فعالیت شورایاری‌ها به کجا رسید؟

به گزارش عصرقائم، پنجمین دوره انتخابات شورایاری‌ها در ۴ مرداد ۱۳۹۸ برگزار شد. قبل از برگزاری این انتخابات ناصر سراج رئیس وقت سازمان بازرسی کل کشور اعلام کرد که انتخابات شورایاری‌ها غیرقانونی است.

بعد از مدتی دیوان عدالت اداری هم در رسیدگی به شکایت سازمان بازرسی کل کشور رای به ابطال مصوبه شورای شهر تهران درباره برگزاری انتخابات شورایاری ها داد.

در دوره‌های قبل برای برگزاری انتخابات شورایاری ها مصوبه‌ای از مجلس دریافت نشد

برای برگزاری انتخابات شورایاری‌ها باید مصوبه‌ای در مجلس تصویب شود تا برگزاری این انتخابات به صورت قانونی انجام شود. در دوره‌های قبل برای برگزاری انتخابات مصوبه‌ای از مجلس دریافت نشد و  در دوره پنجم هم با دستور معاون اول رئیس‌جمهور وقت انتخابات برگزار شد.

در زمان برگزاری پنجمین انتخابات شورایاری‌ها بیش از ۷۰ نماینده مجلس هم برگزاری این انتخابات را غیرقانونی عنوان کردند و خواستار لغو آن شدند. با تمام این تفاسیر انتخابات برگزار شد.

فعالیت شورایاری‌ها در حال حاضر کاهش پیدا کرده است و در دوره فعلی شورای شهر هنوز ستاد شورایاری‌ها تشکیل نشده است. ستاد شورایاری‌ها باید متشکل از ۷ عضو شورا باشد. تشکیل نشده و البته قرار است اقداماتی در این زمینه صورت گیرد. شورایاری‌ها بازوی توانمندی برای مدیریت شهری در اداره امور شهر هستند. مهدی چمران رئیس شورای ششم شهر تهران می‌گوید: به جد پیگیر فعالیت قانونی شورایاری‌ها هستیم زیرا در قانون شوراها به صراحت به انجمن‌های محلی اشاره شده است.

در بند ۷ ماده ۸۰ قانون شوراها در خصوص وظایف و اختیارات شورای شهر آمده است که اقدام در خصوص تشکیل انجمن‌ها و نهادهای اجتماعی، امدادی، ارشادی و تأسیس تعاونی‌های تولید و توزیع و مصرف انجام آمارگیری، تحقیقات محلی و توزیع ارزاق عمومی با توافق دستگاه‌های ذیربط.

دیوان عدالت اداری، انتخابات شورایاری‌ها را ابطال کرد. البته آنها به برگزاری انتخابات انتقاد دارند نه به نحوه فعالیت شورایاری‌ها. البته در قانون می‌توان به جای شورایاری‌ها انجمن‌های شهر داشته باشیم.

ناصر امانی عضو شورای شهر تهران در خصوص شورایاری‌ها می‌گوید: اغلب شورایاران انسان‌های دلسوزی هستند، ولی نبود یک سیستم شفاف برای هزینه‌های مدیریت محله و دوستانی که در شورایاری‌ها فعالیت می‌کنند اشکالات زیادی ایجاد کرده است.

وی ادامه داد: با ابطالی که در دیوان عدالت اداری صورت گرفته است، هر هزینه‌کردی که با عنوان شورایاری‌ها صورت پذیرد می‌تواند به عنوان اعتراض نهادهای نظارتی مورد بررسی قرار گیرد.

وی تأکید کرد: تلاش می‌کنیم تا این مشکل را برطرف کرده و اعتبار خاصی برای شورایاران پیش‌بینی شود و آنها براساس دستورالعمل‌های مناسبی تکالیف خود را بدانند.

به اعتقاد عضو شورای شهر، می‌توانیم با گذراندن یک مصوبه در شورا و در صورتی که فرمانداری ابطال نکند، نحوه هزینه‌کرد و پشتیبانی از شورایاران و مدیران محله را تعریف کنیم تا دیگر شاهد بده بستان‌های احتمالی نباشیم. البته که باید به دنبال رفع مشکل فعالیت شورایاری‌ها هم باشیم.

شورایاری‌ها می‌توانند کمک‌رسان خوبی به شهر و مردم باشند چرا که آنها در کف جامعه قرار دارند و مشکلات محلات را می‌توانند به خوبی احصاء کنند. مهدی اقراریان عضو  شورای شهر تهران می‌گوید: به نظر من شهرداری مردمی شهرداری است که در آن به صورت جدی مردم در آن حضور پررنگ داشته باشند و باید از ظرفیت نخبگان به ویژه نخبگان منطقه‌ای و محلی استفاده شود.

وی تأکید کرد: باید توجه کنیم که شورایاری‌ها یکی از ابزارها و مکانیزم‌هایی است که تلاش می‌کنند مردم در مجموعه شهر بتوانند در انتقال مسائل منطقه‌ای و محلی و همینطور نظارت بر عملکرد مسئولان حضور پررنگ داشته باشند.

وی به مشکل قانونی برگزاری انتخابات اشاره کرد و گفت: موضوع شورایاری‌ها با یک چالش حقوقی و قانونی روبه‌روست و باید این مشکل حل شود. شورای ششم با رایزنی به دنبال رفع مشکلات است.

پنجمین دوره انتخابات شورایاری‌ها با دستور مهدی جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور وقت برگزار شد. انتقادات زیادی به برگزاری این انتخابات بود و بسیاری از مسئولین خواستار این بودند که باید مدیریت شهری مصوبه‌ای از مجلس برای این امر تهیه می‌کرد.

ابوالفضل قناعتی عضو چهارم شهر تهران می‌گوید: بر سر قانونی بودن یا نبودن انتخابات شورایاری‌ها بحث‌های زیادی مطرح شد، اما درنهایت این انتخابات برگزار شد. البته باید مشکل قانونی برگزاری انتخابات برطرف شود.

یکی از نقاط قوت مدیریت شهری، شورایاری‌ها هستند، چرا که آنها ارتباط مستقیمی با مردم دارند.

اقبال شاکری نماینده، مجلس شورای اسلامی  در این باره می گوید: شورایاران ظرفیت بسیار بالایی برای مدیریت شهری هستند و باید برای احیا و تقویت این نهاد مردمی دست به دست هم بدهیم.

وی  ادامه داد: فضای عمومی فراکسیون مدیریت شهری مجلس در حمایت از این نهاد است.

نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: شورای شهر تهران می‌تواند با ارائه طرحی در خصوص احیا و زیر ساخت‌های قانونی شورایار‌ی‌ها در فراکسیون مدیریت شهری  و کمیسیون شوراها در جهت حل موانع و مشکلات موجود فعالیت شورایاری اقدام عاجل داشته باشد.

نهاد شورایاری ها باید به صورت اصولی و قانونی احیا شود. جعفر بندی شربیانی، عضو شورای شهر تهران  در این باره می گوید:  این نهاد باید به صورت اصولی و قانونی احیا شود تا دیگر نهادهای بالا دستی نسبت به ابطال فعالیت‌های آن به صورت سلیقه‌ای رفتار نکنند. مدیریت شهری نیاز دارد با شورایاری‌ها که یک سازمان اجتماعی مردمی است تعامل داشته باشد.
‎عضو شورای شهر تهران در خصوص عواملی که این نهاد را به چنین سرنوشتی دچار کرده گفت: اینکه شورایاری‌ها را ساختار موفقی در مدیریت شهری نمی دانند به عدم شناخت نهادهای تعیین کننده نسبت به ساز وکار چنین سازمان هایی برمی‌گردد چرا که شورایاری‌ها با فرصت‌های نظارتی و حمایتی که برای مدیریت شهری ایجاد می‌کنند می‌توانند ثمرات مفیدی داشته باشند.

براساس این گزارش، در دوره فعلی مدیریت شهری هنوز ستاد شورایاری‌ها تشکیل نشده است. اعضای شورای شهر اگر می‌خواهند که دور بعدی انتخابات شورایاری‌ها برگزار شود، باید برای رفع مشکلات قانونی آن فکری کنند. برخی می‌گویند براساس قانون می‌توان انجمن شهر داشته باشیم که در این صورت شورایاری‌ها توسط مردم انتخاب نمی‌شوند بلکه منصوب می‌شوند، حال باید دید که شورای جدید چه فکری برای شورایاری‌ها خواهد کرد؟