وضعیت “اضطراری” حریم آثار تاریخی در چهارمحال و بختیاری

به گزارش عصرقائم، به دنبال اظهارات اخیر رییس‌جمهور درباره اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تاکید بر این‌که اختلالی در کسب وکار و معاش مردم ایجاد نکند؛ علیرضا جیلان ـ مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری ـ درباره وضعیت تعیین حریم و عرصه آثار فرهنگی و تاریخی این استان ، گفت: از ۷۶۸ اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی، ۴۸ اثر در چهارمحال و بختیاری تعیین حریم شده‌اند.

او اضافه کرد: ۱۰ اثر در استان چهارمحال و بختیاری، شامل «قلعه اَردل» و «آرامگاه امامزاده سرپیر» در شهرستان اردل، «قلعه دشت پاگرد» در شهرستان لردگان، «کتیبه‌های مشروطیت و آثار پیرامون پیرغار» در شهرستان فارسان، «آرامگاه بابا پیراحمد» در شهرستان بِن، «تپه قلعه کهنه نافچ» در شهر نافچ شهرکرد، «کلیسای ارمنه معموره» و «قلعه فِرادُنبه» در شهرستان بروجن، «تپه‌های آلونی» در شهرستان خان‌میرزا و «تپه‌های اسکندری» در شهر هفشجان نیازمند حریم فوری هستند که پیگیری‌های لازم انجام شده است.

جیلان درباره چالش‌هایی که برای تعیین حریم آثار تاریخی در چهارمحال و بختیاری وجود دارد، توضیح داد: حریم و عرصه یک بنای تاریخی با نظرات کارشناسان تعیین می‌شوند و نمی‌توانیم بگوییم حریمی بزرگ یا کوچک گرفته شده است، اما همواره چالش‌هایی در حریم‌های تعیین شده با مردم داشته‌ایم. در حریم برخی آثار تاریخی، املاک خصوصی قرار گرفته‌اند و محدودیت‌هایی که برای این املاک وجود دارد، موجب شده مالکان نسبت حریم تعیین شده معترض باشند، برای مثال حریم «حمام پرهیزگار» و «اتاق آیینه» در شهرکرد و «قلعه چالِشتُر» از مواردی هستند که مالکان خصوصی در حریم آن‌ها قرار دارند و نسبت به وضعیت‌شان معترض هستند.

او درباره اقداماتی که برای رفع این چالش‌های انجام شده است، گفت: برای رفع این مشکلات پیگیر هستیم که تأمین اعتبار کنیم تا اصلاح حریم انجام شود. ما نمی‌توانیم حق مالکانی را که ملکشان در حریم بناهای تاریخی قرار گرفته، جبران کنیم، همین موضوع مهم‌ترین چالش ما برای تعیین حریم آثار تاریخی است. باید با مالکان خصوصی مذاکره کنیم و تمهیداتی را برای رفع مشکلاتشان بیندیشیم، در این راستا دولت باید کمک‌کننده باشد و اگرچه قانونی برای حفاظت از بناها و بافت‌های تاریخی داریم، اما دولت در این باره کمکی به ما نمی‌کند و نتوانسته این قانون را اجرایی کند، برای مثال روبروی «اتاق آیینه» ساختمان شش طبقه‌ای ساخته‌اند، اما به ساختمان کناری آن مجوز چهارونیم متر ارتفاع داده‌اند و به نوعی حق مالک این ساختمان ضایع شده است. شاید دولت درباره چنین مشکلاتی بارها تعهداتی برای زمین معوق داده باشد، اما تاکنون این تعهدات عملی نشده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری درباره تفویض اختیاربه استان‌ها برای تعیین حریم و عرصه آثار تاریخی اظهار بیان کرد: این اقدام موجب می‌شود روند تصویب و ابلاغ آن سریع‌تر انجام شود، کما این‌که برخی از آثار تاریخی نیازمند حریم اضطراری هستند و ممکن است در حریم آن‌ها ساخت‌وسازی هم انجام شود و روند فعلی ابلاغ حریم برای چنین مواردی زمان‌بر است. میراث‌فرهنگی استان هم طبق ضوابط و قوانین حرایم و عرصه‌ها را تصویب و ابلاغ می‌کند و این باور غلطی است که دستگاه‌های حاکمیتی یا بخش خصوصی می‌توانند در این مورد دخالت کنند یا نظراتشان اعمال شود.