خداحافظی فک‌های خزری با سواحل ایران!

مدتهاست مرگ فک‌های خزری سبب ناراحتی دانشمندان و حامیان محیط زیست شده است، چرا که این گونه در حال انقراص است و به نظر می‌رسد مسئولان باید تمرکز بیشتری برای انقراض داشته باشند.

به گزارش عصرقائم، مرکز مطالعات و احیای فک خزر پیام مرگ دسته جمعی این نوع جانور دریایی را دریافت کرد و پس از آن کارشناسان به محل مراجعه کردند. فک‌های مرده در ساحل بین روستای بوتینو و فورت شوچنکو پیدا شد. در مجموع ۱۰۱ فک مرده تا ۱۷ آبان کشف شد. همچنین عنوان شده است که متاسفانه۲۱۶ لاشه فک خزری از ابتدای امسال تاکنون در سواحل دریای خزر کشف شده است. کارشناسان نمی توانند دلیل روشنی برای از بین رفتن این حیوانات نادر ارائه دهند.

فک دریای خزر به‌عنوان تنها پستاندار گوشتخوار دریای کاسپین یکی از مهم‌ترین گونه‌های جانوری در جهان محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر جمعیت آن به‌شدت در خطر انقراض قرار گرفته است، به طوری که می توان گفت فوک‌های خزری در نوامبر ۲۰۲۰ در کتاب قرمز قزاقستان به عنوان حیوانات در معرض خطر انقراض قرار گرفتند.

وضعیت فک خزری در کشورهایی که میزبان آن هستند هر روز وخیم‌تر می‌شود و به‌تازگی نیز مؤسسه تحقیقات اکولوژیکی آسیای مرکزی گزارش داد که بیش از ۱۳۰ فک مرده در سواحل دریای خزر در منطقه مانگیستاو قزاقستان کشف شده‌اند.

به‌دنبال رخداد تلفات اخیر فک خزری در قزاقستان محمد طالبی متین مدیرکل دفتر زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگویی عنوان کرد: فک خزری از سال ۸۷ در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. این تلفات وسیع مسبوق به سابقه است و در سال‌های گذشته نیز مرگ‌ومیر دسته‌جمعی فک‌ها را در دریای خزر مشاهده کرده‌ایم.

به گفته مدیرکل دفتر زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست؛ در تلفات اخیر در قزاقستان نیز بلافاصله بعد از اطلاع از موضوع با این کشور مکاتبه کردیم و از آن‌ها درخواست شد که علت مرگ‌ومیر را اعلام کنند.

طالبی متین درباره عمده‌ترین تهدیدات فک خزری گفت: مانورهای نظامی تاثیر فراوانی در مرگ‌ومیر فک‌ها دارد. دیگر تهدیداتی که بقای فک خزری را با چالش مواجه کرده‌اند، کاهش منابع غذایی، شکار توسط انسان‌ها، تغییرات آب‌وهوایی، گرم شدن جو زمین و انواع بیماری‌های انگلی و ویروسی هستند.

مدیرکل دفتر زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه فک خزری در تمام قسمت‌های دریای خزر یافت می‌شود، گفت: فک برای زادآوری به بخش‌های یخ‌زده خزر می‌رود اما در سایر فصول سال، در تمام ۵ کشور حاشیه خزر تردد دارد، لذا هر ۵ کشور باید برنامه حمایتی و حفاظتی این گونه را در نظر داشته باشند.

طالبی متین با بیان اینکه بیشتر تلفات فک در ایران به‌دلیل گیر کردن در تورهای ماهیگیری بوده است، گفت: با توجه به اینکه هر ۵ کشور حاشیه خزر میزبان فک هستند، حفاظت یک کشور به‌تنهایی جوابگو نیست و طرحی شکست‌خورده محسوب می‌شود، لذا باید هر پنج کشور در این زمینه کمک و همکاری تنگاتنگی داشته باشند.
انقراض فک‌های خزری طی ۱۰ سال آینده دور از انتظار نیست

مدیر مرکز درمانی و تحقیقاتی فک هلند در سفری که به ایران داشت هشدار داده بود «اگر وضعیت به همین شکل پیش رود و کشورهای همسایه خزر نتوانند به یک ساز و کار مناسب و همکاری منطقه‌ای برای نجات فک‌ها دست یابند، چندان دور از انتظار نیست که همین جمعیت باقیمانده نیز تا ۱۰ سال آینده کاملاً از بین برود».

واقعیت این است که این گونه در معرض انقراض است و منقرض شدن آن می‌تواند چرخه محیط زیست دریایی جنوب کشور را با چالش جدی مواجه کند، به نظر می‌رسد مسئولان باید تمرکز بیشتری برای ۷۰ هزار فوک خزری باقی مانده داشته باشند.