سوداگری دلالان بین مزرعه تا مصرف‌کننده

به گزارش عصرقائم، طی ماه‌های اخیر افزایش قیمت برنج به اوج خود رسید که این موضوع نگرانی‌هایی در ارتباط با حذف این محصول از سبد غذایی خانوار به همراه داشت، چرا که بسیاری از آحاد جامعه توان خرید برنج ایرانی با نرخ بالای ۸۰ هزار تومان را ندارند.

هم اکنون در کارخانه‌های شالیکوبی استان‌های شمالی با بهترین کیفیت ۴۵ تا ۴۶ هزار تومان و حداکثر هر کیلو برنج بوجار صفر با بسته بندی مناسب با قیمت ۵۰ هزار تومان باید بدست مصرف کننده برسد و اختلاف ۳۰ هزار تومانی ناشی از سودجویی واسطه ها و دلالان است.

با توجه به افزایش هزینه‌های تولید همچون حقوق و دستمزد، سم و کود کشاورزان محصولات خود را با سود معقول ۱۰ تا ۲۰ درصد عرضه می کنند و متاسفانه واسطه ها مابین تولیدکننده و مصرف کننده با قیمت های دلخواه اقدام به توزیع می‌کنند.

با اینکه بر اساس آمار، کاهش تولید برنج به‌خاطر خشکسالی چشمگیر نیست اما به‌خاطر کاهش واردات و ممنوعیت ترخیص یا واردات برنج در مدت ۴ ماه، قیمت برنج خارجی در بازار افزایش داشته است. افزایش قیمت برنج خارجی، قیمت برنج تولیدی را تحت تأثیر قرار داد. قیمت برنج خارجی درجه یک که در آبان سال گذشته ۲۲ هزار تومان بود آبان امسال به ۳۲هزار تومان رسید.

ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی کاهش ۲۰ درصدی تولید ناشی از خشکسالی را علت اصلی افزایش قیمت می‌داند و اذعان می‌کند زمانی که محصولی کمتر تولید شود، قیمت آن طبیعتا در بازار افزایش می‌یابد که در نظر داریم با توزیع هوشمند اقلام اساسی همچون برنج، روغن و شکر واسطه‌ها را کم کنیم.

*مشکلی در تولید برنج نداریم

کارشناس مسائل کشاورزی و منابع طبیعی در واکنش به عرضه برنج با نرخ ۸۰ هزار تومان در بازار گفت: در بحث تولید برنج مشکلی نداریم و تنها نظارت بر توزیع باید صورت گیرد تا محصول با سود معقول بدست تولید برسد.

محمدجواد حسینی افزود: کشاورزان به سبب شرایط خاص، ناچار به برداشت محصول در مقطع کوتاه هستند و به سبب آنکه انبار کافی در اختیار ندارند تا به مرور اقدام به عرضه کنند، از این رو افرادی که پول در اختیار دارند، اقدام به خرید و دپو محصول در انبارها می کنند.

وی درباره علل کاهش تولید برنج گفت: در سالی که گذشت تولید برنج بواسطه شرایط خشکسالی ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش یافت که با وجود موجودی برنج وارداتی در انبارها از سال قبل مشکلی در توزیع نداریم و تنها سوداگران به بهانه کاهش تولید بدنبال درآمدبالا و سودهای کاذب هستند.

حسینی قیمت هر کیلو برنج طارم در استان های شمالی کف کامیون را ۴۵ تا ۴۶ هزار تومان و شیرودی و فجر ۳۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: ارقام کیفی حداکثر ۵۰ هزار تومان باید در بازار عرضه شود و اختلاف ۳۰ هزار تومانی ناشی از سوداگرانی است که بین واسطه ها و دلالان قرار می گیرند‌.

وی ادامه داد: بنابر آمار کشاورزان هر کیلو محصول تولیدی را حداکثر با نرخ ۳۵ تا ۴۰ هزار تومان فروختند که توزیع با نرخ ۸۰ هزار تومان در بازار بیانگر اختلاف ۲۵۰ درصدی است که مدیریت و نظارت پس از تولید و عرضه در بازار را می طلبد.

حسینی گفت: همه ساله ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن کسری نیاز کشور از طریق واردات تامین می سد که امسال به واسطه کاهش تولید این میزان باید به ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن برسد، اما در مجموع رقمی نیست که نگران کاهش تولید باشیم.

*قیمت‌‌ها نامتعارف افزایش یافت

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز با اشاره به افزایش قیمت برنج از زمان برداشت تاکنون گفت: در زمان برداشت قیمت برنج درجه یک مانند طارم، کمتر بین ۳۵تا ۳۶ هزار تومان بود و برنج با این قیمت از کشاورز خریداری شده است. اما اکنون قیمت آن در کشور با افزایش دو برابری بیشتر از ۶۰هزار تومان به دست مصرف کننده می‌رسد.

عزیزالله شهیدی‌فر به این موضوع هم اشاره کرده که میزان تولید برنج در مازندران و دو استان شمالی دیگر امسال نسبت به سال گذشته کاهش ندارد و کاهش تولید مربوط به استان‌های دیگر است که به‌خاطر کم آبی سطح زیر کشت را کاهش داده‌اند اما کاهش تولید آنقدر نیست که قیمت‌ها اینگونه نامتعارف افزایش یافته است.

شهیدی‌فر گفت: افزایش قیمت‌ها به ضرر کشاورزان است چون آنان برنج را نصف قیمت کنونی در بازار فروخته‌اند اما سال آینده، هزینه کشت، حمل و نقل و دستمزد کارگران با قیمت بازار بالا می‌رود.

*قیمت انواع برنج در بازار

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز قیمت انواع برنج در بازار استان تا آذرماه امسال را اعلام کرد و با اشاره کشت اول برنج در ۲۱۵ هزار هکتار اراضی شالیزاری استان، گفت: امسال ۱۵۲ هزار و ۲۹۸ هکتار مزارع شالیزاری استان به ارقام محلی و ۶۲ هزار و ۷۰۲ هکتار به ارقام اصلاح شده، اختصاص یافت.

مجید بهادری تصریح کرد: ۴۰ هزار و ۸۱۰ هکتار مزارع شالیزاری استان بعد از کشت اول برنج به کشت مجدد برنج و ۵۱ هزار و ۷۵۷ هکتار به پرورش رتون اختصاص یافت.

بهادری درباره ميانگين قيمت عمده فروشي برنج به همراه قيمت شلتوك استان تا نیمه اول آذرماه امسال، اظهار کرد: قیمت برنج سفید طارم محلی و هاشمی ۴۵ هزار و ۶۳۶ تومان، شیرودی ۳۰ هزار و ۴۵ تومان، ندا ۲۸ هزار و ۴۷۳ تومان، فجر ۳۳ هزار و ۷۲۷ تومان و کشت دوم بینام ۵۰ هزار و ۲۰۰ تومان است که در بازار خرید و فروش می‌شود.

وی افزود: قیمت شلتوک طارم نیز در بازار ۱۷ تا ۲۰ هزار و ۸۳۰ تومان، شیرودی ۱۳ تا ۱۴ هزار تومان، فجر ۱۴ هزار و ۵۰۰ تا ۱۶ هزار تومان و ندا ۱۲ هزار و ۷۰۰ تا ۱۳ هزار تومان بود.

به گزارش بلاغ؛ میزان تولید برنج در کشور در دهه اخیر به‌طور میانگین هر سال ۲ میلیون تن است. مصرف برنج نیز حدود ۳ میلیون تن است. اما در سال ۹۸ به‌خاطرپرآبی و افزایش برنجکاری در استان‌های غیر از ۳استان شمالی، تولید برنج ۲میلیون و ۹۰۰ هزار تن بود.

سال ۹۹ این میزان ۲میلیون و ۵۰۰ هزار و امسال هم ۲میلیون و ۲۰۰ هزار تن است. بنابراین میزان تولید امسال با اینکه در مقایسه با سال ۹۸ کمتر شده اما نسبت به میانگین تولید سالانه کمتر نیست. به همین دلیل نمی‌توان کمبود تولید را دلیل افزایش قیمت دانست.

در حال حاضر برنجی در دست کشاورزان نیست و قیمت‌ها در انبارها تعیین می‌شود و قیمت برنج عمده متعادل است ولی در انبارها و بعد بسته‌بندی قیمت‌ها بیشتر می‌شود. به‌نظر می‌رسد عمده دلیل افزایش کنونی قیمت برنج به‌خاطر دلالی است.

در راستای قانون وظایف جهاد کشاورزی و تصمیم هیأت وزیران، وظیفه تنظیم بازار کالاهای کشاورزی از مرحله تولید، عرضه و مصرف به سازمان جهاد کشاورزی واگذار شده‌است.

مقرر شد در راستای اجرای این طرح گشت‌هایی از سوی وزارت جهاد بر قیمت محصولات کشاورزی از مرحله تولید، عرضه و مصرف در بازار نظارت داشته باشند و امیدوارم با افزایش نظارت‌ها قیمت محصولات افزایشی غیر معمول را در بازار نداشته باشد.