دلخوری در جشنواره‌ها از کجا می‌آید؟

به گزارش قائم آنلاین، این شاعر که با مجموعه «امان‌نامه» در بخش شعر نو پانزدهمین جشنواره شعر «فجر» به عنوان برگزیده معرفی شده است، در گفت‌وگو با ایسنا درباره وضعیت شعر آزاد و نیز شعر کلاسیک امروز و چالش‌های موجود برای آن اظهار کرد: شعر و حتی هنرهای دیگر با مخاطب زنده‌اند. هر قدر هم که شاعر به کار خود اعتماد داشته و یا به قولی پوست‌کلفت باشد اما باز هم مخاطب برای او اهمیت دارد و به او برای ادامه کار انرژی و ذوق می‌دهد.

او در ادامه بیان کرد: امروزه شاعران بسیار زیادی داریم که در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند، و به همین علت توفیق پیدا کردن در این بازار که شاعران بسیاری در آن هستند، برای هر کسی میسر نیست، برای همین تیراژ عمده کتاب‌ها پایین است و این شاید از موضوعاتی‌ است که باعث می‌شود شاعران فکر کنند نمی‌توانند به صورت حرفه‌ای به شعر بپردازند. این‌که چگونه می‌توان برای آن راه حلی ارائه کرد نمی‌دانم، اما اتفاقی است که در حال حاضر در جامعه هنری ما رخ می‌دهد.

سیداکبر میرجعفری همچنین درخصوص وضعیت برگزاری رویدادهای ادبی، جشنواره‌های شعر و به‌ویژه روند برگزاری جشنواره شعر «فجر» گفت: بخش قابل توجهی از جشنواره‌های هنری به سلیقه مربوط است؛ البته سلیقه هم جایگاه خود را دارد اما به هر حال مجموعه‌ای از داوران انتخاب می‌شوند که قرار است در خصوص کارها نظر بدهند و طبیعتا اگر این داوران تغییر پیدا کنند احتمال این‌که نتیجه کار هم تغییر پیدا کند، وجود دارد. نکاتی از این جنس باعث می‌شود بخشی از جامعه ادبی که به نوعی با این جشنواره‌ها در ارتباط‌اند، اثر دارند یا آثار دوستان‌شان یا آثاری را که دوست دارند، در این جشنواره‌ها پیگیری می‌کنند وقتی با توفیق نداشتن روبه‌رو می‌شوند، برای‌شان باعث ایجاد دلخوری شود.

این منتقد ادبی سپس گفت: مثلا کتاب «امان‌نامه» بنده در جشنواره دیگری که چند ماه پیش برگزار شد، هیچ رتبه‌ای نیاورد؛ این به ترکیب داورها بستگی دارد و این‌که کار من در جشنواره شعر «فجر» برگزیده شده، به آن معنا نیست که قطعا در دیگر جشنواره‌ها هم برگزیده می‌شود و دیگر بار خودش را بسته است.

میرجعفری در ادامه با قیاس روند فعلی برگزاری جشنواره شعر «فجر» نسبت به سال‌های نخست آن بیان کرد: اگر بخواهیم برگزاری فعلی جشنواره را با آغاز آن مقایسه کنیم، باید بگویم تفاوت‌هایی کرده که ممکن است به زعم عده‌ای ایراد و به زعم عده‌ای دیگر حسن باشد؛ مثلا در دوره‌های پیش‌تر به جز کتاب، تک‌شعر یا چند شعر هم در جشنواره داوری می‌شد و موضوعاتی هم که به آن‌ها می‌پرداختند متعددتر و رشته‌ها هم مختلف‌تر بود که این جشنواره را پرنشاط‌تر می‌کرد اما طبیعتا اوضاع مملکت تغییر کرده و شاید بخشی از دلایل این محدودیت‌ها وضعیت اقتصادی کشور باشد. اما یکی از مواردی که باعث شده جشنواره علی‌رغم آن‌چه گفتم، دقیق‌تر و بهتر به کار خود ادامه دهد این است که جشنواره‌ وظیفه خود می‌داند کتاب‌های چاپ‌شده سال گذشته را بررسی کند و کاری به این ندارد که مولف کتاب را می‌فرستد یا خیر؛ این از نکاتی است که این جشنواره را متفاوت می‌کند. ضمن این‌که مبنای جشنواره دیگر کتاب است، البته امسال جوایز حاشیه‌ای هم داشت ولی مبنای آن کتاب است، در حالی که در گذشته این‌طور نبود.

سراینده «امان‌نامه» همچنین درباره این مجموعه برگزیده در جشنواره شعر «فجر» گفت: من چند سال پیش مجموعه شعری سپید و عاشورایی به نام «چند مجلس از دهه‌ اول» منتشر کرده بودم. این کتاب هم مورد استقبال قرار گرفت و هم در همان سال به عنوان شایسته تقدیر جایزه «کتاب سال» شناخته شد. من در ادامه این کار (شعر سپید عاشورایی) به «امان‌نامه» رسیدم. «امان‌نامه» کتابی عاشورایی‌ است که تمام شعرهای آن در قالب نامه است. شخصیت‌هایی که به یکدیگر نامه نوشته‌اند، بعضا از شخصیت‌های معاصر هستند که به یاران امام حسین(ع) یا شخص امام حسین(ع) نامه نوشته‌اند، بعضی از شخصیت‌ها هم مربوط به زمان امام هستند. اغلب شعرها پیوست دارند؛ در واقع شعری را که به نوعی به موضوع آن نامه مربوط است به عنوان پیوست به آن اضافه کرده‌ام. البته همه شعرهای کتاب غیرکلاسیک نیستند، در این کتاب تعدادی غزل هم هست که یا در پیوست آمده یا خودشان در قالب نامه هستند. ترجیح دادم این کتاب را پیش از سپردن به ناشر، به کسانی که به نوعی با فرهنگ عاشورایی و شعر عاشورایی آشنا هستند نشان دهم، بنابراین از شش نفر از صاحب‌نظران خواستم تا آن را ببینند که اسامی آن‌ها در موخره کتاب آمده است؛ آن‌ها زحمت کشیدند و کمک‌حال من بودند تا این کتاب شکل بگیرد.