخ در زاهدان ۵۵ درصد و در برخی مناطق مانند شهرستان سرباز  ۸ درصد است و از هر ۱۰۰ خانوار شهرستان سرباز فقط هشت خانوار بیمه اند و مستمری بیمه دریافت می کنند.

رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران با اشاره به اینکه در سطح بندی نیز باید به توزیع شاخص های جغرافیایی توجه داشته باشیم عنوان کرد: علاوه بر این توزیع بین گروه های مختلف اجتماعی و سطوح و دهک های درآمدی مهم است. آیا خدمات برای همه دهک ها به طور یکسان فراهم است؟  احیانا دهک های پردرآمدتر بهره بیشتری دارند. از دهک های پایین نیز حمایت هایی صورت می گیرد ولی یک چالش در گروه های با درآمد متوسط و دهک های میانی داریم و الگوی مصرف طوری تغییر کرده که آنها سعی می کنند خودشان را به گروه های با درآمد بالا نزدیک کنند اما چنین ظرفیتی وجود ندارد.

واعظ مهدوی افزود: شاخص دیگر چون گروه های جنیسیتی و توزیع خدمات در زنان و مردان نیز مطرح است اما در کشور های توسعه یافته بررسی نابرابری ها را گسترده تر انجام  می دهند و بین اقوام و ادیان مختلف هم می سنجند.

وی با تاکید بر اینکه باید با توجه به این داده ها و شاخص ها هدف گذاری کنیم تا بتوانیم به پوشش همگانی خدمات برسیم گفت: بحث دیگر آنکه پایداری منابع در پایداری خدمات تاثیر گذار است و باید نوعی منطقی سازی انجام دهیم. امروز در تمام کتاب های اقتصاد سلامت، انطباق منابع با نیازها به عنوان راهبردی مهم شناخته می شود. طبیعی است که نمی توانیم تمام خدمات را برای تمام اشخاص فراهم کنیم و در اینجاست که سطح بندی نقشی کلیدی و تعیین کننده پیدا می کند.

رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایرانافزود: لازم است برای تحقق هدف دسترسی همگانی و ارتقای کیفی خدمات به انطباق نیازها توجه کنیم. مقصود صرفه جویی نیست بلکه رسیدن خدمات به همگان است. با سطح بندی تلاش می کنیم منابع به دورترین گروه ها که قدرت چانه زنی ندارند و صدایشان کوتاهتر است برسد و تضمین کنیم حداقل خدمات برای همه فراهم می شود و هرکسی نیاز دارد در قالب یک الگوریتمی پله به پله عبور می کند تا به خدمات مورد نیازش دست یابد. اصول حرکت ما در سطح بندی خدمات درمانی همین موضوع است.

واعظ مهدوی تاکید کرد که برای ما احراز بهره مندی همگانی از سطح سلامت استاندارد مطلوب و یکسان برای همه بیمه شدگان هدف است. هرجا این بهره مندی با اختلال مواجه بود باید مداخله کنیم.