همه چیز درباره یک سوپراستار تلویزیونی

به گزارش عصرقائم، روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: ««ری چون- هی» معروف‌ترین چهره در تلویزیون دولتی کره‌ شمالی است. هرگاه قرار است خبری مهم از کره‌ شمالی به دنیا مخابره شود، این «مجری صورتی» روی صفحه تلویزیون ظاهر شده و خبر را با حرارت، پراحساس و شور و شعف چشمگیری اعلام می‌کند.

«بنیامین هاس» در گزارشی در روزنامه گاردین در همین رابطه می‌نویسد: این بانوی هفتادوچهارساله بر «زبان بدن» به‌خوبی واقف است و به عالی‌ترین شکلی آن را به اجرا درمی‌آورد. آنجا که خبرهای شاد ارائه می‌دهد، لحن او شادمانه شده و با چهره‌ای خندان و ابروانی گشاده ظاهر می‌شود. وقتی قرار است خبری ناراحت‌کننده (مانند درگذشت کیم ایل- سونگ و کیم جونگ- ایل، دو رهبر قبلی کره‌شمالی) را بدهد لحن او به شکل عجیبی تغییر می‌کند، می‌گرید و ابروانش درهم‌می‌رود و خبر را با صدایی لرزان و بغض‌آلود اعلام می‌کند. آنگاه ‌که قرار است آزمایشی موشکی یا هسته‌ای انجام گیرد لحن حماسی و قاطعیت در کلام او موج می‌زند. پوشش او همواره «صورتی» است و «مجری مردمی» لقب گرفته است. او همواره «هانبوک» (لباس سنتی کره‌ای) بر تن دارد. از آنجا که «کیم جونگ- اون» به‌ندرت با مردم در رسانه سخن می‌گوید، او را «زبان رهبر» نامیده‌اند؛ گویی «اون» از زبان وی سخن می‌گوید.

اما این مجری صورتی کیست که او را «تجلی کیم» و «زبان کیم» نامیده‌اند؟ «ری چون- هی» در سال ۱۹۴۳ در یک خانواده فقیر در مناطق جنوبی کره‌ شمالی به دنیا آمد. در دانشگاه تئاترِ پیونگ‌یانگ، نمایش خواند. او در ۱۹۷۱ به تلویزیون مرکزی کره‌ شمالی پیوست و ظرف سه سال به اصلی‌ترین مجری اخبار تبدیل شد. یک روایت می‌گوید «هی» به خاطر فقر مطلقی که دچارش بود از سوی دولت کره‌ شمالی انتخاب شد و ارتقا یافت. دلیل این است که در این کشور «فقر» یک ارزش سیاسی محسوب می‌شود. اگرچه بر این نظر خدشه وارد است، زیرا بسیاری دیگر همچون او از «فقر» در عذاب بوده و هستند. اما اینکه چرا او انتخاب شد و به این سرعت ارتقای مقام یافت، شاید در هنری باشد که وی از خود بروز داد.

او از معدود چهره‌هایی است که توانسته در سرزمینی که تسویه‌های سیاسی در آن حرف اول را می‌زند طی چندین دهه جان به در ببرد؛ در حالی‌ که بسیاری از هم‌قطارانش به پایان خط رسیدند. زبان بدن، حرکات چشم، چهره و دست او را به مجری محبوب رهبر کره‌ شمالی تبدیل کرده است. گویی همین حسن نظر به او و البته هنر گویندگی اوست که باعث شده وی چند دهه در کسوت مجری‌گری دوام آورد و از تیغ تسویه‌ها بگریزد. برخی او را دارای «سبک جادویی» در گویندگی خبر می‌دانند؛ چنان‌ که وقتی خبر درگذشت «کیم ایل سونگ» را اعلام کرد در برابر انظار هزاران بیننده «های‌های می‌گریست» و هنگام اعلان خبر جانشینی «کیم جونگ ایل» هنگام خواندن خبر می‌خندید و به هوا می‌پرید. اگرچه ممکن است گریه‌های او واقعی نباشد اما نشان از متابعت او از «رهبر» و «سیستم» دارد و همانی را انجام می‌دهد که مورد خواست «اون» است. «هی» را کسی می‌شناسند که در گویندگی خبر سنت‌شکنی کرده است. این بانوی کهنسال خواندن خبر را با احساس درآمیخته است.

اگرچه رنگ مورد علاقه‌اش صورتی است اما در مواقعی که «کیمِ پدر و پسر» درگذشتند یک «هانبوک» سراسر مشکی به تن کرد و در تلویزیون چنان می‌گریست که گویی عزیزترین عضو خانواده خود را از دست‌ داده است. وی در سبک خوانش خبر نیز طرحی نو درانداخته است؛ به‌ گونه‌ای که برخی گزارش‌ها می‌گویند که مردم عادی وقتی خبری را می‌خوانند، لحن خواندن خود را شبیه به لحن «هی» می‌کنند و بسته به نوع و محتوای خبر، لحن خود را تغییر می‌دهند.

او در سال ۲۰۱۲ به‌ طور رسمی بازنشسته شد اما در حکومتی که مردمانش گریه‌ها و خنده‌هایشان «هیستریک» است و «تبلیغ» در آن حرف اول را می‌زند، در مواقعی که اخبار مهم قرار است اعلام شود از او دعوت به کار می‌شود. گفته‌ شده او اکنون در حال آموزش نسل بعدی گویندگان و مجریان خبری است. در کشوری که مردم آن با یک دلار در روز زندگی می‌کنند، قحطی و گرسنگی همنشین هر روز مردم است، سفر از یک شهر به شهری دیگر مستلزم اجازه دولت است، سوخت نایاب است، بیدارباش و خاموش‌باش در ساعات معینی از صبح و شام با شیپور اعلام می‌شود و هزاران عجایب دیگر، این بانوی صورتی زندگی بس مجللی در پیونگ‌یانگ دارد.

برخی می‌گویند صدا، صورت و پوشش این زن باید در کشورش «ثبت ملی» شود و حتی باید در گینس هم ثبت شود. ماهنامه دولتی «چوسان»، چاپ کره‌ شمالی، می‌نویسد: «وقتی او خبر را اعلام می‌کند، دشمنان ما از ترس به خود می‌لرزند.» پیش از بازنشستگی او چهره‌ای ثابت در تلویزیون بود و رویدادهای روزمره رهبر کره‌ شمالی را با آب‌وتاب اعلام می‌کرد. به‌ طور مثال، دیدار او از آسیاب‌های فولادی، گشت‌وگذار او در زمین‌های کشاورزی یا دیدارهایش از پایگاه نظامی را با لحن حماسی می‌خواند.

«لوسیا بیندینگ» در گزارشی در «نیوز اسکای» می‌نویسد: «اما مدتی است او در تلویزیون دیده نشده است. گفته می‌شود مجریان جوان‌تری جانشین او شده‌اند؛ چراکه رهبر کره‌ شمالی به دنبال «نوسازی» در این آخرین کشور کمونیستی است. «اون»، رهبر کره‌ شمالی، می‌گوید شعار اصلی او این است: «هم‌پاشدن با قرن جدید و روندهایش.» در همین راستا صرف‌ نظر از درستی یا نادرستی این خبر، پروفسور «کانگ دونگ- وان»، به ABC می‌گوید: «می‌توان گفت که تغییر در این مسیر در تولیدات تلویزیونی نمود یافته است.» این تغییرات همچنین ممکن است منعکس‌کننده‌ این باشد که چگونه مخاطبان کره‌ شمالی به طور فزاینده‌ای در معرض اطلاعات دنیای خارج از جمله برنامه‌های کره‌ جنوبی قرارگرفته‌اند. پروفسور کانگ می‌گوید: «این یعنی سبک خبری خانم هی، در کنار برنامه‌های تلویزیونی مرکزی، دیگر خواهانی در آن‌سوی آب‌ها ندارد.»

بیندینگ، گزارشگر «نیوز اسکای» می‌افزاید: تغییرات اخیر در سبک و روش گویندگی خبر امروزه بیشتر متمرکز بر «مردم» است تا «ایدئولوژی». اگر در گذشته برنامه‌های تلویزیونی بر «رهبر بزرگ» و «دستاوردهای» او اتکا داشت اما امروزه اخبار زنانی را در آرایشگاه‌ها در حال خرید وسایل آرایشی نشان می‌دهد، دانش‌آموزانی را نشان می‌دهد که موبایل‌های جدید در دست دارند و آشپزهایی را به تصویر می‌کشد که در رستوران‌های پیتزافروشی کار می‌کنند.

امروز مجریان تلویزیونی لحن غیر رسمی‌تر و محاوره‌ای‌تری دارند و در عین‌ حال، از لباس‌های رنگ روشن و به‌روزتری استفاده می‌کنند تا جذابیت بصری هم در مخاطب تقویت شود. افزون بر این، مخاطب داخلی و خارجی هم به‌ طرف اخبار کشیده شوند و از آن حالت «هیستریک» تا حدودی خارج شوند. برنامه‌های قبلی به‌ گونه‌ای تولید می‌شد که روی برخی محتواها صداگذاری انجام می‌گرفت و به‌ندرت اخبار زنده پخش می‌شد. گزارشگر «نیوز اسکای» بر این باور است که ترکش‌های «نوسازی» رهبر کره‌ شمالی به رسانه‌های این کشور هم اصابت کرده است.

«درک هاوکینز» هم در گزارشی در واشنگتن‌پست نوشت، روزگاری در مدار ۳۸درجه شمالی ناگهان زمین لرزید و صدای «بوووووم» شنیده شد. لحظاتی نگذشت که زنی با پوششی صورتی بر صفحه تلویزیون ظاهر شد و روایت ششمین انفجار هسته‌ای کره‌ شمالی را بدون هیچ توپوقی بیان کرد. او با پوزخندی که بر لب داشت و در پشت او تصاویری از یک دریاچه دیده می‌شد، چنین خبر را خواند: «بمب هیدروژنی‌مان … با موفقیت کامل آزمایش شد.» او یک سرگرمی جذاب برای خارجی‌هاست. خارجی‌ها او را به تمسخر «گردالی پیونگ یانگ» می‌نامند. واشنگتن‌پست بر این باور است که او به‌ دلیل صدای پر ابهتی که دارد پیام یک نظام سرکوبگر را به دنیا مخابره می‌کند. «آن چان ایل» یک فراری از کره‌ شمالی می‌گوید: «هیچ‌کسی مثل مجری صورتی نمی‌تواند اخبار را با آب‌وتاب بخواند. هیچ‌کس ابهت صدای او را ندارد.»

گزارشگر واشنگتن‌پست می‌افزاید که «ری چون- هی» از معدود افرادی است که از تسویه‌های کره‌ شمالی جان سالم به در برده است. او در طول عمر فعالیت رسانه‌ای خود شاهد بوده که بسیاری از همکارانش اخراج شدند یا تنزل رتبه یافتند یا برای تحصیل مجدد به مراکز آموزشی فرستاده شدند. او پس از بازنشستگی در مصاحبه با یک روزنامه دولتی چینی گفت، تمرکز من اکنون کارکردن در پشت پرده و آموزش نسل جدید مجریان است. با وجود نسل جوان‌تر مجریان اما «ری» هنوز تنها مجری‌ای است که در مواقع حساس از او خواسته می‌شود اخبار حساس را بخواند. با این‌ حال بی‌بی‌سی بر این باور است که این «کیم جونگ اون» است که شخصا از او می‌خواهد تا پیام‌های مهم را به دنیا مخابره کند.»