عواملی که هزینه‌های سلامت را در دوران کرونا سنگین‌تر می‌کند

به گزارش قائم آنلاین، یکی از معضلات در کشور ما در زمان شیوع یک بیماری، هزینه‌های سنگین سلامت به خصوص در خانوارهای با دهک پایین است. در دوره‌ای که بر روی کاهش ارتباطات و فاصله فیزیکی تاکید شده، مشکل به کارگیری نیروی انسانی بر اقتصاد تاثیر گذاشته است.

با شیوع کووید۱۹، افزایش بیکاری در جامعه از یک‌سو و افزایش هزینه‌های زندگی از سوی دیگر موجب شده که دهک‌های پایین با مشکلات و تنگناهای معیشتی روبه‌رو شوند.

با توجه به نکات مطرح شده، پژوهشگران حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان با انجام یک مطالعه عواملی که باعث سنگین شدن هزینه سلامت در بیماران مبتلا به ویروس کووید۱۹ می‌شود را مورد بررسی قرار دادند. «شهرزاد احمدی» و «منصور گرکز»؛ پژوهشگرانی بودند که در انجام این مطالعه مشارکت داشتند.

در این مطالعه ۳۳۰ بیمار مبتلا به کرونا که در بیمارستان‌های آموزشی و درمانی امام خمینی و بوعلی‌سینا شهر ساری بستری شده بودند، به صورت تصادفی انتخاب شدند و اطلاعات مورد نیاز مطالعه با استفاده از پرسش‌نامه از آن‌ها جمع‌آوری شد.

در پرسش‌نامه از شرکت‌کنندگان سوالاتی در خصوص جنسیت سرپرست خانوار، بیماری‌های دیگر سرپرست خانوار، سکونت در شهر، پوشش بیمه‌ای، پوشش بیمه مکمل، بیماری اعضای خانواده، تعداد اعضای خانواده، مسکن شخصی، خودرو شخصی و … وجود داشت.

از میان افراد بررسی‌شده، ۱۸۵ نفر مرد و ۱۵ نفر زن بودند. هفت نفر سن زیر ۲۰ سال داشتند، ۱۱۸ نفر ۲۰ تا ۴۰ ساله، ۱۳۵ نفر ۴۰ تا ۶۰ ساله و ۷۵ نفر بالای ۶۰ سال بودند.

بررسی‌های این مطالعه نشان داد که متغیرهای «جنسیت سرپرست خانوار»، «وجود اعضای بیمار در خانواده»، «اقامت در شهر» و «تعداد اعضای خانواده»، «مالکیت مسکن»، «سطح درآمد» و «پوشش بیمه مکمل» با هزینه سنگین خدمات سلامت و پرداخت از جیب ،ارتباط معنادار دارد.

یافته‌های این مطالعه حاکی از این است که اگر جنسیت سرپرست خانوار زن باشد، احتمال بروز هزینه‌های سنگین سلامت بیشتر می‌شود؛ چرا که پرداخت دستمزدها و مزایای کمتر به زنان شاغل، هزینه‌های این خانواده‌ها را افزایش می‌دهد.

وجود اعضای بیمار در خانواده یکی دیگر از متغیرهایی است که با احتمال بروز هزینه‌های سنگین سلامت مرتبط است. در این خانواده‌ها هزینه‌ها و مخارج به دلیل وجود فرد بیمار، بیشتر شده و ظرفیت پرداخت خانواده کاهش می‌یابد و همین موضوع احتمال مواجهه با هزینه‌های سلامت را افزایش می‌دهد.

مالکیت مسکن نیز از دیگر متغیرهایی است که رابطه منفی معنادار با احتمال مواجهه با هزینه‌های سنگین سلامت دارد. خانواده‌های دارای مسکن استیجاری، نسبت به خانوارهایی که مسکن شخصی دارند به احتمال بیشتری با هزینه‌های سنگین سلامت مواجه می‌شوند. هزینه‌های مربوط به پرداخت اجاره و حمل‌ونقل وسایل زندگی، بار اضافی بر درآمد خانواده تحمیل می‌کند و ظرفیت پرداخت خانوار را پایین می‌آورد.

سطح درآمد هم با هزینه‌های سنگین سلامت مرتبط است. فقر و محرومیت می‌تواند به عنوان یک عامل موثر در بین گروه‌های محروم حاشیه‌نشین و فقیر نقش موثر ایفا کند. خانواده‌های متعلق به دهک‌های پایین جامعه، شبکه گسترده‌تری از روابط خویشاوندی و دوستی دارند و رفت‌وآمدها در بین آن‌ها پررنگ‌تر است و در این موقعیت زمانی ممکن است به شیوع بیشتر بیماری کمک کند. همچنین این افراد معمولا در مشاغل غیر رسمی مشغول به کار هستند و از مزایای رفاهی کارمندان و کارگران برخوردار نیستند. به علاوه موضوع تراکم جمعیت در محل‌های حاشیه‌ای و محروم فرآیند انتشار ویروس را بیشتر می‌کند. افراد طبقات پایین تر معمولا به وسایل حمل‌ونقل عمومی وابسته اند و همین موضوع آن‌ها را در معرض ابتلای بیشتر قرار می‌دهد.

پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: «به نظر می‌رسد عدم توجه دقیق مسئولین و سیاست‌گذاران نظام سلامت کشور در طراحی سازوکارهای مناسب سلامت، با توجه به مقتضیات کشور یعنی شرایط اقتصادی، اجتماعی، جمعیت‌شناختی و در نهایت الگوهای اپیدمیولوژی بیماری کووید۱۹ از مهم‌ترین علل ناکارآمدی نظام خدمات سلامت کشور در حمایت از بیماران است».

یافته‌های این مطالعه تابستان سال جاری به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «چشم‌انداز هزینه سلامت اقتصادی در بیماران مبتلا به ویروس کووید۱۹» در فصل‌نامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، منتشر شده است.